پیشینه
کودکان مبتلا به اختلالات حرکتی، مانند فلج مغزی، اغلب مشکلاتی در تولید گفتار و حرکات دارند. این امر می‌تواند ارتباط آنها را برای درک دشوار کند. در سال‌های پیش‌دبستانی، گفتار و زبان‌درمانی اغلب شامل آموزش والدین برای تشخیص سیگنال‌های ارتباطی فرزند خود و ارتقای توسعه ارتباطات است.
سوال مطالعه مروری
آیا آموزش ارتباط برای والدین (مداخله ارتباطی میان والدین) کودکان پیش‌دبستانی مبتلا به اختلالات حرکتی، ارتباط بین کودکان و والدین را بهبود می‌بخشد؟ هم‌چنین علاقه‌مند شدیم که بدانیم این آموزش پیامدهای ناخواسته داشته یا خیر، یا چه تاثیری بر سطوح استرس و مقابله والدین داشت و این‌که والدین از آموزش‌ها راضی بودند و آن را به کار می‌گرفتند یا خیر.
ویژگی‌های مطالعه
مطالعات منتشر شده را تا جولای 2017 جست‌وجو کردیم. فقط دو مطالعه یافتیم که تاثیرات آموزش ارتباط والدین را گزارش کردند؛ یک مطالعه در یک مرکز مداخله در کانادا، و مطالعه دیگر در کره جنوبی انجام شد. این مطالعات شامل 38 کودک (20 پسر، 18 دختر)، 15 تا 96 ماهه و مادرانشان بودند. هر دو مطالعه آموزش ارتباط والدین را با عدم مداخله برای مشکلات ارتباطی مقایسه کردند. مادران در هشت جلسه آموزش گروهی 11 تا 12 هفته‌ای با دو یا سه بار ویزیت در منزل شرکت کردند. این مطالعات شامل کودکان مبتلا به طیفی از مشکلات رشدی بودند؛ بیش‌تر کودکان مبتلا به ناتوانی ذهنی بودند، 10 کودک مبتلا به اختلالات حرکتی (فلج مغزی) بودند. با این حال، میزان تاثیر اختلال حرکتی کودکان در برقراری ارتباط آنها مشخص نبود؛ به نظر می‌رسد تمام کودکان از دست خود برای حرکت و اشاره به خوبی استفاده می‌کنند، و اختلال در گفتار گزارش نشد.
نتایج بلافاصله پس از آموزش ارزیابی شد. بعد از آن هیچ گزارشی مربوط به نتایج نیافتیم (پیگیری طولانی‌مدت).
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
در دو مطالعه کوچک، به نظر می‌رسد که مادران ممکن است به تعامل فرزند خود پس از آموزش ارتباط میان والدین، بیش‌تر پاسخ داده باشند. با این حال، هیچ کاهشی مرتبط با جهت‌گیری مادران (از قبیل استفاده از دستورات) در گفتگو و هیچ تغییری در استرس مادران وجود نداشت. برای کودکان، ما هیچ شواهدی را مبنی بر تغییر در شروع گفتگوی کودکان یا توجه مشترک در تعامل با دیگران نیافتیم. مطالعات هیچ تاثیر منفی را از آموزش، پایبندی مادران به راهنمایی درون آموزش یا مقبولیت برنامه‌ها گزارش نکردند.
ما قادر به ارزیابی تاثیرات مداخله ارتباطی میان والدین و فراوانی ارتباطات کودکان، استفاده از زبان گفتاری در مکالمه با والدین خود، تولید گفتار یا رشد زبان آنها نبودیم، زیرا داده‌ها در دسترس نبودند. هیچ گزارشی را مربوط به رشد مهارت‌های ارتباطی فردی کودکان، مانند یادگیری سوال پرسیدن و نقص در مداخله برای مشارکت عمومی آنها یا آسیب‌های ناشی از مداخله در اختیار نداریم. در نهایت، هیچ گزارشی از رضایت مادران از درمان نیافتیم.
کیفیت شواهد مطالعات وارد شده را به دلیل مسائل مربوط به طراحی مطالعه و کمبود جزئیات در نتایج ارائه شده بسیار پائین قضاوت کردیم و به این دلیل مشخص نیست که اختلالات حرکتی کودکان ارتباط آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد یا خیر.
برای تست کردن این موضوع که آموزش ارتباط برای والدین می‌تواند به ترویج رشد ارتباطی کودکان نوجوان مبتلا به اختلالات حرکتی کمک کند یا خیر، پژوهش‌هایی با تعداد زیادی از خانواده‌های کودکانی که اختلالات حرکتی، گفتار و حرکات آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد مورد نیاز است.
تنها شواهدی محدود، با کیفیت بسیار پائین وجود دارد که نشان می‌دهند مداخلات ارتباطی با واسطه والدین ممکن است با بهبود در تعامل بین مادران و کودکان پیش‌دبستانی آنها که اختلالات حرکتی دارند، همراه باشد. نمونه‌های غیر-مستقیم مطالعه و خطر بالای سوگیری در مطالعات وارد شده اطمینان ما را به شواهد، از جمله مسائل مربوط به طراحی مطالعه و فقدان جزئیات مربوط به نتایج به میزان قابل توجهی محدود می‌کند. مشخص نیست که آموزش تست شده برای کودکان دارای اختلالات حرکتی، ثبات و دقت حرکات مربوط به ارتباط گفتاری یا حرکتی را محدود می‌کند یا خیر. برخی از درمانگران گفتار و زبان در حال حاضر آموزش ارتباط با واسطه والدین را ارائه می‌دهند. انجام پژوهش بیش‌تر، با تعداد بیش‌تری از کودکانی که اختلالات حرکتی، گفتار و حرکات آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد، همراه با گزارش‌دهی دقیق از مهارت‌های خط پایه کودکان، برای بررسی این‌که آموزش ارتباط برای والدین می‌تواند به ترویج توسعه ارتباط کودکان مبتلا به اختلالات حرکتی آنها کمک کند یا خیر، مورد نیاز است.
کودکان مبتلا به اختلالات حرکتی ممکن است در تولید حرکات دقیق و هم‌سو و سازگار گفتاری، حرکتی یا چهره‌ای (یا ترکیبی از این‌ها) مشکل داشته باشند و درک ارتباط آنها را دشوار کند. والدین ممکن است برای کمک به تشخیص و تفسیر سیگنال‌های فرزندشان و تحریک رشد مهارت‌های ارتباطی جدید فرزندانشان آموزش ببینند.
ارزیابی اثربخشی مداخلات ارتباطی با واسطه والدین، در مقایسه با عدم مداخله، درمان معمول یا مداخلات با واسطه پزشکان، برای بهبود مهارت‌های ارتباطی کودکان پیش‌دبستانی تا سن پنج سالگی که اختلالات حرکتی غیر-پیشرفته دارند.
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ CINAHL؛ PsycINFO؛ 12 بانک اطلاعاتی دیگر و سه پایگاه ثبت کارآزمایی‌ها را در جولای 2017 جست‌وجو کردیم. هم‌چنین به جست‌وجوی فهرست منابع مقالات و مرورهای مرتبط پرداختیم و برای یافتن مطالعات منتشر نشده با متخصصین در این زمینه تماس گرفتیم.
مطالعاتی را وارد کردیم که از طرح‌های تصادفی‌سازی یا شبه-تصادفی‌سازی شده استفاده کردند؛ و به مقایسه مداخله ارتباطی با واسطه والدین با عدم درمان، درمان معمول یا درمان با واسطه پزشکان پرداختند؛ و کودکان مبتلا به اختلالات حرکتی غیر-پیشرفته را تا سن پنج سالگی وارد کردند.
از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد انتظار کاکرین استفاده کردیم.
این مرور دو کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده شامل 38 کودک (20 پسر، 18 دختر) 15 تا 96 ماهه و مادران آنها را وارد کرد. تمام کودکان دارای ناتوانی‌های رشدی بودند؛ 10 کودک اختلال حرکتی داشتند اما مشخص نبود که این اختلالات حرکتی، ارتباط حرکتی، صوتی یا کلامی آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهند یا خیر. مادران در هشت جلسه آموزش گروهی 11 تا 12 هفته‌ای با دو یا سه بار ویزیت در منزل شرکت کردند. پیامدها بلافاصله پس از آموزش ارزیابی شدند. هیچ گزارشی از پیگیری طولانی‌مدت نیافتیم. یک مطالعه در یک مرکز مداخله در کانادا و مطالعه دیگر در کره جنوبی صورت گرفت.
هر دو مطالعه تعداد کمی از شرکت‌کنندگان را از مراکز واحد به کار گرفتند. از آنجایی که کورسازی شرکت‌کنندگان مطالعه یا متخصصان ارائه دهنده آموزش برای تخصیص گروه امکان‌پذیر نبود، هر دو مطالعه را در معرض خطر بالای سوگیری (bias) عملکرد در نظر گرفتیم. هم‌چنین یک مطالعه را در معرض خطر بالای سوگیری ریزش نمونه (attrition bias) و هر دو مطالعه را در معرض خطر پائین سوگیری گزارش‌دهی ارزیابی کردیم.
شواهدی با کیفیت بسیار پائین برای تمام پیامدهای ارزیابی شده وجود داشت. هیچ شواهدی مبنی بر تاثیر آموزش بر شروع به سخن گفتن کودک یا مشارکت در توجه مشترک طی تعامل با مادرانشان وجود نداشت. مادرانی که آموزش دریافت کردند به ارتباطات کودکانشان بیش‌تر واکنش نشان می‌دهند، هرچند تفاوتی در میزان کنترل گفتگو از طریق نظارت بر فرزندان خود وجود نداشت. داده‌های ازدست‌رفته به این معنی بود که ما قادر به ارزیابی تاثیرات آموزش بر فراوانی ارتباط کودکان، فراوانی زبان گفتاری در مکالمه، تولید گفتار، یا رشد زبان بیان یا درک نبودیم. تاثیری بر استرس مادران وجود نداشت. هیچ گزارشی از تاثیرات آموزش والدین بر استفاده کودکان از مهارت‌های ارتباط فردی، مانند سوال پرسیدن یا ارائه اطلاعات، بر مشارکت کلی یا پیامدهای جانبی نیافتیم. گزارش‌هایی از رضایت مادران از درمان، مقبولیت یا انطباق با آن نیز نیافتیم.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.