پژوهش‌های پیشین روی مدل‌های حیوانی و فیزیولوژیکی نشان می‌دهند که مصرف مکمل‌های آنتی‌اکسیدان، تاثیرات مفیدی دارند که ممکن است عمر افراد را طولانی‌تر کنند. همچنین، برخی از مطالعات مشاهده‌ای نشان می‌دهند که مصرف مکمل‌های آنتی‌اکسیدان ممکن است عمر افراد را طولانی‌تر کنند، در حالی که دیگر مطالعات مشاهده‌ای، تاثیرات خنثی یا مضر آنها را نشان می‌دهند. این مرور کاکرین از سال 2008 نشان داد که مصرف مکمل‌های آنتی‌اکسیدان ممکن است مورتالیتی را افزایش دهند. این مرور، اکنون به‌روز است.
مرور سیستماتیک حاضر، شامل 78 کارآزمایی بالینی تصادفی‌سازی شده بود. در مجموع، 296,707 شرکت‌کننده به‌طور تصادفی روی مکمل‌های آنتی‌اکسیدان (بتا-کاروتن، ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E و سلنیوم) در برابر دارونما (placebo) یا عدم-مداخله قرار گرفتند. بیست-شش کارآزمایی، شامل 215,900 شرکت‌کننده سالم بودند. پنجاه-دو کارآزمایی با مشارکت 80,807 شرکت‌کننده مبتلا به بیماری‌های مختلف در یک فاز پایدار (شامل بیماری‌های گوارشی، قلبی‌عروقی، عصبی، چشمی، پوستی، روماتوئیدی، کلیوی، غدد درون‌ریز یا بیماری‌های نامشخص) انجام شدند. در مجموع 21,484 نفر از 183,749 شرکت‌کننده (11.7%) که به‌طور تصادفی به مکمل‌های آنتی‌اکسیدان و 11,479 نفر از 112,958 شرکت‌کننده (10.2%) که به‌طور تصادفی به دارونما یا عدم-مداخله اختصاص یافتند، جان باختند. به نظر می‌رسید که کارآزمایی‌ها به اندازه کافی شباهت آماری داشتند تا بتوان آنها را با هم ترکیب کرد. هنگامی که همه کارآزمایی‌ها با هم ترکیب شدند، آنتی‌اکسیدان‌ها ممکن است بسته به روش ترکیبی آماری مورد استفاده، مورتالیتی را افزایش دهند یا تاثیری روی آن نداشته باشند؛ تجزیه‌و‌تحلیلی که معمولا در صورت وجود شباهت استفاده می‌شود، نشان داد که مصرف آنتی‌اکسیدان مورتالیتی را اندکی افزایش می‌دهد (احتمال مرگ در بیمارانی که آنتی‌اکسیدان‌ها را مصرف می‌کنند، 1.03 برابر گروه کنترل بود). هنگامی که آنالیزهایی برای شناسایی عوامل مرتبط با این یافته انجام شد، دو عامل شناسایی‌شده عبارت بودند از متدولوژی بهتر برای پیشگیری از وجود سوگیری (bias) به عنوان عاملی در کارآزمایی (کارآزمایی‌هایی با «خطر پائین سوگیری») و استفاده از ویتامین A. در واقع، هنگامی که کارآزمایی‌های با خطر پائین سوگیری به‌طور جداگانه در نظر گرفته شدند، افزایش مورتالیتی حتی بارزتر بود (1.04 برابر احتمال مرگ نسبت به گروه کنترل). آسیب احتمالی ناشی از ویتامین A فقط زمانی ناپدید شد که خطر سوگیری کارآزمایی‌ها، پائین در نظر گرفته شد. افزایش خطر مورتالیتی، با بتا-کاروتن و احتمالا ویتامین E و ویتامین A مرتبط بود، اما با استفاده از ویتامین C یا سلنیوم ارتباطی نداشت. شواهد فعلی، استفاده از مکمل‌های آنتی‌اکسیدان را در جمعیت عمومی یا در مبتلایان به بیماری‌های مختلف تائید نمی‌کند.
هیچ شواهدی را برای حمایت از مصرف مکمل‌های آنتی‌اکسیدان در پیشگیری اولیه یا ثانویه نیافتیم. به نظر می‌رسد که بتا-کاروتن و ویتامین E و احتمالا دوزهای بالاتر ویتامین A، باعث افزایش مورتالیتی شوند. مکمل‌های آنتی‌اکسیدان باید به عنوان محصولات دارویی در نظر گرفته شده و پیش از بازاریابی، مورد ارزیابی کافی قرار گیرند.
مرور سیستماتیک ما نشان داده که استفاده از مکمل‌های آنتی‌اکسیدان ممکن است مورتالیتی را افزایش دهند. اکنون این مرور را به‌روز کرده‌ایم.
ارزیابی تاثیرات مفید و مضر مصرف مکمل‌های آنتی‌اکسیدان در پیشگیری از مورتالیتی در بزرگسالان.
کتابخانه کاکرین؛ MEDLINE؛ EMBASE؛ LILACS؛ Science Citation Index Expanded و نمايه‌نامه استنادی مقالات کنفرانس‌ها را تا فوریه 2011 جست‌وجو کردیم. ما کتاب‌شناختی‌های (bibliography) مقالات مرتبط را بررسی کرده و از شرکت‌های داروسازی برای یافتن کارآزمایی‌های بیشتر کمک خواستیم.
همه کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده را با محوریت پیشگیری اولیه و ثانویه با مصرف مکمل‌های آنتی‌اکسیدان (بتا-کاروتن، ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E و سلنیوم) در برابر دارونما (placebo) یا عدم-مداخله، وارد کردیم.
سه نویسنده داده‌ها را استخراج کردند. متاآنالیزهای مدل اثرات-تصادفی و مدل اثر-ثابت انجام شدند. خطر سوگیری (bias) به منظور به حداقل رساندن خطر خطاهای سیستماتیک، در نظر گرفته شد. تجزیه‌وتحلیل‌های مرحلهای کارآزمایی (Trial Sequential Analyses) را برای به حداقل رساندن خطر خطاهای تصادفی انجام دادیم. آنالیزهای متا-رگرسیون مدل اثرات-تصادفی برای ارزیابی منابع ناهمگونی میان کارآزمایی‌ها انجام شدند.
هشتاد-هفت کارآزمایی تصادفی‌سازی شده با مشارکت 296,707 شرکت‌کننده وارد شدند. پنجاه-شش کارآزمایی شامل 244,056 شرکت‌کننده، خطر سوگیری پائینی داشتند. بیست-شش کارآزمایی، شامل 215,900 شرکت‌کننده سالم بودند. پنجاه-دو کارآزمایی شامل 80,807 شرکت‌کننده با بیماری‌های مختلف در فاز پایدار بیماری بودند. میانگین سنی افراد 63 سال (دامنه 18 تا 103 سال) بود. میانگین نسبت زنان، 46% گزارش شد. از 78 کارآزمایی، 46 مورد از طراحی گروه-موازی (parallel-group)، 30 مورد از طراحی فاکتوریل (factorial،) و 2 مورد از طراحی متقاطع (cross-over) استفاده کردند. همه آنتی‌اکسیدان‌ها به صورت خوراکی، به‌تنهایی یا همراه با ویتامین‌ها، مواد معدنی، یا دیگر مداخلات تجویز شدند. مدت زمان مصرف مکمل، از 28 روز تا 12 سال متغیر بود (میانگین: 3 سال؛ میانه (median): 2 سال). به‌طور کلی، در یک متاآنالیز مدل اثرات-تصادفی، مصرف مکمل‌های آنتی‌اکسیدان تاثیر قابل‌توجهی روی مورتالیتی نداشت (21,484 مرده/183,749 (11.7%) در برابر 11,479 مرده/112,958 (10.2%)؛ 78 کارآزمایی؛ RR: 1.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.98 تا 1.05)، اما مورتالیتی را به‌طور معناداری در یک مدل اثر-ثابت افزایش داد (RR: 1.03؛ 95% CI؛ 1.01 تا 1.05). ناهمگونی آماری در سطح پائین قرار داشت؛ I2: 12%. در آنالیز متا-رگرسیون، خطر سوگیری و نوع مکمل آنتی‌اکسیدان، فقط پیش‌بینی کننده قابل‌توجه ناهمگونی میان-کارآزمایی بودند. آنالیز متا-رگرسیون، تفاوت معناداری را در برآورد تاثیر مداخله در کارآزمایی‌های پیشگیری اولیه و پیشگیری ثانویه نیافت. در 56 کارآزمایی با خطر پائین سوگیری، مکمل‌های آنتی‌اکسیدان به‌طور قابل‌توجهی مورتالیتی را افزایش دادند (18,833 مرده/146,320 (12.9%) در برابر 10,320 مرده/97,736 (10.6%)؛ RR: 1.04؛ 95% CI؛ 1.01 تا 1.07). این تاثیر با تجزیه‌وتحلیل مرحلهای کارآزمایی (trial sequential analysis) تائید شد. حذف کارآزمایی‌هایی با طراحی فاکتوریل که مخدوش‌شدگی بالقوه داشتند، نشان داد که 38 کارآزمایی با خطر پائین سوگیری، افزایش قابل‌توجهی را در مورتالیتی نشان دادند (2822 مرده/26,903 (10.5%) در برابر 2473 مرده/26,052 (9.5%)؛ 1.10 :RR؛ 95% CI؛ 1.05 تا 1.15). در کارآزمایی‌هایی با خطر پائین سوگیری، بتا-کاروتن (13,202 مرده/96,003 (13.8%) در برابر 8556 مرده/77,003 (11.1%)؛ 26 کارآزمایی؛ RR: 1.05؛ 95% CI؛ 1.01 تا 1.09) و ویتامین E (11,689 مرده/97,523 (12.0%) در برابر 7561 مرده/73,721 (10.3%)؛ 46 کارآزمایی؛ RR: 1.03؛ 95% CI؛ 1.00 تا 1.05)، به‌طور معناداری مورتالیتی را افزایش دادند، در حالی که ویتامین A (3444 مرده/24,596 (14.0%) در برابر 2249 مرده/16,548 (13.6%)؛ 12 کارآزمایی؛ RR: 1.07؛ 95% CI؛ 0.97 تا 1.18)، ویتامین C (3637 مرده/36,659 (9.9%) در برابر 2717 مرده/29,283 (9.3%)؛ 29 کارآزمایی؛ RR: 1.02؛ 95% CI؛ 0.98 تا 1.07) و سلنیوم (2670 مرده/39,779 (6.7%) در برابر 1468 مرده/22,961 (6.4%)؛ 17 کارآزمایی؛ RR: 0.97؛ 95% CI؛ 0.91 تا 1.03) تاثیر معناداری روی مورتالیتی نداشتند. در آنالیز متا-رگرسیون تک‌متغیره، دوز ویتامین A به‌طور قابل‌توجهی با افزایش مورتالیتی مرتبط بود (RR: 1.0006؛ 95% CI؛ 1.0002 تا 1.001؛ P = 0.002).
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.