سوال مطالعه مروری
هدف از انجام این مرور آن بود که بدانیم دم-بازدم مکانیکی (mechanical insufflation-exsufflation; MI-E) تا چه اندازه خوب کار میکند و استفاده از آن در افراد مبتلا به اختلالات عصبیعضلانی (بیماریهای اعصاب یا عضلات محیطی) که مشکلات تنفسی دارند، تا چه حد بیخطر است.
پیشینه
افراد مبتلا به اختلالات عصبیعضلانی (neuromuscular disorders; NMD) گاهی عضلات تنفسی ضعیفی دارند. این امر میتواند سرفه کردن و پاکسازی مخاط از ریهها را برای آنها دشوار کرده و آنها را در معرض خطر ابتلا به عفونتهای مکرر قفسه سینه و بیماریهای ریوی مداوم قرار دهد. MI-E یکی از روشهایی است که به منظور بهبود سرفه و پاکسازی مخاط استفاده میشود. MI-E از طریق ماسک، قطعه دهانی (mouthpiece)، یا از طریق تراکئوستومی (tracheostomy) (برشی در گردن که به داخل نای راه مییابد) تجویز میشود. MI-E مانند سرفه عمل میکند و ابتدا هوا را به داخل ریهها فشار میدهد (insufflation) و سپس دوباره آن را میمکد (exsufflation).
روشهای جستوجو
یک جستوجوی گسترده را در بانک اطلاعاتی برای یافتن کارآزماییهای مربوط به استفاده از MI-E در افراد مبتلا به NMD انجام دادیم. فقط کارآزماییهایی را وارد این مرور کردیم که در آنها افراد بهطور تصادفی به درمانها اختصاص یافتند، زیرا این مطالعات شواهدی را با بهترین کیفیت ارائه میدهند.
نتایج و کیفیت شواهد
تعداد پنج کارآزمایی را با مشارکت 105 بیمار یافتیم. همه آنها تاثیرات فوری یک درمان واحد را با MI-E مطالعه کردند. این مطالعات، MI-E را با دیگر روشهای کمک به سرفه کردن افراد یا سرفههای معمولی بدون کمک مقایسه کردند. یک کارآزمایی، اثربخشی افزودن MI-E را به درمان دیگر مورد مطالعه قرار داد. بر اساس نتایج سه کارآزمایی، MI-E ممکن است جریان هوای خروجی را حین سرفه نسبت به سرفه معمولی بدون کمک بهبود بخشد. MI-E خیلی بهتر از دیگر روشهای کمک به بهبود سرفه نبود. هیچیک از مطالعات، پیامدهایی را که فکر میکردیم برای تصمیمگیری درباره سودمندی MI-E مهم هستند، اندازهگیری نکردند. برای مثال، مطالعات، گزارشی را در مورد بقا (survival)، طول مدت بستری در بیمارستان، کیفیت زندگی یا عوارض جانبی جدی ارائه نکردند. یک مطالعه، خستگی شدید را بهعنوان عارضه جانبی MI-E گزارش کرد. گزارشها اغلب حاوی اطلاعات کافی برای ارزیابی کیفیت اجرای مطالعات نبودند؛ در برخی موارد، با مشکلاتی در طراحی مواجه شدیم که میتوانستند بر نتایج تاثیر بگذارند.
یافتههای این مرور، شواهد کافی را برای اتخاذ تصمیمگیری ارائه نمیدهند. ما نتوانستیم اطلاعاتی را از کارآزماییها درباره تاثیرات مهم کوتاهمدت و طولانیمدت، از جمله عوارض جانبی MI-E در NMDها، پیدا کنیم.
در حال حاضر شواهد کافی برای تائید یا رد استفاده از MI-E بهمنظور کمک به افراد مبتلا به NMD در پاکسازی مخاط از ریههایشان وجود ندارد. برای درک بهتر مزایا و خطرات استفاده از MI-E نسبت به دیگر روشهای کمک به سرفه، انجام مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
شواهد موجود در این مرور تا تاریخ 7 اکتبر 2013 بهروز است.
نتایج این مرور، شواهد کافی را برای استناد به عملکرد بالینی ارائه نمیکند، زیرا ما قادر به بررسی پیامدهای مهم کوتاهمدت و طولانیمدت، از جمله عوارض جانبی MI-E، نبودیم. در حال حاضر شواهد کافی برای تائید یا رد استفاده از MI-E در افراد مبتلا به NMD وجود ندارد. انجام کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی و کنترلشده (randomised controlled clinical trials; RCTs) بیشتری برای بررسی بیخطری و کارآمدی MI-E مورد نیاز است.
افراد مبتلا به اختلالات عصبیعضلانی (neuromuscular disorders; NMDs) ممکن است عضلات تنفسی (breathing) ضعیفی داشته باشند که باعث دشواری در سرفه موثر و پاکسازی مخاط از ریهها میشوند. این امر آنها را در معرض خطر ابتلا به عفونتهای مکرر قفسه سینه و بیماریهای مزمن ریوی قرار میدهد. دم-بازدم مکانیکی (mechanical insufflation-exsufflation; MI-E) یکی از تکنیکهای موجود برای بهبود کارآمدی سرفه و پاکسازی مخاط است.
تعیین کارآمدی و بیخطری MI-E در افراد مبتلا به NMD.
در 7 اکتبر 2013، بانکهای اطلاعاتی زیر را از ابتدای راهاندازی جستوجو کردیم: پایگاه ثبت تخصصی گروه بیماریهای عصبیعضلانی در کاکرین، CENTRAL ( کتابخانه کاکرین )، MEDLINE، و EMBASE. همچنین برای یافتن کارآزماییهای در حال انجام، پایگاه ClinicalTrials.gov و پلتفرم بینالمللی پایگاه ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت را جستوجو کردیم. جستوجوهای دستی را در فهرست منابع و خلاصه مقالات کنفرانسها نیز انجام دادیم.
کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی یا شبه-تصادفیسازی شده، و کارآزماییهای متقاطع (cross-over) تصادفیسازی شدهای را برای ورود در نظر گرفتیم که MI-E را برای کمک به پاکسازی راههای هوایی در افراد مبتلا به NMD و نارسایی تنفسی مورد استفاده قرار دادند. مقایسههای MI-E را با عدم درمان، یا تکنیکهای جایگزین برای تقویت سرفه در نظر گرفتیم.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم واجد شرایط بودن کارآزمایی را ارزیابی کردند، دادهها را استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) را در مطالعات واردشده بر اساس روششناسی (methodology) استاندارد کاکرین ارزیابی کردند. پیامد اولیه، مورتالیتی در طول دوره پیگیری یا در شش ماه نخست پیگیری بود.
پنج مطالعه، در مجموع شامل 105 شرکتکننده، برای ورود به این مرور واجد شرایط بودند. همه کارآزماییهای واردشده، مطالعات کوتاهمدت (دو روز یا کمتر) بودند، که تاثیرات فوری مداخلات را اندازهگیری کردند. جزئیات کافی در گزارشها برای ارزیابی روشهای تصادفیسازی و پنهانسازی تخصیص (allocation concealment) وجود نداشت. هر پنج مطالعه در معرض خطر سوگیری بالا، ناشی از انجام ندادن کورسازی (blinding)، بودند. در این مطالعات، گزارشی از مورتالیتی، موربیدیتی، کیفیت زندگی، عوارض جانبی جدی، یا هر یک از پیامدهای از پیش تعیینشده دیگر ارائه نشد. یک مطالعه، یک کارآزمایی متقاطع تصادفیسازی شده بود که طی دو روز انجام شد، و در آن محققین دو مداخله را دو بار در روز و با ترتیب تصادفی، با یک طراحی متقاطع معکوس در روز بعد اجرا کردند. در چهار مطالعه، مداخلات متعددی برای تقویت سرفه بهطور تصادفی برای هر شرکتکننده اعمال شدند. یک مطالعه، خستگی را بهعنوان یک عارضه جانبی ناشی از MI-E با استفاده از مقیاس آنالوگ بصری (visual analogue scale) گزارش کرد. حداکثر جریان بازدمی سرفه (peak cough expiratory flow; PCEF) شایعترین معیار پیامد بود و در چهار مطالعه گزارش شد. بر اساس نتایج سه مطالعه، MI-E در مقایسه با سرفه بدون کمک (unassisted) ممکن است PCEF را بهبود بخشد. همه مداخلات، PCEF را تا سطح بسیار مهم مورد نیاز برای پاکسازی مخاط افزایش دادند. مطالعات واردشده به وضوح نشان ندادند که MI-E جریان بازدمی سرفه را بیشتر از دیگر تکنیکهای تقویت سرفه بهبود میبخشد. براساس یک مطالعه، که در معرض خطر سوگیری (bias) فرد ارزیاب بود، افزودن MI-E به یک رژیم استاندارد پاکسازی راههای هوایی همراه با سرفه کمکی به روش دستی ممکن است طول درمان را کاهش دهد. بر اساس نتایج سه مطالعه که نمرات آنالوگ بصری راحتی (comfort) را گزارش کردند، به نظر میرسید MI-E بهخوبی دیگر تکنیکهای تقویت سرفه تحمل میشود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.