در سراسر جهان، علت اصلی ابتلا به عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی (human immunodeficiency virus; HIV) در کودکان، انتقال از مادر به کودک (mother-to-child transmission; MTCT) است. انتقال HIV از مادر به کودک می‌تواند در دوران بارداری، حول‌وحوش زمان زایمان یا از طریق شیردهی رخ دهد. گام‌های بزرگی در کاهش MTCT در دوران بارداری و در حول‌وحوش زمان زایمان برداشته شده‌اند. با این حال، بدون مداخله، بخش قابل‌توجهی از کودکان متولد شده از مادران آلوده به HIV، از طریق شیردهی به HIV مبتلا می‌شوند.
در مواردی که جایگزین‌های مقرون به صرفه، امکان‌پذیر، قابل قبول، پایدار و بی‌خطر (affordable, feasible, acceptable, sustainable, and safe; AFASS) برای شیر مادر در دسترس باشد، توصیه می‌شود که مادران آلوده به HIV از شیر دادن اجتناب کنند. با این حال، برای تعداد قابل‌توجهی از زنان آلوده به HIV در کشورهای در حال توسعه، اجتناب کامل از شیردهی، AFASS نیست. به این مادران توصیه می‌شود که شیردهی انحصاری با شیر مادر را انجام دهند (به کودک فقط شیر مادر داده شود و غذا، آب یا مایعات اضافی به کودک داده نشود). ارائه داروهای ضدرتروویروسی (antiretrovirals; ARVs) به مادر یا کودک در طول شیردهی نشان‌دهنده مداخلات بالقوه برای کاهش خطر انتقال HIV به کودکان است. این مرور شواهد موجود را در مورد اثربخشی و بی‌خطری رژیم‌های پروفیلاکسی ARV برای کاهش انتقال HIV از شیر مادر بررسی می‌کند.
استفاده از پروفیلاکسی ضدرتروویروسی، چه توسط مادر آلوده به HIV استفاده شود یا نوزاد در معرض ابتلا به HIV در دوران شیردهی، در پیشگیری از انتقال HIV از مادر به کودک موثر است. انجام تحقیقات بیشتر در مورد مقاومت مادر و پاسخ به درمان ضدرتروویروسی بعدی پس از دریافت پروفیلاکسی در مادر، مورد نیاز است. یک کارآزمایی در حال انجام (IMPAACT 1077BF) اثربخشی و بی‌خطری (safety) استفاده از پروفیلاکسی ضدرتروویروسی سه‌گانه مادر را در مقابل نویراپین روزانه نوزاد برای پیشگیری از انتقال عفونت از مادر به کودک از طریق شیردهی مقایسه می‌کند.
در سال 2012 حدود 260,000 کودک زیر 15 سال به عفونت HIV مبتلا شدند. حدود 42% از موارد انتقال از مادر به کودک مربوط به شیردهی است. ارائه پروفیلاکسی ضدرتروویروسی برای مادران یا نوزادان، پتانسیل پیشگیری از انتقال HIV را از مادر به کودک از طریق شیر مادر دارد.
تعیین اینکه کدام رژیم‌های پروفیلاکتیک ضدرتروویروسی برای کاهش انتقال HIV از مادر به کودک از طریق شیردهی، موثر و بی‌خطر بوده و در نتیجه از موربیدیتی و مورتالیتی در کودکان پیشگیری می‌کنند.
با استفاده از روش‌های جست‌وجوی سازمان همکاری کاکرین (Cochrane Collaboration) همراه با عبارات جست‌وجوی مناسب، مطالعات مرتبط را از 1 ژانویه 1994 تا 14 ژانویه 2014 با جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی شامل Cochrane CENTRAL؛ EMBASE و PubMed؛ LILACS، و Web of Science/Web of Social Science شناسایی کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده‌ای وارد شدند که در آنها مادران آلوده به HIV به نوزادان خود شیر داده، و در آنها مادران از پروفیلاکسی ضدرتروویروسی حین شیردهی به کودکان خود استفاده کرده یا فرزندانشان به مدت حداقل چهار هفته حین شیردهی، پروفیلاکسی ضدرتروویروسی دریافت کردند.
چکیده همه کارآزمایی‌های شناسایی‌شده توسط دو نویسنده به‌طور مستقل از هم بررسی شدند. تعداد 15,922 منبع را شناسایی کرده و 81 مورد را به تفصیل بررسی کردیم. داده‌ها با استفاده از یک فرم استانداردشده، خلاصه شدند.
هفت RCT وارد این مرور شدند.
یک کارآزمایی، پروفیلاکسی ضدرتروویروسی سه‌گانه را در دوران بارداری و شیردهی با پروفیلاکسی کوتاه‌مدت ضدرتروویروسی مقایسه کرد که برای پیشگیری از انتقال HIV از مادر به کودک برای مادر تجویز شد. در 12 ماه، خطر انتقال HIV، و انتقال HIV یا مرگ‌ومیر، کمتر بودند، اما هیچ تفاوتی در مورتالیتی نوزادان به‌تنهایی، در بازوی درمان سه‌گانه در مقایسه با بازوی درمان کوتاه‌مدت، وجود نداشت. با استفاده از روش درجه‌بندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation; GRADE)، سطح کیفیت شواهد برای پیامدها در این کارآزمایی عموما پائین تا متوسط بود.
یک کارآزمایی شش ماه شیردهی را با استفاده از زیدوودین (zidovudine)، لامیوودین (lamivudine)، و لوپیناویر/ریتوناویر (lopinavir/ritonavir)، در مقابل زیدوودین، لامیوودین، و آباکاویر (abacavir) از هفته 26 تا 34 بارداری مقایسه کرد. در شش ماه، هیچ تفاوتی میان دو گروه در خطر عفونت HIV در نوزاد، مرگ‌ومیر نوزاد، یا عفونت HIV یا مرگ‌ومیر نوزادان دیده نشد. کیفیت شواهد برای پیامدها در این کارآزمایی عموما بسیار پائین تا پائین بود.
یک کارآزمایی با تک‌دوز نویراپین (nevirapine) در مقابل زیدوودین شش هفته‌ای برای نوزاد نشان داد که خطر عفونت HIV در هفته 12 در بازوی زیدوودین بیشتر از بازوی نویراپین تک‌دوز بود. سطح کیفیت شواهد برای پیامدها در این کارآزمایی عموما بسیار پائین بود.
یک کارآزمایی که در چند کشور انجام شد، تک‌دوز نویراپین و نویراپین شش هفته‌ای را در نوزاد مقایسه کرد. پس از 12 ماه، نوزادان در گروه نویراپین طولانی‌مدت در مقایسه با گروه کنترل، با خطر کمتر مورتالیتی روبه‌رو بودند. هیچ تفاوتی در خطر عفونت HIV یا مرگ و یا در انتقال HIV به‌تنهایی در گروه نویراپین طولانی‌مدت در مقایسه با گروه کنترل وجود نداشت. سطح کیفیت شواهد برای پیامدها در این کارآزمایی عموما پائین تا متوسط بود.
یک کارآزمایی، تک‌دوز نویراپین را به همراه یک هفته زیدوودین؛ رژیم کنترل را به همراه نویراپین تا 14 هفته؛ یا رژیم کنترل را با پروفیلاکسی دوگانه تا 14 هفته، مقایسه کرد. در 24 ماه، گروه رژیم طولانی‌مدت نویراپین در مقایسه با گروه کنترل، خطر انتقال HIV و انتقال HIV یا مرگ‌ومیر را کاهش داد. تفاوتی در مورتالیتی نوزادان به‌تنهایی دیده نشد. گروه پروفیلاکسی دوگانه در مقایسه با گروه کنترل، خطر انتقال HIV و انتقال HIV یا مرگ‌ومیر کمتری داشتند، اما تفاوتی در مورتالیتی نوزادان به‌تنهایی وجود نداشت. هیچ تفاوتی در این پیامدها میان دو بازوی مداخله مشاهده نشد. سطح کیفیت شواهد برای پیامدها در این کارآزمایی عموما متوسط تا بالا بود.
یک کارآزمایی، مصرف شش هفته نویراپین را با مصرف شش ماه نویراپین مقایسه کرد. میان نوزادان مادرانی که از درمان ضدرتروویروسی بسیار فعال استفاده نکردند، هیچ تفاوتی در خطر ابتلا به عفونت HIV در گروه شش ماهه نویراپین در مقایسه با گروه شش هفته‌ای نویراپین وجود نداشت. سطح کیفیت شواهد برای پیامدها در این کارآزمایی عموما پائین تا متوسط بود.
یک کارآزمایی یک رژیم ضدرتروویروسی را با سه دارو در مادر، نویراپین را در نوزاد، یا عدم مداخله مقایسه کرد. نوزادان در بازوی پروفیلاکسی مادر در مقایسه با گروه کنترل در معرض خطر کمتری برای ابتلا به HIV، و عفونت HIV یا مرگ‌ومیر قرار داشتند. هیچ تفاوتی در خطر مورتالیتی نوزادان به‌تنهایی وجود نداشت. نوزادان دریافت‌کننده پروفیلاکسی طولانی‌مدت در مقایسه با نوزادان در گروه کنترل، خطر کمتری برای ابتلا به عفونت HIV و عفونت HIV یا مرگ‌ومیر داشتند. هیچ تفاوتی در خطر مورتالیتی نوزادان به‌تنهایی در گروه نویراپین طولانی‌مدت نوزادان در مقایسه با گروه کنترل وجود نداشت. هیچ تفاوتی در ابتلا به عفونت HIV، مورتالیتی نوزادان، و عفونت HIV یا مرگ‌ومیر میان گروه‌های پروفیلاکسی مادر و پروفیلاکسی طولانی‌مدت نوزاد دیده نشد. سطح کیفیت شواهد برای پیامدها در این کارآزمایی عموما پائین تا متوسط بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.