درد پس از جراحی هم‌چنان یکی از مشکلات اصلی به دنبال جراحی در کودکان به حساب می‌آید. در حال حاضر شواهد بارزی وجود دارد که نشان می‌دهد درمان چند وجهی درد پس از جراحی بهترین انتخاب است. این رویکرد ممکن است شامل استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (nonsteroidal anti-inflammatory drugs; NSAIDs) و اوپیوئیدها باشد. با این حال، به دلیل ترس از بروز عوارض جانبی مانند نارسایی تنفسی (respiratory depression) (وضعیتی که ریه‌ها نمی‌توانند اکسیژن کافی را تامین کنند)، اوپیوئیدها اغلب برای درمان درد پس از جراحی در کودکان مورد استفاده قرار نمی‌گیرند. نالبوفین (nalbuphine) ممکن است تسکین درد موثری را بدون ایجاد نارسایی تنفسی ارائه دهد. در این مرور، میزان عملکرد نالبوفین را در مقایسه با دارونما (placebo) و دیگر اوپیوئیدها در کودکان مبتلا به درد پس از جراحی بررسی کردیم. عوارض جانبی را نیز ارزیابی کردیم. جست‌وجوی سیستماتیکی را در متون علمی در جولای 2013 انجام دادیم. تعداد ده کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده با حضور 658 بیمار وارد شدند. بیماران، کودکان 0 تا 18 ساله بوده و اکثر آنها هیچ‌گونه بیماری مرتبط دیگری نداشتند. کیفیت کلی شواهد پائین بود، بنابراین این مرور نمی‌تواند به‌طور قطعی نشان دهد که نالبوفین بهتر از دارونما است یا خیر. همین امر برای مقایسه با دیگر اوپیوئیدها (مورفین (morphine)، ترامادول (tramadol)، پتیدین (pethidine)، پیریترامید (piritramid)) نیز صادق است. به دلیل تعداد کم شرکت‌کنندگان در کارآزمایی‌ها، قادر به اظهارنظر در مورد عوارض جانبی نبودیم. انجام مطالعات آتی برای رسیدگی به این مسائل، از جمله داده‌های قوی‌تر برای اثربخشی و عوارض جانبی، لازم است.
از آنجایی که کیفیت کلی شواهد موجود پائین بود، این مرور سیستماتیک نمی‌تواند به‌طور قطعی نشان دهد که اثربخشی آنالژزیک نالبوفین در مقایسه با دارونما برتر است. علاوه بر این، به دلیل عدم وجود نتایج قابل‌توجه، مقایسه با دیگر اوپیوئیدهای شایع نیز نامشخص است. همین امر در مورد شواهد متمرکز بر عوارض جانبی پس از مصرف نالبوفین در مقایسه با دارونما یا دیگر اوپیوئیدها نیز صادق است. شواهد محدود است، زیرا مطالعات به‌طور قطعی همه پیامدهای مهم درد پس از جراحی (مثلا تعداد بیمارانی که نیاز به آنالژزی نجات دارند، نمرات درد پس از جراحی) را گزارش نکردند. بنابراین، تجزیه‌وتحلیل کمّی (quantitative) برای بسیاری از جنبه‌های اصلی (مانند آنالژزی نجات، نمرات درد) امکان‌پذیر نبود و ناهمگونی نمی‌تواند بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.
چندین بررسی طی چند سال گذشته نشان داده که درد پس از جراحی در کودکان به درستی درمان نمی‌شود. یکی از گزینه‌های درمانی دارویی در رویکرد چند وجهی برای درمان درد پس از جراحی، تجویز سیستمیک اوپیوئیدها است. با این حال، به دلیل ترس از عوارض جانبی آنها، به ندرت برای درمان درد پس از جراحی در کودکان استفاده می‌شوند. یکی از اوپیوئیدهای قدیمی برای استفاده سیستمیک، نالبوفین (nalbuphine) است، که یک آگونیست گیرنده کاپا و آنتاگونیست گیرنده μ. اعتقاد بر این است که اثربخشی نالبوفین مشابه مورفین (morphine) است. افزایش دوز ممکن است منجر به تاثیر سقفی (ceiling effect) و در نتیجه آنالژزی کمتر از حد انتظار شود. علاوه بر این، می‌تواند خطر کمتری از نظر بروز عوارض جانبی (تهوع، استفراغ) و عوارض جانبی شدید (نارسایی تنفسی (respiratory depression)) ناشی از اوپیوئید به دلیل تاثیر آنتاگونیستی گیرنده μ وجود داشته باشد. نالبوفین ممکن است یک اوپیوئید مفید برای استفاده پس از جراحی در کودکان باشد، اما اثربخشی دقیق آن (مثلا در مقایسه با دیگر اوپیوئیدهایی که معمولا استفاده می‌شوند) هنوز مشخص نشده است.
ارزیابی اثربخشی و عوارض جانبی نالبوفین در درمان درد حاد پس از جراحی در کودکان تحت جراحی.
بانک‌های اطلاعاتی زیر را به صورت سیستماتیک جست‌وجو کردیم: پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) ( کتابخانه کاکرین (Cochrane Library )؛ 2013، شماره 7)؛ MEDLINE از طریق Pubmed (ژانویه 1966 تا جولای 2013) و EMBASE از طریق Ovid (ژانویه 1947 تا جولای 2013). هیچ محدودیتی را از نظر زبان نگارش مقاله یا تاریخ انتشار اعمال نکردیم. فهرست منابع مقالات بازیابی شده را برای یافتن منابع بیشتر غربال کردیم.
همه کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده‌ای (randomised controlled trials; RCTs) که به بررسی نالبوفین در مقایسه با دارونما (placebo) یا دیگر اوپیوئیدها پرداختند، وارد شدند.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم مقالات بازیابی شده را بررسی کرده و در مورد گنجاندن یا حذف مطالعات برای این مرور تصمیم گرفتند. همین نویسندگان هم‌چنین استخراج داده و ارزیابی خطر سوگیری (bias) را انجام دادند.
در نهایت ده RCT شامل 658 بیمار در این مرور سیستماتیک قرار گرفتند. پنج کارآزمایی، نالبوفین را با دارونما مقایسه کردند. داده‌های یکی از پنج مطالعه برای پیامد درد متوسط/شدید پس از نالبوفین در مقایسه با دارونما، خطر نسبی (RR) برای 1 ساعت پس از جراحی (postop) را معادل 0.1 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.01 تا 0.71؛ شواهد با کیفیت پائین) و RR برای 2 ساعت پس از جراحی معادل 0.14 (95% CI؛ 0.02 تا 1.06؛ شواهد با کیفیت پائین) نشان داد. RR تخمینی بر اساس داده‌های یک مطالعه نشان داد که نالبوفین نیاز مجدد به آنالژزی را دو ساعت پس از جراحی کاهش می‌دهد (RR: 0.47؛ 95% CI؛ 0.27 تا 0.84؛ شواهد با کیفیت پائین). دو کارآزمایی وارد شده نالبوفین را با مورفین مقایسه کرده و RR غیر معنی‌دار پائین‌تر یا قابل مقایسه‌ای را برای درد متوسط/شدید در 1 ساعت پس از جراحی (RR: 0.84؛ 95% CI؛ 0.12 تا 5.74؛ شواهد با کیفیت پائین) و 2 ساعت پس از جراحی (RR: 1.09؛ 95% CI؛ 0.59 تا 2.01؛ شواهد با کیفیت پائین) برای نالبوفین در برابر مورفین نشان دادند. چهار کارآزمایی نالبوفین را با ترامادول برای درد پس از جراحی مقایسه کردند؛ داده‌های یک کارآزمایی (به ازای هر پیامد)، RR پائین‌تر اما غیر معنی‌دار را برای نیاز به آنالژزیک‌های نجات بیشتر در کودکان دریافت کننده نالبوفین نشان داد (RR برای 2 ساعت پس از جراحی: 0.75؛ 95% CI؛ 0.39 تا 1.43؛ شواهد با کیفیت پائین) (RR برای 12 ساعت پس از جراحی: 0.33؛ 95% CI؛ 0.04 تا 2.77؛ شواهد با کیفیت پائین). یکی از سه کارآزمایی که نالبوفین را با پتیدین (pethidine) مقایسه کرد، نشان داد که RR پس از تجویز نالبوفین در مقایسه با پتیدین به‌طور قابل‌توجهی کمتر نبود (RR برای 2 ساعت پس از جراحی: 1.07؛ 95% CI؛ 0.52 تا 2.23؛ شواهد با کیفیت پائین) (RR برای 24 ساعت پس از جراحی: 1.13؛ 95% CI؛ 0.52 تا 2.44؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). شایع‌ترین عارضه جانبی تهوع و استفراغ پس از جراحی (postoperative nausea and vomiting; PONV) بود. فقط یک کارآزمایی گزارش داد که RR برای PONV در واحد مراقبت پس از جراحی (postoperative care unit; PACU) پس از نالبوفین در مقایسه با دارونما (RR 1.00؛ 95% CI؛ 0.16 تا 6.42؛ شواهد با کیفیت پائین) یا در مقایسه با مورفین (RR: 1.33؛ 95% CI؛ 0.64 تا 2.77؛ شواهد با کیفیت پائین) به‌طور قابل‌توجهی بالاتر نبود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.