هدف از این مرور چه بود؟
هدف این مرور کاکرین دانستن این بود که لیزر (laser) یا ویترکتومی (vitrectomy) کدام یک اثربخش‌ترین و ایمن‌ترین روش درمانی برای فلوترهای زجاجیه است.
پیام‌های کلیدی
اینکه کدام یک از لیزر یا ویترکتومی برای درمان فلوترهای زجاجیه بهتر هستند، مشخص نیست.
در این مرور چه موضوعی مورد بررسی قرار گرفت؟
کُره چشم (eyeball) با ماده‌ای ژله مانند و شفاف با عنوان زجاجیه (vitreous) پر شده است. برخی مواقع رشته‌های پروتئین (strands of protein) در زجاجیه در هم تنیده می‌شوند. این حالت منجر به ظهور اشکال کوچک (small shapes) شناوری در داخل چشم می‌شوند. بروز این وضعیت با افزایش سن طبیعی است، این حالت بی‌خطر بوده و معمولا به درمان نیاز ندارند. فلوترهای بزرگ‌تر ممکن است آزار دهنده بوده و فعالیت‌هایی را از جمله خواندن و رانندگی دشوار نماید.
در صورتی که فلوترها مشکلات بینایی ایجاد کنند، می‌توانند با استفاده از لیزر یا ویترکتومی درمان شوند. لیزردرمانی به طرف فلوتر هدایت شده و آن را به بخار تبدیل می‌کند. ویترکتومی یک درمانی جراحی است که در آن زجاجیه به طور کامل برداشته می‌شود.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
پژوهشگران کاکرین هیچ مطالعه‌ای را نیافتند که به طور مستقیم این دو نوع درمان را با یکدیگر مقایسه کرده باشد.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
پژوهشگران کاکرین برای شناسایی مطالعاتی که تا 17 ژانویه 2017 منتشر شده بودند، جست‌وجو کردند.
در حال حاضر هیچ RCTای که به مقایسه ویترولیز با لیزر Nd:YAG با ویترکتومی پارس پلانا برای درمان فلوترهای علامت‌دار پرداخته باشد، وجود ندارد. برای ارزیابی پیامدهای درمانی حاصل از مداخلات توصیف شده به RCTها با طرح‌های مطالعاتی خوب نیاز است. ما توصیه می‌کنیم که مطالعات آتی شرکت‌کنندگان را به صورت تصادفی بین یکی از گروه‌های ویترولیز با لیزر Nd:YAG یا گروه ویترکتومی طوری اختصاص دهند که در هر گروه شرکت‌کنندگان یکی از دو درمان یا مداخله ساختگی (sham intervention) را دریافت کنند. بهتر است مطالعات آتی شرکت‌کنندگان را برای یک دوره شش ماهه و 12 ماهه پس از مداخله پیگیری کنند. هم‌چنین این مطالعات بهتر است از بهترین حدت بینایی اصلاح شده (best corrected visual acuity; BCVA) با استفاده از خوانش چارت مطالعه درمان زودهنگام رتینوپاتی دیابتی (Early Treatment of Diabetic Retinopathy Study (ETDRS) chart read) از فاصله 4 متری، کیفیت مربوط به بینایی (vision-related quality of life; VRQOL) و پیامدهای جانبی به عنوان معیارهای پیامدی کارآزمایی استفاده کنند.
زجاجیه (vitreous) ماده ژله مانند شفافی در چشم است که رشته‌های پروتئینی ظریفی (fine strands of proteins) را در برمی‌گیرد. در طول زندگی ترکیب زجاجیه تغییر می‌کند، به طوری که این تغییر منجر به در هم‌تنیدگی رشته‌های پروتئینی و پراکنش نور پیش از رسیدن آن به شبکیه چشم (retina) می‌شود. افراد این در هم‌تنیدگی رشته‌های پروتئین را به صورت سایه‌های ایجاد شده درک می‌کنند، که به آنها فلوتر (floaters) می‌گویند. برخی افراد از فلوترها بسیار اذیت می‌شوند که کنترل نشانه‌های آنها نیاز به درمان دارد. دو مداخله اصلی برای فلوترها عبارتند از: ویترولیز با لیزر Nd:YAG؛ (YAG laser vitreolysis) و ویترکتومی (vitrectomy). ویترولیز با لیزر Nd:YAG بر پایه استفاده از انرژی لیزر برای منهدم سازی کدورت‌های زجاجیه از طریق یک رویکرد غیر-تهاجمی (non‐invasive approach) قرار دارد. ویترکتومی عبارت است از جراحی برای تعویض زجاجیه بیمار (شامل فلوترهای علامت‌دار زجاجیه) با یک محلول نمکی متعادل نیمه‌شفاف و بی‌حرکت (inert and translucent balanced salt solution) از طریق ایجاد سوراخ‌های کوچک در پارس پلانا (pars plana).
مقایسه اثربخشی و ایمنی ویترولیز با لیزر Nd:YAG با ویترکتومی پارس پلانا برای درمان فلوترهای علامت‌دار زجاجیه.
پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (که شامل پایگاه ثبت کارآزمایی‌های چشم و بینایی است) (2016، شماره 12)؛ MEDLINE Ovid (از 1946 تا 17 ژانویه 2017)؛ Embase Ovid (از 1947 تا 17 ژانویه 2017)؛ LILACS (منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب) (از 1982 تا 17 ژانویه 2017)؛ پایگاه ثبت کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده استاندارد بین‌المللی ISRCTN registry (www.isrctn.com/editAdvancedSearch)؛ جست‌وجو شده 17 ژانویه 2017؛ ClinicalTrials.gov (www.clinicaltrials.gov)؛ (جست‌وجو شده در 17 ژانویه 2017) و پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت (www.who.int/ictrp/search/en)؛ (جست‌وجو شده در 17 ژانویه 2017) جست‌وجو کردیم. در جست‌وجوهای الکترونیکی برای یافتن کارآزمایی‌ها، از هیچ گونه محدودیت زبانی یا زمانی استفاده نکردیم. هم‌چنین برای شناسایی مطالعات بیشتر، مجموعه مقالات کنفرانس‌ها را جست‌وجو کردیم.
فقط کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را وارد مرور کردیم که به مقایسه ویترولیز با لیزر Nd:YAG با ویترکتومی پارس پلانا برای درمان فلوترهای علامت‌دار پرداخته بودند.
برای استفاده از روش‌های توصیه شده توسط کاکرین برنامه‌ریزی کردیم. پیامد اولیه‌ای که برای اندازه‌گیری آن برنامه‌ریزی کردیم، تغییر در کیفیت زندگی مرتبط با بینایی از ابتدا تا 12 ماه، بر اساس یک پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با بینایی (vision‐related quality of life questionnaire) بود. پیامدهای ثانویه‌ای که برای اندازه‌گیری آنها برنامه‌ریزی کرده بودیم عبارت بودند از بهترین حدت بینایی اصلاح شده لاگ‌مار یا اسنلن (best corrected logMAR or Snellen visual acuity) پس از 12 ماه برای چشم(های) درمان شده و هزینه آن. پیامدهای جانبی که برای رکورد آنها برنامه‌ریزی کرده بودیم عبارت بودند از عود عوارض تهدید کننده بینایی (sight‐threatening complications) تا 12 ماه (اشک‌های بدون نشانه شبکیه چشم (asymptomatic retinal tears)، اشک‌های علامت‌دار شبکیه چشم، جدایی شبکیه چشم (retinal detachment)، ایجاد کاتاراکت (cataract formation)، و اندوفتالمیت (endophthalmitis).
هیچ مطالعه‌ای با معیارهای ورود به این مرور منطبق نبودند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.