Pytanie badawcze

Dokonaliśmy przeglądu danych naukowych na temat skuteczności wziewnych antybiotyków w leczeniu zaostrzeń (nasilenia objawów) zakażenia płuc u chorych na mukowiscydozę.

Wprowadzenie

Mukowiscydoza to poważne zaburzenie genetyczne prowadzące do gromadzenia się nienaturalnie lepkiego śluzu w różnych częściach ciała. Lepki śluz w płucach może prowadzić do powtarzających się zakażeń. Zaostrzenie sprawia, że objawy są jeszcze cięższe. Stosowanie antybiotyków jest zasadniczym elementem leczenia. Mogą być podawane doustnie, przez igłę do krwi lub jako lek do inhalacji. Chcieliśmy się dowiedzieć, czy antybiotyki wziewne poprawiły ogólny stan zdrowia w porównaniu z innymi metodami.

To mogłoby oznaczać, że chorzy na mukowiscydozę mogliby uniknąć zarówno hospitalizacji w celu dożylnego podawania antybiotyków, jak i pewnych efektów ubocznych. Inhalacja antybiotyków byłaby także łatwiejsza u osób z trudnym dostępem do żył. To jest uaktualniona wersja przeglądu.

Data wyszukiwania danych

Dane naukowe aktualne do: 09 października 2018.

Charakterystyka badań

Znaleźliśmy cztery badania z łącznie 167 uczestnikami, z których w dwóch porównano same inhalacje antybiotyków z samymi antybiotykami podanymi dożylnie (77 uczestników), a w dwóch porównano dodanie antybiotyków wziewnych do dożylnych ze stosowaniem samych antybiotyków dożylnych (90 uczestników) w celu leczenia zaostrzeń u chorych na mukowiscydozę. We wszystkich badaniach antybiotyki podawane drogą wziewną porównano z tymi samymi antybiotykami podawanymi dożylnie. Liczba uczestników w każdym z badań wynosiła pomiędzy 18 a 62.

Główne wyniki

Same antybiotyki wziewne w porównaniu z samymi antybiotykami dożylnymi

W jednym badaniu (18 uczestników) stwierdzono zauważalną poprawę stylu życia uczestników z obu grup, jednakże w żadnym z badań nie podano informacji o czasie zwolnienia z pracy lub ze szkoły. W obu badaniach mierzono czynność płuc, ale w żadnym z nich nie stwierdzono jakiejkolwiek różnicy pomiędzy leczonymi grupami. W jednym badaniu (18 uczestników) stwierdzono niewystępowanie różnicy w zapotrzebowaniu na dodatkowe antybiotyki, a w drugim (59 uczestników) podano informację o czasie do następnego zaostrzenia - nie było różnicy między wziewnymi a dożylnymi antybiotykami dla żadnego z tych efektów zdrowotnych. Tylko w jednym badaniu (18 uczestników) oceniano zdarzenia niepożądane i wykonywano badanie mikrobiologiczne plwociny, lecz nie wykryto różnicy między zastosowanymi metodami leczenia dla żadnego z tych efektów zdrowotnych.

‎‎‎Łączne stosowanie antybiotyków wziewnych i dożylnych w porównaniu z zastosowaniem samych antybiotyków dożylnych

W żadnym z badań nie oceniano jakości życia ani czasu trwania zwolnienia z pracy lub ze szkoły. W obu badaniach podano informacje na temat czynności płuc, lecz nie stwierdzono żadnej różnicy pomiędzy grupami. W żadnym z badań nie znalazła się informacja ani o potrzebie zastosowania dodatkowych antybiotyków ani o czasie do kolejnego zaostrzenia. W jednym badaniu (28 uczestników) podano dane o przyjęciach do szpitala i nie stwierdzono różnic pomiędzy grupami. W obu badaniach nie stwierdzono różnic pod względem zdarzeń niepożądanych, a w jednym (62 uczestników) stwierdzono brak różnic w pojawianiu się mikroorganizmów opornych na antybiotyki.

Jakość danych naukowych

Jakość danych oceniliśmy jako bardzo niską. Nasze obawy co do wiarygodności danych wynikały z tego, że w żadnym z badań nie wskazano, w jaki sposób rozpoznano mukowiscydozę ani jak zdefiniowano zaostrzenie choroby. Nie można było utrzymać w tajemnicy przed uczestnikami badań, w której grupie badanej się znajdują, gdyż porównano różne drogi podawania antybiotyków i uważamy, że to mogło wpłynąć na niektóre wyniki. Nie byliśmy pewni, czy uczestnicy rzeczywiście zostali przypisani do różnych grup w sposób całkowicie losowy i nie wiemy, jak to mogło wpłynąć na wyniki.