هدف از این مطالعه مروری چه بود؟
مقایسه درمان و عدم درمان با داروهای آنتی- فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (anti-VEGF) برای افراد مبتلا به گلوکوم نئوواسکولار (NVG).
پیام‌های کلیدی
مشخص نیست که درمان با داروهای آنتی-VEGF مفید تر از درمان بدون داروهای آنتی-VEGF برای افراد مبتلا به NVG است یا خیر. انجام تحقیقات بیشتر برای بررسی اثر طولانی‌مدت داروهای آنتی-VEGF در مقایسه با، یا علاوه بر، درمان متعارف وجود دارد.
ما چه چیزی را در این مرور مطالعه کردیم؟
VEGF، پروتئین تولید شده توسط سلول‌ها در بدن شما است، و رگ‌های خونی جدید را در صورت نیاز، تولید می‌کند. هنگامی که سلول‌ها مقدار زیادی را از VEGF تولید می‌کنند، عروق خونی غیرطبیعی می‌توانند در چشم رشد کنند. NVG نوعی گلوکوم است که در آن زاویه بین عنبیه (قسمت رنگی چشم) و قرنیه (قسمت جلویی شفاف چشم) توسط رگ‌های خونی جدید در حال رشد در چشم بسته می شود، از این رو، «نئوواسکولار» نامیده می‌شود. عروق خونی جدید می‌توانند باعث زخم و باریک شدن زاویه شوند، که در نهایت می‌توانند منجر به بسته شدن کامل زاویه می‌شوند. این وضعیت باعث افزایش فشار چشم می‌شود، زیرا مایع در چشم نمی‌تواند به درستی تخلیه شود. در NVG، چشم اغلب قرمز و دردناک بوده، و بینایی غیرطبیعی است. فشار بالا در چشم می‌تواند منجر به نابینایی شود.
داروهای آنتی-VEGF نوعی از داروها هستند که VEGF را مسدود می‌کنند، بنابراین رشد عروق خونی را کم می‌کنند. این داروها با تزریق به داخل چشم تجویز می‌شوند. این درمان می‌تواند در مراحل اولیه استفاده شود، زمانی که درمان متعارف امکان‌پذیر نیست. اکثر مطالعات منافع کوتاه‌مدت (به‌طور کلی چهار تا شش هفته) داروهای آنتی-VEGF را گزارش کرده‌اند، اما منافع بلندمدت آنها روشن نیست.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
ما چهار مطالعه را با مجموع 263 شرکت‌کننده مبتلا به NVG وارد کردیم. در یک مطالعه، نتایج بیشتر از دوره درمان 1 هفته‌ای نتوانستند ارزیابی شوند. در مطالعه دیگر، با توجه به محدودیت در طراحی مطالعه، نتایج نامشخص بودند.
دو مطالعه آخری نتایج متفاوتی را برای کاهش فشار چشم گزارش کردند؛ یک مطالعه نتایج غیرقطعی را نشان داد، و مطالعه دیگر نشان داد که داروهای آنتی-VEGF موثرتر بودند. قطعیت شواهد در این مطالعات، به دلیل محدودیت‌ها در طراحی‌های مطالعه و ناهمگونی نتایج، کم بودند. بنابراین، شواهد موجود برای توصیه به استفاده روتین از داروهای آنتی-VEGF در افراد مبتلا به NVG کافی نیستند.
این مطالعه مروری تا چه زمانی به‌روز‌رسانی شده است؟
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که تا 22 مارچ 2019 منتشر شده بودند.
در حال حاضر شواهد در دسترس در مورد اثربخشی طولانی‌مدت داروهای آنتی-VEGF، مانند رانیبیزوماب یا بواسیزوماب یا افلیبرسپت، به عنوان مکملی برای درمان متعارف در کاهش IOP در NVG نامطمئن هستند. انجام تحقیقات بیشتر برای بررسی تاثیر طولانی‌مدت این داروها در مقایسه با، یا علاوه بر، درمان دارویی یا جراحی متعارف در کاهش IOP در NVG وجود دارد.
گلوکوم نئوواسکولار (NVG) عبارت است از گلوکوم ثانویه و بالقوه کورکننده. این وضعیت توسط تشکیل عروق خونی جدید غیرطبیعی ایجاد می‌شود، که از درناژ طبیعی آب از بخش قدامی چشم جلوگیری می‌کند. آنتی- فاکتور رشد اندوتلیال عروقی (anti-VEGF) داروهایی هستند که مهارکننده‌های خاص مدیاتورهای اولیه نئوواسکولاريزاسيون به شمار می‌روند. مطالعات، اثربخشی داروهای آنتی-VEGF را برای کنترل فشار داخل چشم (IOP) در NVG گزارش کرده‌اند.
ارزیابی اثربخشی داروهای آنتی-VEGF داخل چشمی، به تنهایی یا با یک یا چند نوع درمان مرسوم، در مقایسه با عدم تجویز داروهای آنتی-VEGF برای درمان NVG.
ما CENTRAL (که شامل پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه چشم و بینایی در کاکرین است)؛ MEDLINE؛ Embase؛ PubMed و LILACS را تا 22 مارچ 2019؛ متارجیستر از کارآزمایی‌های کنترل شده را تا 13 آگوست 2013؛ و دو پایگاه ثبت کارآزمایی اضافی را تا 22 مارچ 2019 جست‌وجو کردیم. ما هیچ محدودیتی را از نظر تاریخ یا زبان در جست‌وجوی الکترونیکی کارآزمایی‌ها اعمال نکردیم.
ما کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را از افراد تحت درمان با داروهای آنتی-VEGF برای NVG وارد کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم نتایج جست‌وجو را برای کارآزمایی‌ها ارزیابی کردند، داده‌ها را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) و قطعیت شواهد را ارزیابی کردند. ما اختلاف‌نظرها را از طریق بحث حل‌وفصل کردیم.
ما چهار RCT (263 شرکت‌کننده) را وارد و یک RCT در حال انجام را شناسایی کردیم. هر کارآزمایی در کشور متفاوتی انجام شده بود: چین، برزیل، مصر و ژاپن. به دلیل ناکافی بودن اطلاعات، ما کارآزمایی‌ها را برای اغلب دامنه‌ها در معرض خطر نامشخص سوگیری ارزیابی کردیم. دو کارآزمایی، بواسیزوماب (bevacizumab) داخل زجاجیه‌ای را در ترکیب با جایگذاری دریچه Ahmed و فوتوکوآگولاسیون تمام شبکیه‌ای (PRP) را با جایگذاری دریچه Ahmed و PRP مقایسه کردند. ما این دو کارآزمایی را با توجه به ناهمگونی بالینی و آماری قابل‌توجه ترکیب نکردیم. یک کارآزمایی شرکت‌کنندگان را برای دریافت تزریق داروی آنتی-VEGF داخل زجاجیه‌ای یا دارونما (placebo) در اولین ویزیت تصادفی‌سازی کرد، پس از آن، با توجه به یافته‌های بالینی پس از یک هفته، بیماران درمان غیرتصادفی‌سازی شده گرفتند. آخرین کارآزمایی، شرکت‌کنندگان را برای دریافت PRP با و بدون رانیبیزوماب (ranibizumab) تصادفی‌سازی کرد، اما جزئیات این مطالعه برای تجزیه‌وتحلیل بیشتر در دسترس نبود.
دو کارآزمایی که IOP را بررسی کردند، نتایج متناقضی را نشان دادند. یکی کارآزمایی نتایج متناقضی را برای میانگین IOP بین شرکتکنندگانی که داروهای آنتی-VEGF دریافت کردند و کسانی که با آنها تحت درمان قرار نگرفتند، در یک ماه (تفاوت میانگین [MD]: 1.60- میلی‌متر جیوه، 95% فاصله اطمینان [CI]: 4.98- تا 1.78؛ 40 شرکت‌کننده)، و در یک سال (MD؛ 1.40 میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 4.04- تا 6.84؛ 30 شرکت‌کننده) پیدا کرد. 65 درصد از شرکت‌کنندگان با داروهای آنتی-VEGF، در مقابل 60% از افراد بدون داروهای آنتی-VEGF، به IOP کمتر یا مساوی 21 میلی‌متر جیوه دست یافتند. در کارآزمایی دیگر، کسانی که داروهای آنتی-VEGF را دریافت کردند، نسبت به کسانی که آنها را دریافت نکردند، احتمال بیشتری برای کاهش IOP خود در یک ماه (MD؛ 6.50- میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 7.93- تا 5.07-؛ 40 شرکت‌کننده) و در یک سال (MD؛ 12.00- میلی‌متر جیوه؛ 95% CI؛ 16.79- تا 7.21-؛ 40 شرکت‌کننده) داشتند. 95 درصد از شرکت‌کنندگان با داروهای آنتی-VEGF، در مقابل 50% از افراد بدون داروهای آنتی-VEGF، به IOP کمتر یا مساوی 21 میلی‌متر جیوه دست یافتند. قطعیت بدنه شواهد برای این پیامد، به دلیل محدودیت‌ها در طراحی و تناقض نتایج بین مطالعات، پائین بود.
عوارض پس از عمل شامل خونریزی در اتاق قدامی (3 چشم) و خونریزی ملتحمه (2 شرکت‌کننده) در گروه داروهای آنتی-VEGF و جداشدگی شبکیه و phthisis bulbi (یک شرکت‌کننده از هر کدام) در گروه کنترل بود. قطعیت شواهد به دلیل عدم دقت نتایج و غیرمستقیم بودن شواهد، پائین است.
هیچ کارآزمایی‌ای نسبت شرکت‌کنندگان را با بهبود در حدت بینایی، نسبت شرکت‌کنندگان با رگرسیون کامل عروق جدید عنبیه، یا نسبت شرکت‌کنندگان را با تسکین درد و برطرف شدن قرمزی در پیگیری چهار تا شش هفته، یا یک سال گزارش نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.