Czy remdesiwir (lek przeciwwirusowy) jest skuteczny w leczeniu COVID-19?
Najważniejsze informacje
• U dorosłych hospitalizowanych z powodu COVID-19, stosowanie remdesiwiru prawdopodobnie ma niewielki lub żaden wpływ na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny w ciągu 28 dni od rozpoczęcia leczenia, w porównaniu z placebo (leczeniem pozorowanym) lub standardową opieką.
• Nie jesteśmy pewni, czy stosowanie remdesiwiru wiąże się z poprawą lub pogorszeniem stanu zdrowia pacjentów, ocenianego na podstawie tego, czy wymagali oni większej lub mniejszej pomocy w oddychaniu.
• Badacze powinni uzgodnić kluczowe wyniki, które należy oceniać w badaniach dotyczących COVID-19, a w przyszłych badaniach powinno się skupić na badaniu tych obszarów. Umożliwiłoby to wyciągnięcie bardziej pewnych wniosków na temat stosowania remdesiwiru w leczeniu COVID-19 w kolejnych aktualizacjach tego przeglądu.
Czym jest remdesiwir?
Remdesiwir to lek zwalczający wirusy. Wykazano, że zapobiega namnażaniu się wirusa powodującego COVID-19 (SARS-CoV-2). Organy nadzoru medycznego zatwierdziły remdesiwir do stosowania w nagłych wypadkach, w leczeniu chorych na COVID-19.
Czego chcieliśmy się dowiedzieć?
Chcieliśmy się dowiedzieć, czy remdesiwir jest skuteczny w leczeniu chorych przebywających w szpitalu z powodu COVID-19 i czy jego stosowanie wiąże się z występowaniem niepożądanych skutków, w porównaniu z placebo lub standardową opieką.
Chorzy na COVID-19 otrzymują różne rodzaje wspomagania oddychania, w zależności od tego, jak poważne są ich problemy z oddychaniem. Wykorzystaliśmy podział technik wspomagania oddychania, które otrzymywali pacjenci, jako miarę sukcesu remdesiwiru w leczeniu COVID-19. Stosowano następujące techniki wspomagania oddychania:
• w przypadku poważnych trudności w oddychaniu: inwazyjna wentylacja mechaniczna, gdy rurkę intubacyjną wprowadza się do płuc pacjenta, a maszyna (respirator) oddycha za niego. Pacjentom, gdy znajdują się pod respiratorem, podaje się leki w celu uspokojenia.
• w przypadku trudności z oddychaniem o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego: nieinwazyjna wentylacja mechaniczna przez maskę obejmującą nos i/lub usta lub przez hełm wentylacyjny. Powietrze lub tlen są wtłaczane przez maskę. Pacjenci na ogół są przytomni podczas stosowania tych interwencji.
• przy umiarkowanych trudnościach w oddychaniu: tlen podawany przez maskę lub kaniule donosowe. Pacjenci nadal samodzielnie oddychający otaczającym powietrzem.
Interesowały nas następujące wyniki:
• zgon z jakiejkolwiek przyczyny w ciągu 28 dni od otrzymania leczenia;
• czy wyniki pacjentów poprawiły się po zastosowaniu interwencji, efekt mierzony przez okres prowadzenia wentylacji mechanicznej lub podawania tlenu;
• czy stan zdrowia pacjentów pogorszył się na tyle, że wymagali oni podania tlenu lub rozpoczęcia wentylacji mechanicznej;
• jakość życia;
• jakiekolwiek działania niepożądane; i
• poważne działania niepożądane.
Co zrobiliśmy?
Poszukiwano badań, w których oceniano remdesiwir w leczeniu dorosłych chorych na COVID-19, w porównaniu z placebo lub standardową opieką. Pacjenci byli hospitalizowani z powodu COVID-19, włączano dane pacjentów bez względu na płeć lub pochodzenie etniczne.
Porównaliśmy i podsumowaliśmy wyniki badań i oceniliśmy zaufanie względem otrzymanych danych naukowych w oparciu o takie czynniki, jak metodyka badań i liczebność badanej grupy.
Co udało się ustalić?
Odnaleziono 5 badań, do których włączono 7452 osoby hospitalizowane z powodu COVID-19. Spośród nich 3886 chorych otrzymało remdesiwir. Średnia wieku pacjentów wynosiła 59 lat. Badania przeprowadzono na całym świecie, głównie w krajach o wysokim i wyższym-średnim dochodzie.
Kluczowe wyniki
We włączonych badaniach porównano stosowanie remdesiwiru z placebo lub standardową opieką u chorych hospitalizowanych z powodu COVID-19 przez okres do 28 dni.
Zgony z jakiejkolwiek przyczyny
• Remdesiwir prawdopodobnie ma niewielki lub żaden wpływ na ryzyko zgonu z jakiejkolwiek przyczyny (4 badania, 7142 chorych). Na każdy 1000 chorych, 8 osób mniej umrze w grupie leczonych remdesiwirem w porównaniu z placebo lub standardową opieką.
Czy pacjenci poczuli się lepiej dzięki stosowaniu remdesiwiru?
• Stosowanie remdesiwiru może mieć niewielki lub żaden wpływ na czas prowadzenia inwazyjnej wentylacji mechanicznej (2 badania, 1298 chorych).
• Nie wiadomo, czy przyjmowanie remdesiwiru wpływa na wydłużenie bądź skrócenie czasu przyjmowania dodatkowego tlenu (3 badania, 1691 chorych).
Czy stan pacjentów pogorszył się wraz z przyjmowaniem remdesiwiru?
• Nie wiadomo, czy pacjenci przyjmujący remdesiwir są w większym lub mniejszym stopniu narażeni na konieczność zastosowania wentylacji mechanicznej (inwazyjnej lub nieinwazyjnej) (3 badania, 6696 chorych).
• Pacjenci mogą rzadziej potrzebować inwazyjnej wentylacji mechanicznej (2 badania, 1159 chorych).
• Nie wiadomo, czy pacjenci w większym lub mniejszym stopniu są narażeni na konieczność zastosowania nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej (1 badanie, 573 chorych).
• Nie wiadomo, czy pacjenci w mniejszym lub większym stopniu są narażeni na podawanie tlenu przez maskę lub kaniule donosowe (1 badanie, 138 chorych).
Jakość życia
W żadnym z włączonych badań nie raportowano danych odnoszących się do jakości życia.
Działania niepożądane
• Nie wiadomo, czy stosowanie remdesiwiru wiąże się z większą lub mniejszą liczbą działań niepożądanych w którejkolwiek z grup (3 badania, 1674 chorych).
• Pacjenci w grupie otrzymującej remdesiwir są prawdopodobnie mniej narażeni na wystąpienie poważnych działań niepożądanych niż chorzy otrzymujący placebo lub standardową opiekę (3 badania, 1674 chorych). Na każdy 1000 chorych, 63 osoby mniej w grupie leczonych remdesiwirem doświadczą poważnego działania niepożądanego w porównaniu z chorymi otrzymującymi placebo lub standardową opiekę.
Jakie są ograniczenia przeanalizowanych danych naukowych?
Jesteśmy umiarkowanie pewni co do danych naukowych odnoszących się do zgonów z jakiejkolwiek przyczyny i poważnych działań niepożądanych; również nasze zaufanie względem pozostałych danych jest ograniczone, ponieważ w badaniach tych stosowano różne metody pomiaru i rejestrowania wyników, a ponadto nie odnaleźliśmy wielu badań analizujących niektóre z interesujących nas wyników.
Jak aktualne są te dane naukowe?
Dane są aktualne do 16 kwietnia 2021 r.
Tłumaczenie: Katarzyna Hurko Redakcja: Karolina Moćko