هدف ما این بود که بدانیم مرطوب‌سازی هوای مکان‌های سرپوشیده می‌تواند از نشانه‌های خشکی یا عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی در محیط‌های آموزشی و محل کار پیشگیری کرده یا آن را کاهش دهد یا خیر.
در طول دوره گرمای هوا، رطوبت مکان‌های سرپوشیده کم است که می‌تواند منجر به بروز شکایاتی مانند خشکی چشم، بینی، گلو و پوست شود. علاوه بر این، مخاط خشک و تحریک شده به نوبه‌خود می‌تواند به حساس شدن عفونت‌های راه‌های هوایی فوقانی بی‌انجامد. این شرایط هم‌چنین با غیبت از محل کار و مدرسه همراه هستند. افزایش رطوبت هوای مکان‌های سرپوشیده با نصب دستگاه‌های مرطوب کننده ممکن است از نشانه‌های خشکی یا عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی پیشگیری کرده یا آنها را کاهش دهد.
مطالعات یافته شده:
تعداد 13 مطالعه را با 4551 شرکت‌کننده وارد مرور کردیم. هفت مطالعه در محل کار (در بیمارستان‌ها و ادارات) و پنج مطالعه در محیط‌های آموزشی (مهدکودک و مدارس) انجام شدند. داده‌های یک مطالعه قابل آنالیز کردن برای هدف این مرور نبود.
مرطوب‌سازی هوای مکان‌های سرپوشیده در برابر عدم مرطوب‌سازی
مطالعات وارد شده نشان دادند که افزایش رطوبت هوای مکان‌های سرپوشیده با نصب دستگاه‌های مرطوب کننده در محل کار تاثیری نداشته، و دیگر مطالعات کاهشی را در نشانه‌های خشکی چشم، پوست و راه‌های هوایی فوقانی نشان دادند. با این حال، قطعیت شواهد پائین تا بسیار پائین بود.
در مورد عدم حضور، نتایج مطالعات (بیشتر آنها در محیط آموزشی انجام شدند) نیز هم‌سو و سازگار نیستند. شواهد از قطعیت بسیار پائینی برخوردار بود.
کیفیت شواهد
به دلیل محدودیت مطالعات، قطعیت شواهد را در سطح پائین تا بسیار پائین قضاوت کردیم. این بدان معنی است که نمی‌توانیم اطمینان زیادی به این یافته‌ها داشته باشیم.
ما باید به دنبال چه باشیم؟
به انجام مطالعاتی با قطعیت بالاتر، با تعاریف دقیق و معیارهای نشانه‌ها نیاز داریم.
ما دریافتیم که رطوبت هوای مکان‌های سرپوشیده در محل کار ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر نشانه‌های خشکی چشم، پوست و URT داشته باشد. مطالعاتی که به بررسی غیبت‌های مرتبط با بیماری از محل کار یا مدرسه می‌پردازند، به دلیل معیارهای مختلف پیامد که ارزیابی کردند، فقط توانستند به صورت نقل قول (narrative) خلاصه شوند. شواهد نشان می‌دهد که افزایش رطوبت ممکن است میزان غیبت از محل کار را کاهش دهد، اما شواهد بسیار نامطمئن است. انجام RCTهایی در آینده شامل حجم نمونه بزرگ‌تر، برای ارزیابی نشانه‌های خشکی از نظر تئوری و تعیین دقیق‌تر غیبت و کنترل مخدوش‌کننده‌های بالقوه و تعیین اینکه افزایش رطوبت هوای مکان‌های سرپوشیده می‌تواند نشانه‌های خشکی چشم، پوست، URT یا عفونت‌های URT را کاهش داده یا از بروز آنها در محل کار و در محیط‌های آموزشی در طول زمان پیشگیری کند یا خیر، مورد نیاز است.
قرار گرفتن در معرض هوای خشک مکان‌های سرپوشیده در طول دوره‌های گرمای هوا با نشانه‌های خشکی و تحریک مجاری تنفسی فوقانی و پوست همراه است. غشای مخاطی تحریک شده یا آسیب‌دیده یک ورودی مهم برای پاتوژن‌هایی است که باعث عفونت‌های تنفسی می‌شوند.
تعیین اثربخشی مداخلاتی که باعث افزایش رطوبت هوای مکان‌های سرپوشیده به منظور کاهش یا پیشگیری از نشانه‌های خشکی چشم، پوست و دستگاه تنفسی فوقانی (upper respiratory tract; URT) یا عفونت‌های URT در محل کار و محیط‌های آموزشی می‌شوند.
تاریخ آخرین جست‌وجو در تمام بانک‌های اطلاعاتی دسامبر 2020 بود. Ovid MEDLINE؛ Embase؛ CENTRAL (کتابخانه کاکرین)، PsycINFO؛ Web of Science؛ Scopus و در زمینه بی‌خطری (safety) و سلامت شغلی: NIOSHTIC-2؛ HSELINE؛ CISDOC و بانک اطلاعاتی In-house در Division of Occupational and Environmental Medicine، دانشگاه زوریخ را جست‌وجو کردیم. هم‌چنین با کارشناسان تماس گرفته، فهرست منابع کارآزمایی‌های وارد شده و مرورهای مرتبط را غربال کرده و با پلت‌فرم بین‌المللی پایگاه ثبت کارآزمایی‌های بالینی (ICTRP) سازمان جهانی بهداشت مشورت کردیم.
مطالعات کنترل شده با طراحی گروه موازی یا متقاطع، مطالعات شبه-تصادفی‌سازی شده، مطالعات سری-زمانی منقطع شده و کنترل شده قبل-و-بعد را، مربوط به تاثیرات مرطوب‌سازی هوای مکان‌های سرپوشیده در کاهش یا پیشگیری از نشانه‌های خشکی و عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی به عنوان پیامدهای اولیه، در محل کار و در محیط آموزشی وارد کردیم. به عنوان پیامدهای ثانویه، کیفیت هوا، دیگر عوارض جانبی، مرخصی استعلاجی، عملکرد وظیفه، بهره‌وری و حضور و غیاب و هزینه‌های مداخله را در نظر گرفتیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم عناوین، چکیده‌ها و متن کامل مقالات را از نظر واجد شرایط بودن غربالگری کرده، داده‌ها را استخراج کرده، و خطر سوگیری (bias) را در مطالعات وارد شده ارزیابی کردند. شواهد مربوط به پیامدهای اولیه «خشکی چشم»، «خشکی بینی»، «خشکی پوست»، برای پیامد ثانویه «غیبت از محل کار» و هم‌چنین برای «احساس گرفتگی عضلات» را به عنوان معیار مرتبط با آسیب سنتز کردیم. قطعیت شواهد را با استفاده از سیستم درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
تعداد 13 مطالعه را با حداقل 4551 شرکت‌کننده وارد کرده، و داده‌ها را از 12 مطالعه با حداقل 4447 شرکت‌کننده استخراج کردیم. هفت مطالعه محیط شغلی را هدف قرار دادند، که سه مطالعه شامل کارمندان اداری و چهار مطالعه شامل کارمندان بیمارستانی بودند. سه مورد از آنها مطالعات متقاطع خوشه‌ای با 846 شرکت‌کننده (یک cRCT)، یک کارآزمایی کنترل شده با طراحی گروه موازی (2395 شرکت‌کننده) و سه مطالعه کنترل شده قبل-و-بعد با 181 شرکت‌کننده بودند. در پنج مطالعه، همه CTها، با حداقل 1025 شرکت‌کننده، که به محیط آموزشی می‌پردازند، بین سال‌های 1963 و 1975، و در سال 2018 گزارش شدند. در مجموع، حداقل 3933 شرکت‌کننده (88%) در آنالیزها گنجانده شدند.
به دلیل کمبود اطلاعات، نتایج ارزیابی خطر سوگیری (bias) عمدتا نامشخص باقی ماند و خطرات قابل ارزیابی سوگیری در مطالعات وارد شده عمدتا در سطح بالا در نظر گرفته شدند.
پیامدهای اولیه در محیط شغلی:
ما دریافتیم که رطوبت هوای مکان‌های سرپوشیده در محل کار ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر نشانه‌های خشکی چشم و بینی داشته باشد. تنها cRCT انجام شده در این رابطه، کاهش قابل توجهی را در نشانه‌های خشکی چشم میان بزرگسالان شاغل نشان داد (نسبت شانس (OR): 0.54؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.37 تا 0.79)، با شواهدی با قطعیت پائین. تنها مطالعه متقاطع خوشه‌ای و غیر-تصادفی‌سازی شده، تاثیر مثبت غیر-قابل توجهی را از مرطوب‌سازی بر نشانه‌های خشکی بینی نشان داد (OR: 0.87؛ 95% CI؛ 0.53 تا 1.42)، با شواهدی با قطعیت پائین.
ما دریافتیم که رطوبت هوای مکان‌های سرپوشیده در محل کار ممکن است تاثیری اندک و غیر-قابل توجه بر نشانه‌های خشکی پوست داشته باشد. نتایج تجمعی حاصل از دو غیر-RCT خوشه‌ای، کاهش غیر-قابل توجهی را در خشکی پوست به دنبال مرطوب‌سازی هوای مکان‌های سرپوشیده نشان داد (OR: 0.66؛ 95% CI؛ 0.33 تا 1.32)، با شواهدی با قطعیت پائین. به‌طور مشابه، نتایج تجمعی از دو مطالعه قبل-و-بعد، هیچ نتیجه‌ای را نشان ندادند که دارای اهمیت آماری باشد (OR: 0.69؛ 95% CI؛ 0.33 تا 1.47)، با شواهدی با قطعیت بسیار پائین.
هیچ مطالعه‌ای، گزارشی را از پیامد عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی ارائه نکرد.
هیچ مطالعه‌ای که در محیط‌های آموزشی انجام شد، پیامدهای اولیه ما را بررسی نکرد.
پیامدهای ثانویه در محیط شغلی:
گرفتگی احساس شده عضلات در طول مرطوب‌سازی در دو مطالعه متقاطع افزایش یافت (OR: 2.18؛ 95% CI؛ 1.47 تا 3.23)؛ (OR: 1.70؛ 95% CI؛ 1.10 تا 2.61)، با شواهدی با قطعیت پائین.
پیامدهای ثانویه در محیط آموزشی:
بر اساس معیارها و شرایط مختلف غیبت از محل کار، چهار مورد از شش مطالعه کنترل شده کاهش میزان غیبت را به دنبال مرطوب‌سازی هوای مکان‌های سرپوشیده نشان دادند (OR: 0.54؛ 95% CI؛ 0.45 تا 0.65؛ OR: 0.38؛ 95% CI؛ 0.15 تا 0.96؛ نسبت 4.63% در برابر 5.08%).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.