پیشینه
سکته مغزی ایسکمیک زمانی اتفاق می‌افتد که جریان خون در بخشی از مغز مسدود شود. این عارضه می‌تواند به وسیله یک بیماری در شریان گردن (کاروتید) ایجاد شود که ممکن است باعث تنگی شدید در این شریان و منجر به تشکیل لخته خونی و انسداد عروق خونی کوچک‌تر پائین‌دست شود. باز کردن شریان کاروتید با جداسازی ناحیه بیمار توسط جراحی یا به وسیله وارد کردن یک لوله (استنت) برای گشودن شریان، می‌تواند جریان خون کافی را دوباره برقرار کند.
عدم-قطعیت نسبت به این موضوع وجود دارد که باید درمان را به صورت فوری انجام داد یا چند روز صبر کرد. درمان اولیه می‌تواند جریان خون را بهبود بخشیده و از سکته‌های مغزی جدید پیشگیری می‌کند. با این حال، درمان زودهنگام ممکن است خطر بیشتر ایجاد یک سکته مغزی یا خونریزی مرتبط را به همراه داشته باشد.
سوال مطالعه مروری
ما اثربخشی انجام درمان بسیار سریع (درون دو روز) را در مقایسه با درمان تاخیری (بعد از دو روز) برای افراد مبتلا به نشانه‌های جدید ناشی از تنگی شریان گردن (کاروتید) مرور کردیم.
ویژگی‌های مطالعه
جست‌وجوها تا 26 ژانویه 2016 به‌روز هستند. ما فقط یک کارآزمایی تصادفی‌سازی شده یافتیم که تاثیر زمان جراحی را ارزیابی کرده بود. این کارآزمایی شامل مجموع 40 شرکت‌کننده با سن 47 تا 84 ساله بود.
نتایج کلیدی
با توجه به شواهد محدود موجود، ما نمی‌توانیم بگوییم که زمان جراحی، یک عامل مهم در تعیین پیامد برای افراد مبتلا به نشانه‌های جدید ناشی از تنگی شریان کاروتید است.
کیفیت شواهد
شواهد کافی درباره بهترین زمان برای درمان جراحی در افراد مبتلا به نشانه‌های جدید ناشی از تنگی شریان کاروتید وجود ندارد. کیفیت کلی این شواهد به دلیل تعداد کم شرکت‌کنندگان از فقط یک کارآزمایی و نبود داده‌های مربوط به پیامد در سطح بسیار پائین بود. مطالعات بیشتر با تعداد بالاتری از بیماران مورد نیاز هستند.
در حال حاضر شواهد با کیفیت بالا برای پشتیبانی از ریواسکولاریزاسیون مغزی بسیار سریع یا تاخیری بعد از یک سکته مغزی ایسکمیک تازه وجود ندارد. بنابراین کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده بیشتری برای مشخص کردن اینکه کدام بیماران باید تحت ریواسکولاریزاسیون بسیار فوری قرار بگیرند، مورد نیاز هستند. مطالعات آتی باید شرکت‌کنندگان را بر اساس گروه سنی، جنسیت، مرحله ایسکمی و درجه تنگی شریان طبقه‌بندی کنند. اکنون یک RCT در حال انجام است که زمان‌بندی ریواسکولاریزاسیون مغزی را بررسی می‌کند.
زمان‌بندی جراحی برای تنگی شریان کاروتید که به تازگی علامت‌دار شده، هم‌چنان بحث‌برانگیز باقی مانده است. ریواسکولاریزاسیون (revascularization) مغزی زودهنگام ممکن است از یک عود ایسکمیک ناتوان کننده یا کشنده پیشگیری کند، اما ممکن است خطر تغییرات هموراژیک یا جابه‌جا شدن ترومبوز را نیز افزایش دهد. این مرور، شواهد تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای را ارزیابی کرده که اهمیت افزایش خطر عارضه‌های راجعه را در برابر بالا رفتن مزیت مداخله سریع‌تر، سنجیده بودند.
ارزیابی خطرات و مزایای انجام ریواسکولاریزاسیون مغزی بسیار سریع (درون دو روز) در مقایسه با درمان تاخیری (بعد از دو روز) برای افراد مبتلا به تنگی شریان کاروتید تازه علامت‌دار شده.
ما پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه استروک در کاکرین (Cochrane Stroke Group)؛ را در ژانویه 2016؛ پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ کتابخانه کاکرین؛ شماره 1؛ 2016)؛ MEDLINE (از 1948 تا 26 ژانویه 2016)؛ EMBASE (از 1974 تا 26 ژانویه 2016)؛ LILACS (از 1982 تا 26 ژانویه 2016)؛ و پایگاه‌های ثبت کارآزمایی (از آغاز تا 26 ژانویه 2016) را جست‌وجو کردیم. هم‌چنین خلاصه مقالات کنفرانس‌ها و مجلات را به صورت دستی جست‌وجو کردیم، فهرست منابع را نیز جست‌وجو کردیم. هیچ محدودیت زبانی وجود نداشت. ما با همکاران و شرکت‌های داروسازی برای شناسایی مطالعات بیشتر و کارآزمایی‌های منتشر نشده تماس گرفتیم.
همه کارآزمایی‌های کامل و حقیقتا تصادفی‌سازی شده‌ای (RCT) که ریواسکولاریزاسیون مغزی بسیار سریع (درون دو روز) را با درمان تاخیری (بعد از دو روز) برای افراد مبتلا به تنگی شریان کاروتید تازه علامت‌دار شده، مقایسه کرده بودند.
ما به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را بر اساس معیار ذکر شده در بالا برای ورود به مرور انتخاب کرده، خطر سوگیری (bias) را برای هر کارآزمایی، ارزیابی و استخراج داده‌ها را به انجام رساندیم. از استراتژی آنالیز قصد درمان (intention-to-treat) استفاده کردیم.
یک RCT را شامل 40 شرکت‌کننده شناسایی کردیم که زمان‌بندی جراحی را برای افراد مبتلا به تنگی شریان کاروتید تازه علامت‌دار شده بررسی کرده بود. هم‌چنین، جراحی بسیار سریع را با جراحی انجام شده پس از 14 روز از آخرین عارضه علامت‌دار، مقایسه کرده بود. کیفیت کلی این شواهد، به علت تعداد کم شرکت‌کنندگان از فقط یک کارآزمایی و نبود داده‌های مربوط به پیامد، بسیار پائین بود. ما هیچ تفاوتی میان تاثیرات جراحی بسیار سریع یا تاخیری در کاهش خطر ترکیبی سکته مغزی و مرگ‌ومیر درون 30 روز پس از جراحی (خطر نسبی (RR): 3.32؛ فاصله اطمینان (CI): 0.38 تا 29.23؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا خطر ترکیبی مرگ‌ومیر و سکته مغزی حول‌وحوش زمان انجام جراحی (RR: 0.47؛ CI؛ 0.14 تا 1.58؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) نیافتیم که دارای اهمیت آماری باشد. تا امروز هیچ نتیجه‌ای برای تایید زمان‌بندی مطلوب برای جراحی در دسترس نیست.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.