سوال مطالعه مروری آیا استفاده از پت اسکن اف-18 با فلوتمتامول پیشرفت دمانس بیماری آلزایمر (Alzheimer's disease dementia; ADD) و سایر دمانسها را در افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف (mild cognitive impairment; MCI) پیشبینی میکند؟
پیشینه
با توجه به پیری جهانی، انتظار میرود در چند دهه آینده تعداد افراد مبتلا به دمانس بهطور چشمگیری افزایش یابد. تشخیص دمانس در مرحله اولیه مطلوب است؛ اما توافق گستردهای در مورد بهترین رویکرد برای آن وجود ندارد. طیف وسیعی از تستهای قلم و کاغذ ساده که توسط متخصصان مراقبت سلامت استفاده میشوند میتوانند افراد دارای حافظه ضعیف یا اختلال شناختی را ارزیابی کنند. آیا استفاده یا عدم استفاده از پت اسکنهای ویژه که آمیلوئید - یکی از نشانههای بیماری آلزایمر - را تشخیص میدهند، توانایی ما برای پیشبینی پیشرفت از MCI به ADD یا سایر انواع دمانس را که هنوز نامشخص است بهبود میبخشد. از آنجایی که این تستها گران هستند، مهم است که مزایای بیشتری داشته باشند.
هدف
هدف ما ارزیابی دقت پت اسکن اف-18 با فلوتمتامول در شناسایی آن دسته از افراد مبتلا به MCI است که از لحاظ بالینی تا ADD، و سایر انواع دمانس، یا هر نوع دمانس در طی یک دوره زمانی پیشرفت میکنند.
ویژگیهای مطالعه
شواهد تا می 2017 بهروز است. دو مطالعه یافتیم که به ارزیابی پیشرفت از MCI به ADD پرداختند. این مطالعات 252 شرکتکننده واجد شرایط MCI را با 243 شرکتکننده که پیگیری داشتند وارد کردند. از این تعداد، 127 شرکتکننده زن بودند. میانگین سنی در یک مطالعه با دو سال پیگیری 7.09 + 72.7 سال بود. در مطالعه دیگری با پیگیری سه ساله، میانگین سنی 71.1 + 8.62 سال بود. محل انجام یک مطالعه کلینیکهای حافظه بود.
منابع تامین مالی مطالعه: هر دو مطالعه توسط تولید کننده تست حمایت مالی شدند.
کیفیت شواهد
محدودیت اصلی این مرور این بود که یافتههای ما فقط مبتنی بر دو مطالعه بود، و جزئیات کافی در مورد چگونگی وارد افراد وجود نداشت، نحوه انجام تفسیر پت اسکن در یک مطالعه، و نحوه تشخیص بالینی دمانس در مطالعه دیگر مشخص نبود. این مطالعات به علت تضاد بالقوه مناسب شناسایی شده در معرض خطر بالای سوگیری (bias) قرار داشتند.
یافتههای کلیدی
در این مرور، ما دریافتیم که پت اسکن اف-18 فلوتمتامول، بهعنوان تک تست، در یک مطالعه با 19 شرکتکننده با 2 سال پیگیری، حساسیت 89% و ویژگی 80% داشت. این بدان معنی است که در یک مطالعه کوهورت با 100 شرکتکننده مبتلا به MCI و نسبت پیشرفت 47% در این مطالعه، انتظار میرود 42 نفر از 47 شرکتکننده مبتلا به MCI با نتیجه مثبت برای پت اسکن اف-18 فلوتمتامول برای پیشرفت به ADD و 5 شرکتکننده دارای مثبت کاذب وجود داشته باشد. علاوه بر این، انتظار میرود 42 نفر از 53 شرکتکننده بدون پیشرفت ADD، دارای نتیجه منفی اف-18 فلوتمتامول باشند، و 11 مورد منفی کاذب وجود داشته باشد.
در مطالعه دیگری با 224 شرکتکننده که در تجزیهوتحلیل با 3 سال پیگیری وارد شدند، حساسیت 64% و ویژگی 69% بود. این بدان معنی است که در یک مطالعه کوهورت با 100 شرکتکننده با MCI و نسبت پیشرفت در این مطالعه 36%، ما انتظار داریم 23 شرکتکننده از 36 شرکتکننده مبتلا به MCI با نتیجه مثبت اف-18 فلوتمتامول به ADD پیشرفت کنند، و 13 شرکتکننده مثبت کاذب باشند. علاوه بر این، انتظار داریم 44 نفر از 64 شرکتکننده که پیشرفت ADD نداشتند نتیجه منفی برای اف-18 فلوتمتامول داشته باشند، و 20 مورد منفی کاذب وجود داشته باشد.
هیچ اطلاعاتی در مورد پیشرفت بیماری از نوع MCI به انواع دیگر دمانس و پیشرفت به هر نوع دمانس در پیگیری وجود نداشت.
نتیجه گرفتیم که، بر اساس دادههای موجود، تصویربرداری پت اف-18 فلوتمتامول نمیتواند برای استفاده روتین در عمل بالینی برای پیشبینی پیشرفت از MCI به ADD توصیه شود. مطالعات بیشتری برای نشان دادن سودمندی چشمگیر آن مورد نیاز هستند.
با توجه به حساسیت و ویژگی متفاوت برای پیشبینی پیشرفت از MCI به ADD و دادههای محدود موجود، نمیتوانیم استفاده روتین از اف-18 فلوتمتامول را در عمل بالینی توصیه کنیم. اف-18 فلوتمتامول دارای هزینههای مالی بالایی است؛ بنابراین، بهوضوح DTA خود را نشان داده و استاندارد سازی فرآیند روش اف-18 فلوتمتامول قبل از استفاده وسیعتر از آن مهم است.
جذب اف-18 فلوتمتامول (18F‐flutemetamol) توسط بافت مغزی، از طریق توموگرافی با گسیل پوزیترون (positron emission tomography; PET) اندازهگیری شده، و توسط سازمانهای نظارتی مانند سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) و آژانس دارویی اروپا (EMA) برای ارزیابی بار آمیلوئید در افراد مبتلا به دمانس پذیرفته شد. مقدار افزوده آن بهطور عمده با حذف پاتولوژی آلزایمر در تشخیص دمانس پایدار نشان داده شد. با این حال، انجمن ملی انجمن پیری و آلزایمر (National Institute on Aging and Alzheimer's Association; NIA-AA) در معیارهای تشخیصی بیماری آلزایمر تجدید نظر کرده و اطمینان در تشخیص اختلال شناختی خفیف (mild cognitive impairment; MCI) ناشی از بیماری آلزایمر ممکن است در هنگام استفاده از برخی از تستهای بیومارکرهای آمیلوئید مانند اف-18 فلوتمتامول افزایش یابد. این تستها، به معیارهای هسته بالینی MCI اضافه شده، ممکن است دقت تست تشخیصی (diagnostic test accuracy; DTA) استراتژی تست را افزایش دهند. با این حال، DTA از اف-18 فلوتمتامول برای پیشبینی پیشرفت از MCI به دمانس بیماری آلزایمر (Alzheimer’s disease dementia; ADD) یا سایر دمانسها هنوز بهطور سیستماتیک ارزیابی نشدهاند.
تعیین DTA پت اسکن اف-18 فلوتمتامول برای تشخیص افراد مبتلا به MCI در زمان انجام تست که در طول دوره پیگیری از نظر بالینی به ADD، یا سایر انواع دمانس (غیر-ADD) یا هر نوع از دمانس پیشرفت کنند.
جستوجوی اخیر برای این مرور در می 2017 انجام شد. MEDLINE (OvidSP)؛ Embase (OvidSP)؛ PsycINFO (OvidSP)؛ BIOSIS Citation Index (Thomson Reuters Web of Science)؛ Web of Science Core Collection شامل Science Citation Index (Thomson Reuters Web of Science) و نمایهنامه استنادی مقالات کنفرانسها (Thomson Reuters Web of Science)؛ LILACS (BIREME)؛ CINAHL (EBSCOhost)؛ ClinicalTrials.gov (https://clinicaltrials.gov)، و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (WHO ICTRP) (http://www.who.int/ictrp/search/en/) را جستوجو کردیم. همچنین ALOIS، پایگاه ثبت تخصصی مطالعات دمانس گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین (http://www.medicine.ox.ac.uk/alois/) را جستوجو کردیم. فهرست منابع مطالعات مرتبط و مرورهای سیستماتیک را کنترل کردیم و پیگیری استنادات را با استفاده از Science Citation Index برای شناسایی هر مطالعه مرتبط اضافی انجام دادیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان یا تاریخ انتشار در جستوجوهای الکترونیکی اعمال نشد.
مطالعاتی را وارد کردیم که مطالعات کوهورت را به صورت آیندهنگر با هرگونه تعریف پذیرفته شده از MCI در زمان انجام تست و استفاده از اسکن اف-18 فلوتمتامول برای ارزیابی DTA پیشرفت از MCI به ADD یا سایر انواع دمانس تعریف کردند. علاوه بر این، فقط مطالعاتی را وارد کردیم که استاندارد مرجع برای تشخیص دمانس آلزایمر را مورد استفاده قرار دادند، برای مثال، موسسه ملی مغز و اعصاب و اختلالات ارتباطی، بیماری سکته مغزی -آلزایمر و اختلالات مرتبط با انجمن (NINCDS-ADRDA) یا نسخه چهارم معیار راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-IV).
تمام عناوین و چکیدههای مقالات شناسایی شده در جستوجوی بانک اطلاعاتی الکترونیکی را غربال کردیم. دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم مطالعات را برای ورود انتخاب کرده و دادهها را برای ایجاد جداول دو در دو، بهمنظور نشان دادن نتایج تست باینری با استاندارد مرجع باینری بهصورت طبقهبندی متقاطع، استخراج کردند. از این دادهها برای محاسبه حساسیتها، ویژگیها، و 95% فواصل اطمینان آنها استفاده کردیم. دو ارزیاب بهطور مستقل از هم با استفاده از ابزار QUADAS-2 به ارزیابی کیفیت بهعلاوه برخی موارد اضافی برای ارزیابی کیفیت روششناسی مطالعات وارد شده پرداختند.
پیشرفت از MCI به ADD در 243 شرکتکننده از دو مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعات دادههای مربوط به 19 شرکتکننده را با دو سال پیگیری و 224 شرکتکننده با سه سال پیگیری گزارش کردند. نه شرکتکننده (47.4%) شرکتکننده به مدت دو سال و 81 شرکتکننده (36.2%) به مدت سه سال پیگیری شدند.
در مورد انتخاب شرکتکنندگان و نمونهبرداری در هر دو مطالعه نگرانیهایی وجود داشت. دامنه تست شاخص در یک مطالعه نامشخص و در مطالعه دوم در معرض خطر پائین سوگیری در نظر گرفته شد. برای دامنه استاندارد مرجع، یک مطالعه در معرض خطر پائین و مطالعه دوم در معرض خطر نامشخص سوگیری در نظر گرفته شد. با توجه به دامنه جریان و زمانبندی، هر دو مطالعه در معرض خطر بالای سوگیری در نظر گرفته شد.
MCI به ADD
پیشرفت از MCI به ADD در دو سال پیگیری با ارزیابی کمی از طریق SUVR دارای حساسیت 89%؛ (95% CI؛ 52 تا 100) و ویژگی 80%؛ (95% CI؛ 44 تا 97) بود (19 = n؛ 1 مطالعه).
پیشرفت از MCI به ADD در سه سال پیگیری با ارزیابی بصری دارای حساسیت 64%؛ (95% CI؛ 53 تا 75) و ویژگی 69%؛ (95% CI؛ 60 تا 76) بود (224 = n؛ 1 مطالعه).
هیچ اطلاعاتی در مورد دو هدف دیگر در این مرور سیستماتیک (SR) وجود نداشت: پیشرفت از MCI به سایر انواع دمانس و پیشرفت به هر نوع دمانس در پیگیری.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.