سوال مطالعه مروری
با این مرور کاکرین، ما سعی در پیدا کردن بهترین راه برای مدیریت عق‌زدن در افرادی بودیم که درمان دندانپزشکی داشتند.
پیشینه
رفلکس gag یک فرآیند طبیعی برای محافظت از گلو و راه هوایی از ورود اشیاء خارجی و جلوگیری از خفگی است. بسیاری از افراد رفلکس gag اغراق‌آمیز دارند که باعث دیسترس در طول درمان دندانپزشکی می‌شود. این وضعیت می‌تواند انجام درمان را دشوار یا حتی غیرممکن سازد. مداخلات مورد استفاده برای مدیریت عق‌زدن شامل داروهای ضدتهوع، آرام‌بخش‌ها، بی‌حس‌کننده‌های موضعی و عمومی، داروهای گیاهی، رفتاردرمانی و درمان شناختی رفتاری، طب فشاری (acupressure)، طب سوزنی (acupuncture)، لیزر، و دستگاه‌های پروتز هستند.
ما می‌خواستیم بدانیم این مداخلات در کمک به افراد تا چه حد موثر و ایمن هستند تا درمان دندانپزشکی خود را با عق‌زدن کمتر تکمیل کنند. ما آنها را با عدم مداخله یا دارونما یا با مداخلات دیگر مقایسه کردیم.
ویژگی‌های مطالعه
این مرور تا 18 مارچ 2019 به‌روز است. ما چهار کارآزمایی را با 328 نفر (263 بزرگسال و 65 کودک که 4 سال یا بالاتر بودند) وارد کردیم. این افراد در زمان درمان دندانپزشکی، دچار تهوعی می‌شدند که باعث توقف درمان یا عدم انجام آن به درستی می‌شد.
نتایج کلیدی
طب سوزنی در نقطه P6 (نقطه‌ای واقع در داخل مچ دست) در مقایسه با طب سوزنی ساختگی (sham) (جعلی) باعث تکمیل موفقیت‌آمیز درمان دندانپزشکی و کاهش در عق‌زدن شد. همان مداخله همراه با آرام‌بخش تفاوتی را نشان نداد.
طب فشاری (با انگشت شست یا sea band (باندهایی که اطراف مچ دست درست شبیه یک باند عرق با یک دکمه فشاری که داخل آن دوخته شده)) در نقطه P6 با یا بدون آرام‌بخش، در مقایسه به طب فشاری ساختگی، هیچگونه تفاوتی را نشان نداد. طب فشاری در نقطه P6 با دستگاه، تفاوتی را در تکمیل درمان‌های دندانپزشکی و کاهش عق‌زدن نشان داد. این درمان در ترکیب با آرام‌بخش، تفاوتی را نشان نداد.
لیزر در نقطه P6 تفاوتی در عدم وجود عق‌زدن و کاهش در عق‌زدن در طول درمان دندانپزشکی، در مقایسه با کاربرد لیزر ساختگی، نشان داد.
مطالعات وارد شده هیچ اثر مهم آسیب‌رسانی را در درمان گزارش نکردند.
قطعیت شواهد
سطح اعتماد ما به این یافته‌ها بسیار پائین است. این امر به دلیل خطر نامشخص سوگیری (bias) و تعداد کم افرادی است که در چهار کارآزمایی وارد شده مورد مطالعه قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری
ما شواهد کافی نداریم که بگوئیم برای مدیریت عق‌زدن در افراد تحت درمان دندانپزشکی، مداخله بهتر کار می‌کند. ما پیشنهاد می‌کنیم که مطالعات بیشتری با روش انجام خوب باید در این زمینه انجام شوند.
ما شواهدی را با قطعیت بسیار پائین از چهار کارآزمایی پیدا کردیم که برای نتیجه‌گیری در مورد هرگونه مزیت طب سوزنی، طب فشاری، یا لیزر در نقطه P6 در کاهش عق‌زدن و فراهم آوردن امکان تکمیل موفقیت‌آمیز پروسیجرهای دندانپزشکی، ناکافی بودند. ما هیچ شواهدی را در مورد دیگر مداخلات برای مدیریت رفلکس gag در طول درمان دندانپزشکی پیدا نکردیم. کارآزمایی‌های بیشتر با طراحی خوب و گزارش‌دهی خوب که به ارزیابی مداخلات مختلف بپردازند، مورد نیاز هستند.
رفلکس gag یک مکانیسم دفاعی غیرارادی برای محافظت از حلق و گلو از اشیاء خارجی است. عق‌زدن یک مشکل شایع است که در طول درمان دندانپزشکی رخ می‌دهد، و باعث دشوار کردن روش‌های درمانی شده و انجام آنها را اغلب مشکل یا حتی غیرممکن می‌کند. مداخلات مختلفی می‌توانند برای کنترل عق‌زدن استفاده شوند: داروهای ضدتهوع، آرام‌بخش‌ها، بی‌حس‌کننده‌های موضعی و عمومی، داروهای گیاهی، درمان‌های رفتاری، طب فشاری (acupressure)، طب سوزنی (acupuncture)، لیزر، و دستگاه‌های پروتز. این یک به‌روز‌رسانی از مرور کاکرین است که برای اولین بار در سال 2015 منتشر شد.
بررسی اثرات مداخلات دارویی و غیردارویی برای مدیریت عق‌زدن در افراد تحت درمان دندانپزشکی.
متخصص اطلاعات گروه بهداشت دهان در کاکرین در پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بهداشت دهان کاکرین (تا 18 مارچ 2019)، پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ 2019، شماره 2) در کتابخانه کاکرین (جست‌وجو در 18 مارچ 2019)، MEDLINE Ovid (1946 تا 18 مارچ 2019)، Embase Ovid (1980 تا 18 مارچ 2019)، CINAHL EBSCO (1937 تا 18 مارچ 2019)، AMED Ovid (1985 تا 18 مارچ 2019)، و خلاصه‌مقالات International Association for Dental Research (IADR) آنلاین (2001 تا 18 مارچ 2019) جست‌وجو کرد. مرکز ثبت کارآزمایی‌های بالینی در حال انجام مؤسسات ملی سلامت ایالات متحده (ClinicalTrials.gov) و پلت‌فرم پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت برای شناسایی کارآزمایی‌های در حال انجام جست‌وجو شدند. ما همچنین جست‌وجوی ارجاع به جلو را در مطالعات وارد شده از طریق Google Scholar انجام دادیم. هیچ محدودیتی در زبان یا تاریخ انتشار هنگام جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی اعمال نشد.
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، را که شامل افرادی بودند که تحت مداخله دارویی یا غیردارویی برای مدیریت عق‌زدنی قرار گرفته بودند که با درمان دندانپزشکی آنها تداخل ایجاد می‌کرد، وارد کردیم. ما شبه RCTs را حذف کردیم. ما کارآزمایی‌هایی را حذف کردیم که شامل شرکتکنندگانی با اختلالات سیستم عصبی محیطی بودند، شرکتکنندگانی با ضایعات دهانی بودند یا روی درمان با داروهای سیستمیکی بودند که ممکن است احساس gag را در آنها تحت تاثیر قرار دهد یا تحت جراحی رفته بودند که ممکن بود آناتومی را به‌طور دائم تغییر داده باشد.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم کارآزمایی‌ها را انتخاب کردند، داده‌ها را استخراج و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کردند. ما دستورالعمل های آماری کاکرین را دنبال کردیم. ما قطعیت کلی شواهد را با استفاده از GRADE ارزیابی کردیم.
ما چهار کارآزمایی را با خطر نامشخص سوگیری شامل 328 شرکتکننده (263 بزرگسال و 65 کودکی که چهار ساله یا بیشتر بودند) وارد کردیم، که از این میان، یک کارآزمایی طب سوزنی و طب فشاری (با انگشت شست، دستگاه و sea band) را در P6 (نقطه قرار گرفته در محلی به اندازه سه انگشت زیر مچ دست در داخل ساعد بین دو تاندون) با طب سوزنی ساختگی و طب فشاری با و بدون آرام‌بخش مقایسه کرد. یک کارآزمایی به مقایسه طب سوزنی در نقطه P6 با طب سوزنی ساختگی پرداخت. این کارآزمایی‌ها هر دو تکمیل پروسیجر دندانپزشکی و کاهش در عق‌زدن (ارزیاب و گزارش بیمار) را به عنوان پیامدهای خود گزارش کردند. یک مطالعه متقاطع و split-mouth، اثر لیزر را در نقطه P6 در مقایسه با کنترل مطالعه کرد. یک کارآزمایی کاهش در عق‌زدن را گزارش کرد و دیگری از حضور یا عدم وجود عق‌زدن در طول پروسیجر دندانپزشکی گزارش داد.
طب سوزنی در P6 شواهد نامشخصی را در مورد اتمام موفقیت‌آمیز پروسیجر دندانپزشکی (RR: 1.78؛ 95% CI؛ 1.05 تا 3.01؛ دو کارآزمایی، 59 شرکتکننده، شواهد با قطعیت بسیار پائین) و شواهد نامشخصی را در مورد کاهش در عق‌زدن (RR: 2.57؛ 95% CI؛ 1.12 تا 5.89؛ یک کارآزمایی، 26 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) در مقایسه با طب سوزنی ساختگی نشان داد. طب سوزنی در P6 با آرام‌بخش هیچ تفاوتی را در مقایسه با طب سوزنی ساختگی با آرام‌بخش نشان نداد (RR: 1.08؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.28؛ یک کارآزمایی؛ 34 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).
طب فشاری با استفاده از فشار انگشت شست با یا بدون آرام‌بخش تفاوت روشنی را در تکمیل پروسیجر دندانپزشکی (RR: 0.96؛ 95% CI؛ 0.84 تا 1.10؛ یک کارآزمایی، 39 شرکتکننده، شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ و RR: 0.85؛ 95% CI؛ 0.50 تا 1.46؛ یک کارآزمایی؛ 30 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ به ترتیب)، یا کاهش در عق‌زدن (RR: 1.06؛ 95% CI؛ 0.92 تا 1.23؛ یک کارآزمایی؛ 39 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ و RR: 0.92؛ 95% CI؛ 0.60 تا 1.41؛ یک کارآزمایی؛ 30 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ به ترتیب) در مقایسه با طب فشاری ساختگی با یا بدون آرام‌بخش نشان نداد.
طب فشاری در P6 با وسیله، شواهد نامشخصی را در مورد اتمام موفقیت‌آمیز پروسیجر دندانپزشکی (RR: 2.63؛ 95% CI؛ 1.33 تا 5.18؛ دو کارآزمایی، 34 شرکتکننده، شواهد با قطعیت بسیار پائین) و شواهد نامشخصی را در مورد کاهش در عق‌زدن (RR: 3.94؛ 95% CI؛ 1.63 تا 9.53؛ یک کارآزمایی، 34 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) در مقایسه با طب فشاری ساختگی نشان داد. با این حال، دستگاه همراه با آرام‌بخش نشان داد هیچ تفاوتی برای هر دو پیامد وجود ندارد (RR: 1.16؛ 95% CI؛ 0.90 تا 1.48؛ یک کارآزمایی؛ 27 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ و RR: 1.26؛ 95% CI؛ 0.93 تا 1.69؛ یک کارآزمایی؛ 27 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ به ترتیب).
طب فشاری با استفاده از sea band با یا بدون آرام‌بخش تفاوت روشنی را در تکمیل پروسیجر دندانپزشکی (RR: 0.88؛ 95% CI؛ 0.67 تا 1.17؛ یک کارآزمایی، 21 شرکتکننده، شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ و RR: 1.80؛ 95% CI؛ 0.63 تا 5.16؛ یک کارآزمایی؛ 19 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ به ترتیب)، یا کاهش در عق‌زدن (RR: 0.88؛ 95% CI؛ 0.67 تا 1.17؛ یک کارآزمایی؛ 21 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ و RR: 2.70؛ 95% CI؛ 0.72 تا 10.14؛ یک کارآزمایی؛ 19 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین؛ به ترتیب) در مقایسه با طب فشاری ساختگی با یا بدون آرام‌بخش نشان نداد.
لیزر در P6 تفاوتی را در عدم عق‌زدن (نسبت شانس (OR): 86.33؛ 95% CI؛ 29.41 تا 253.46؛ یک کارآزمایی؛ 40 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) و کاهش در عق‌زدن (MD: 1.80؛ 95% CI؛ 1.53 تا 2.07؛ یک کارآزمایی؛ 25 شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) در طول پروسیجر دندانپزشکی در مقایسه با لیزر ساختگی نشان داد.
هیچ عوارض جانبی قابل توجهی گزارش نشد. برای طب سوزنی در P6، نویسندگان کارآزمایی مطمئن نبودند که آیا عوارض جانبی گزارش شده به دلیل اضطراب شرکت‌کنندگان بود یا به علت مداخله. هیچ یک از کارآزمایی‌ها در مورد طب فشاری یا لیزر این پیامد را گزارش ندادند.
ما هیچ کارآزمایی‌ای را پیدا نکردیم که مداخلات دیگر مورد استفاده را برای مدیریت عق‌زدن در افراد تحت درمان دندانپزشکی ارزیابی کرده باشند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.