هدف از انجام این مرور چیست؟
هدف از این مرور کاکرین آن بود که دریابد کارکنان بخش مراقبتهای سلامت که اطلاعاتی را از پرسشنامه‌های تکمیل شده توسط بیماران خود کسب می‌کنند، مراقبت سلامت بهتری را ارائه می‌دهند یا خیر و اینکه بیماران‌شان از سلامت بهتری برخوردار هستند یا خیر. تمام مطالعات مرتبط را جمع‌آوری و تجزیهوتحلیل کردیم.
پیام‌های کلیدی
پاسخ‌های بیماران به پرسشنامه که به کارکنان بخش سلامت و بیماران بازخورد داده می‌شود ممکن است به مزایای متوسطی برای ارتباط بیمار و ارائه دهنده خدمات و مزایای کمی برای ارتقای کیفیت زندگی بیماران منجر شود. کارکنان بخش مراقبتهای سلامت احتمالا تشخیص‌های بیشتری را ارائه و رکورد کرده و یادداشت‌های بیشتری را به دست می‌آورند. این مداخله احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در درک کلی بیمار از سلامت، عملکرد اجتماعی و درد خود ایجاد می‌کند. به نظر می‌رسد هیچ تاثیری بر عملکرد فیزیکی و ذهنی و خستگی ندارد. به دلیل کیفیت و تعداد مطالعات وارد شده برای هر پیامد، اعتماد ما به این نتایج محدود می‌شود.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
هنگام دریافت مراقبت سلامت، سوالی از بیماران در مورد احساس آنها، چه در مورد سلامت جسمانی، یا روانی یا اجتماعی، پرسیده نمی‌شود. این وضعیت می‌تواند مشکل‌ساز باشد زیرا دانستن احساس بیمار ممکن است به تصمیم‌گیری در مورد تشخیص و دوره درمان وی کمک کند. یکی از راه‌حل‌های امکان‌پذیر برای این موضوع آن است که از بیماران بخواهیم پرسشنامه‌هایی را در مورد وضعیت سلامت خود تکمیل کرده و سپس آن اطلاعات را در اختیار کارکنان بخش مراقبتهای سلامت و بیماران قرار دهیم.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
تعداد 116 مطالعه (49,785 شرکت‌کننده) را پیدا کردیم که همه آنها از کشورهایی با سطح درآمد بالا بودند. ما دریافتیم که بازخورد پاسخ‌های پرسشنامه بیماران به کارکنان بخش مراقبتهای سلامت و بیماران احتمالا کیفیت زندگی بیماران را اندکی بهبود بخشیده و کیفیت ارتباط میان بیماران و پزشکان را افزایش می‌دهد، اما احتمالا تفاوت زیادی را در عملکرد اجتماعی آنها ایجاد نمی‌کند. ما از تاثیر این نوع مداخله بر عملکرد فیزیکی و ذهنی یا خستگی ناشی از بازخورد پاسخ‌های پرسشنامه بیمار مطمئن نیستیم، زیرا سطح قطعیت این شواهد بسیار پائین ارزیابی شد. این مداخله احتمالا تشخیص و نُت‌برداری را افزایش می‌دهد. مطالعاتی را نیافتیم که در مورد عوارض جانبی تعریف شده به صورت دیسترس به دنبال تکمیل معیارهای پیامدهای گزارش شده توسط بیمار (Patient-reported outcomes measures; PROM) یا مرتبط با آن گزارشی را ارائه کرده باشند.
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
نویسندگان مرور به جست‌وجوی مطالعاتی پرداختند که تا اکتبر 2020 منتشر شدند.
بازخورد PROM احتمالا باعث بهبود متوسطی در ارتباط بین متخصصان مراقبت سلامت و بیماران و هم‌چنین در تشخیص و نُت‌گذاری، و کنترل بیماری، و بهبودهای جزئی در کیفیت زندگی می‌شود. به دلیل وجود خطر سوگیری، ناهمگونی و کم بودن تعداد کارآزمایی‌های انجام شده به منظور ارزیابی پیامدهای مورد نظر، اعتماد ما به تاثیرات مداخله محدود می‌شود. مشخص نیست که بسیاری از این بهبودها از نظر بالینی معنی‌دار هستند یا خیر، یا اینکه در طولانی-مدت پایدار باقی می‌مانند یا خیر. نیاز به انجام مطالعاتی با کیفیت بهتر در این زمینه وجود دارد، به ویژه مطالعاتی که از طرح‌های خوشه‌ای استفاده کرده و از تکنیک‌هایی برای حفظ پنهان‌سازی تخصیص بهره ببرند.
معیارهای پیامدهای گزارش شده توسط بیمار (patient-reported outcomes measures; PROMs)، ارزیابی ذهنی بیمار را از پیامدهای سلامت از دیدگاه وی ارزیابی می‌کنند. علیرغم مزایای فرضی مبنی بر اینکه ارائه بازخورد در PROMها می‌تواند از تصمیم‌گیری در طبابت بالینی حمایت کند و پیامدها را بهبود ببخشد، در مورد اثربخشی آن عدم-قطعیت وجود دارد.
ارزیابی تاثیرات بازخورد PROMها به بیماران، یا کارکنان بخش مراقبتهای سلامت، یا هر دو بر پیامدهای سلامت گزارش شده توسط بیمار و فرآیندهای مراقبت.
بانک‌های اطلاعاتی MEDLINE؛ Embase؛ CENTRAL؛ دو بانک اطلاعاتی دیگر و دو پایگاه ثبت کارآزمایی بالینی را در تاریخ 5 اکتبر 2020 جست‌وجو کردیم. منابع علمی منتشر نشده را جست‌وجو کرده و با کارشناسان این حوزه مشورت کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مطالعات را برای ورود غربالگری و انتخاب کردند. کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده‌ای را وارد کردیم که مستقیما به مقایسه تاثیرات ارائه بازخورد PROMها به متخصصان مراقبت سلامت و بیماران بر پیامدها و فرآیندهای مراقبت، یا هر دو و تاثیر عدم-ارائه چنین اطلاعاتی پرداختند.
دو گروه از دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را از مطالعات وارد شده استخراج کرده و کیفیت مطالعه را ارزیابی کردند. از روش‌های استاندارد روش‌شناسی مورد نظر کاکرین و EPOC استفاده کردیم. برای ارزیابی قطعیت شواهد از رویکرد درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) استفاده شد. در جایی که امکان‌پذیر بود، متاآنالیز نتایج را انجام دادیم.
116 کارآزمایی تصادفی‌سازی شده را شناسایی کردیم که اثربخشی بازخورد PROMها را در بهبود فرآیندها یا پیامدهای مراقبت یا هر دو در طیف گسترده‌ای از رشته‌ها از جمله روان‌پزشکی، مراقبتهای اولیه، و انکولوژی ارزیابی کردند. مطالعات در بخش‌های مختلف مراقبتهای اولیه و ثانویه سرپایی در آمریکای شمالی، اروپا و استرالیا انجام شدند. در مجموع 49,785 بیمار در تمام مطالعات وارد شدند.
سطح قطعیت شواهد بین بسیار پائین و متوسط متغیر بود. بسیاری از مطالعات وارد شده در مرور در معرض خطر سوگیری (bias) عملکرد و تشخیص قرار داشتند.
شواهد حاکی از قطعیت متوسطی است مبنی بر اینکه ارائه بازخورد PROMها احتمالا کیفیت زندگی را بهبود می‌بخشند (تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD): 0.15؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 تا 0.26؛ 11 مطالعه؛ 2687 شرکت‌کننده)، و منجر به افزایش ارتباط بیمار و پزشک (SMD: 0.36؛ 95% CI؛ 0.21 تا 0.52؛ 5 مطالعه؛ 658 شرکت‌کننده)، تشخیص و نُت‌گذاری (خطر نسبی (RR): 1.73؛ 95% CI؛ 1.44 تا 2.08؛ 21 مطالعه؛ 7223 شرکت‌کننده)، و کنترل بیماری (RR: 1.25؛ 95% CI؛ 1.10 تا 1.41؛ 14 مطالعه؛ 2806 شرکت‌کننده) می‌شوند. این مداخله احتمالا تفاوتی اندک یا عدم تفاوت را در ادراک سلامت عمومی (SMD: 0.04؛ 95% CI؛ 0.17- تا 0.24؛ 2 مطالعه، 552 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت پائین)، عملکرد اجتماعی (SMD: 0.02؛ 95% CI؛ 0.06- تا 0.09؛ 15 مطالعه؛ 2632 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط)، و درد (SMD: 0.00؛ 95% CI؛ 0.09- تا 0.08؛ 9 مطالعه؛ 2386 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت متوسط) ایجاد می‌کند. در مورد تاثیر بازخورد PROMها بر عملکرد فیزیکی (14 مطالعه؛ 2788 شرکت‌کننده) و عملکرد ذهنی (34 مطالعه؛ 7782 شرکت‌کننده) و هم‌چنین خستگی (4 مطالعه؛ 741 شرکت‌کننده) نامطمئن هستیم، زیرا سطح قطعیت شواهد بسیار پائین بود. مطالعاتی را نیافتیم که در مورد عوارض جانبی تعریف شده به صورت دیسترس به دنبال تکمیل PROM یا مرتبط با آن، گزارشی را ارائه کرده باشند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.