پیشینه: نوشیدن مشروبات الکلی از ادراکات جوانان از اینکه چگونه همسالان آنها مشروبات الکلی استفاده می‌کنند، تاثیر می‌پذیرد. این ادراکات معمولا ناصحیح هستند، به طوری که هنجارهای مربوط به نوشیدن مشروبات الکلی توسط همسالان دست بالا گرفته شده و بیش از اندازه ارزش‌گذاری می‌شوند. اگر این ادراکات ناصحیح بتوانند از طریق ارائه اطلاعات درباره هنجارهای اجتماعی یا بازخورد تصحیح شوند، ممکن است جوانان کمتر از مشروبات الکلی استفاده کنند.
تاریخ جست‌وجو: تا جولای 2015.
ویژگی‌های مطالعه: 70 مطالعه با مجموع 44,958 دانشجو وارد این مرور شدند. ما بیشتر به مطالعاتی علاقه‌مند بودیم که دارای یک دوره زمانی پیگیری چهار ماهه یا بیشتر برای ارزیابی پایداری تاثیرات مداخله در یک دوره کوتاه-مدت بلافاصله بعد از مداخله بودند. در 43 مورد از کارآزمایی‌ها، مداخلات مبتنی بر هنجارهای اجتماعی روی دانشجویان پُر-خطر هدف‌گذاری شده بودند. 55 کارآزمایی در کشور آمریکا و مابقی در کشورهای استرالیا، برزیل، نیوزلند، سوئد و انگلستان به اجرا درآمده بودند.
روش‌های ارائه اطلاعات مرتبط با هنجارهای اجتماعی از طریق بازخورد مبتنی بر ایمیل، بازخورد مبتنی بر رایانه/وب، بازخورد رو-در-روی فردی، بازخورد رو-در-روی گروهی و کمپین‌های بازاریابی برای هنجارهای اجتماعی عمومی در پردیس کالج‌ها صورت می‌گرفتند.
یافته‌های کلیدی
در پیگیری طولانی-مدت‌تر، بعد از یک دوره چهار ماهه یا بیشتر، تنها یک تاثیر کوچک از ارائه اطلاعات در زمینه هنجارهای اجتماعی بر مشروب‌خواری، مقدار استعمال نوشیدنی و بیشترین میزان BAC وجود داشت. هیچ گونه تفاوتی میان تاثیرات مشاهده شده میان انواع روش‌های ارائه بازخورد و اطلاعات در رابطه با این پیامدها وجود نداشت. تنها تاثیرات کوچکی در مورد بازخورد مبتنی بر وب و بازخورد رو-در-روی فردی بر تناوب استعمال الکل به دست آمد. تنها یک تاثیر کوچک در مورد بازخورد رو-در-روی فردی بر مشکلات مرتبط با الکل به دست آمد، اما هیچ تاثیری در مورد بازخورد مبتنی بر وب یا ایمیل به دست نیامد. به طور مشابهی، هیچ تاثیری در مورد بازخورد رو-در-روی گروهی یا کمپین‌های بازاریابی بر تناوب مصرف الکل و BAC تیپیکال به دست نیامد.
مطالعه ما از این نتایج این است که اگرچه ما به پاره‌ای از تاثیرات معنادار در نتیجه ارائه اطلاعات در زمینه هنجارهای اجتماعی رسیدیم، قدرت این تاثیرات در دوره طولانی-مدت‌تر بسیار کم هستند و بنابراین دور از انتظار است که این اطلاعات در عمل فایده‌ای داشته باشند.
کیفیت شواهد
در مجموع، تنها شواهد با کیفیت متوسط یا پائین به وجود تاثیرات گزارش شده در این مرور اذعان کردند. مشکلات مربوط به کیفیت مطالعه منجر به تخمین بسیار بالای تاثیرات ناشی از هنجارهای اجتماعی شدند، بنابراین نمی‌توانیم این واقعیت را منتفی بدانیم که در بیان تاثیرات مشاهده شده در این مرور ممکن است اغراق شده باشد.
موسسات ملی سلامت آمریکا، منابع مالی فقط کمتر از نیمی (33/70) از مطالعات وارد شده به این مرور را تامین کردند. هجده مطالعه هیچ اطلاعاتی درباره نحوه تامین مالی ارائه نکردند، و فقط 13 مقاله دارای یک اعلامیه تضاد منافع مشخص بودند.
نتایج مربوط به این مرور نشان می‌دهد که هیچ گونه مزایای معنادار قابل توجهی قابل انتساب به مداخلات مبتنی بر هنجارهای اجتماعی که با هدف پیشگیری از سوء‌مصرف الکل در دانشجویان کالج/دانشگاه صورت می‌پذیرند، نیست. با وجود برخی از تاثیرات معنی‌دار مشاهده شده، ما اندازه تاثیرگذاری را بسیار کوچک تفسیر کردیم، با توجه به اینکه مقیاس‌های اندازه‌گیری مورد استفاده در مطالعات وارد شده به این مرور برای استفاده در عرصه سیاست‌گذاری یا اقدام مرتبط هستند. به علاوه، تاثیرات معنادار در مورد تمامی معیارهای مربوط به سوء‌مصرف هم‌سو و سازگار نیستند، ناهمگونی در برخی از آنالیزها با مشکل مواجه بود و نمی‌توان از سوگیری (bias) به عنوان یک عامل بالقوه تاثیرگذار بر این یافته‌ها چشم‌پوشی کرد.
نوشیدن مشروبات الکلی از ادراکات جوانان از اینکه چگونه همسالان آنها مشروبات الکلی استفاده می‌کنند، تاثیر می‌پذیرد. این ادراکات معمولا ناصحیح هستند، به طوری که هنجارهای مربوط به نوشیدن مشروبات الکلی توسط همسالان دست بالا گرفته شده و بیش از اندازه ارزش‌گذاری می‌شوند. اگر این ادراکات ناصحیح بتوانند تصحیح شوند، ممکن است جوانان کمتر از مشروبات الکلی استفاده کنند.
تعیین اینکه مداخلات مبتنی بر هنجارهای اجتماعی عواقب منفی مرتبط با الکل، سوء مصرف یا مصرف الکل را در مقایسه با یک گروه کنترل (صرفا از نظر ارزیایی/عدم-مداخله تا سایر مداخلات آموزشی یا روانی‌اجتماعی) میان دانشجویان کالج و دانشگاه کاهش می‌دهد یا خیر.
تا جولای 2015 بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های بالینی کاکرین (CENTRAL) (کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library))؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ PsycINFO. Cumulative Index to Nursing and Allied Health Literature (CINAHL) تنها تا مارچ 2008. فهرست منابع مطالعات وارد شده و مقالات مروری به صورت دستی جست‌وجو شدند. هیچ نوع محدودیتی به لحاظ زبان یا تاریخ انتشار اعمال نشد.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده یا کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده خوشه‌ای که به مقایسه یک مداخله اجتماعی هنجاری در برابر عدم-مداخله، ارائه جزوه آموزشی با موضوع الکل یا سایر مداخلات مبتنی بر الکل در زمینه ارائه بازخوردهای غیر-هنجاری پرداخته و مشکلات مربوط به الکل یا مصرف الکل را در دانشجویان کالج یا دانشگاه گزارش کرده بودند.
از پروسیجرهای استاندارد روش‌شناسی مورد نظر کاکرین استفاده کردیم. هر یک از پیامدها بر اساس نوع ارائه بازخوردها آنالیز شدند: بازخوردهای هنجاری مبتنی بر ایمیل (MF)، بازخوردهای هنجاری مبتنی بر رایانه/وب (WF)، بازخوردهای هنجاری رو-در-روی فردی (IFF)، بازخوردهای هنجاری رو-در-روی گروهی (GFF)، و کمپین‌های بازاریابی هنجاری (MC).
در مجموع، 70 مطالعه (44,958 شرکت‌کننده) وارد مرور شدند و 63 مطالعه (42,784 شرکت‌کننده) متاآنالیز (meta-analysis) شدند. در مجموع، ارزیابی خطر سوگیری (bias) نشان داد که شواهد ارائه شده از سوی این مطالعات، به لحاظ کیفیت متوسط یا پائین هستند.
زمانی که تاثیرات تا یک دوره زمانی کوتاه-مدت بلافاصله بعد از مداخله استمرار می‌یافتند، ارزیابی پیامدها تا چهار ماه یا بیشتر بعد از مداخله از اهمیت خاصی برخوردار بودند. ما فقط برای آن دسته از آنالیزهایی که ناهمگونی بین انواع روش‌های ارائه قابل توجه نبود، تاثیرات تجمعی مربوط به انواع روش‌های ارائه بازخورد را گزارش کرده‌ایم (I2 < 50%).
مشکلات مربوط به الکل تا چهار ماه یا بیشتر بعد از مداخله: تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) برای IFF؛ 0.14-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.24- تا 0.04- (11 مطالعه؛ 2327 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)، برابر با کاهش 1.28 امتیازی در مقیاس 69 امتیازی مشکلات مربوط به الکل. هیچ تاثیری برای بازخوردهای هنجاری WF یا MF به دست نیامد.
ادامه مشروب‌خواری تا چهار ماه یا بیشتر بعد از مداخله: نتایج به دست آمده از تجمیع انواع روش‌های ارائه بازخورد: SMD: -0.06؛ 95% CI؛ 0.11- تا 0.02- (16 مطالعه؛ 11,292 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)، برابر با 2.7% مشروب‌خوار کمتر، با فرض اینکه میزان شیوع 30 روزه 43.9% باشد.
فراوانی استعمال مشروبات الکلی تا چهار ماه یا بیشتر بعد از مداخله: نتایج به دست آمده از تجمیع انواع روش‌های ارائه بازخورد: SMD: -0.08؛ 95% CI؛ 0.12- تا 0.04- (32 مطالعه؛ 21,169 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)، برابر با کاهش 0.9 بار در دفعات استعمال شده در هر هفته، نسبت به یک مبنای 13.7 دفعه در هر هفته.
فراوانی استعمال مشروبات الکلی تا چهار ماه یا بیشتر بعد از مداخله: SMD برای WF معادل 0.11-؛ 95% CI؛ 0.17- تا 0.04- (10 مطالعه؛ 9929 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)، برابر با یک کاهش 0.17 در روزهای استعمال/هفته، نسبت به مبنای 2.74 روز/هفته؛ SMD برای IFF معادل 0.21-؛ 95% CI؛ 0.31- تا 0.10- (8 مطالعه؛ 1464 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)، برابر با یک کاهش 0.32 در روزهای استعمال/هفته، نسبت به مبنای 2.74 روز/هفته. هیچ تاثیری برای GFF یا MC به دست نیامد.
تراکم الکل تخمین زده شده در خون (blood alcohol concentration; BAC) تا چهار ماه یا بیشتر بعد از مداخله: نتایج به دست آمده از تجمیع انواع روش‌های ارائه بازخورد درباره بیشترین مقدار BAC؛ SMD: -0.08؛ 95% CI؛ 0.17- تا 0.00 (11 مطالعه؛ 7198 شرکت‌کننده؛ شواهد با کیفیت پائین)، برابر با یک کاهش در بیشترین مقدار BAC به میزان میانگین 0.144% تا 0.135%. هیچ تاثیری در رابطه با BAC تیپیکال در نتیجه IFF به دست نیامد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.