سوال مطالعه مروری
ما بررسی کردیم که زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) مقاوم به کلومیفن، از انجام دریل کردن (drilling) تخمدان با سوزن به صورت ترانسواژینال تحت هدایت اولتراسوند (UTND) برای القای تخمکگذاری بهرهمند میشوند یا خیر.
پیشینه
کلومیفن سیترات یکی از درمانهای خط اول در القای تخمکگذاری (رها کردن یک تخمک از تخمدان) در زنان مبتلا به PCOS است. با این حال، 15 تا 40 درصد از زنان بعد از تجویز کلومیفن تخمکگذاری ندارند (چیزی كه ما آن را مقاوم به کلومیفن مینامیم). UTND، که ایجاد سوراخ در تخمدان تحت هدایت اولتراسوند است، برای زنان مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن، به منظور کمک به آزادسازی یک فولیکول غالب (تخمکگذاری) استفاده میشود. همچنین، گنادوتروپینها، که داروهای هورمونی تزریقی هستند، میتوانند به عنوان یک گزینه درمانی برای القای تخمکگذاری در زنان مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن ارائه شوند.
پیشنهاد شده که در مقایسه با دریل کردن لاپاروسکوپیک تخمدان (LOD)، UTND ممکن است خطر عوارض جراحی را کاهش دهد. با این وجود، بیشتر مطالعات UTND در متدولوژی مطالعه محدودیتهایی دارند. ایمنی و کارآیی UTND هنوز قطعی نیست.
تاریخ جستوجو
ما برای یافتن مطالعات منتشر شده تا نوامبر 2018 به جستوجو پرداختیم.
ویژگیهای مطالعه
سه کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (مطالعات بالینی که در آنها افراد بهصورت تصادفی در یکی از دو یا چند گروه درمانی قرار داده میشوند) وارد این مرور شدند. یک مطالعه UTND را با LOD، و دو مطالعه UTND را در ترکیب با گنادوتروپینها با گنادوتروپینها مقایسه کردند.
نتایج کلیدی
UTND در مقابل LOD
كیفیت این سه مطالعه از پائین تا بسیار پائین بود. هیچ یک از مطالعات در مورد پیامد اصلی تولد زنده گزارشی ارائه نکرد. بر اساس شواهد موجود، ما مطمئن نیستیم که نرخ بارداری یا میزان تخمکگذاری در زنان با استفاده از UTND متفاوت از LOD باشد. شواهد کافی برای نتیجهگیری در مورد عوارض جراحی و سقط جنین وجود ندارد، زیرا فقط یک مطالعه را با کیفیت بسیار پائین پیدا کردیم. هیچ یک از مطالعات میزان OHSS یا بارداری چندقلویی را گزارش نکردند.
UTND در ترکیب با گنادوتروپینها در مقابل گنادوتروپینها بهتنهایی
ما نتوانستیم فواید و مضرات استفاده از UTND را در ترکیب با گنادوتروپینها برای زنان مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن ارزیابی کنیم، زیرا فقط دو کارآزمایی را با کیفیت بسیار پائین شناسایی کردیم که از دوزهای مختلف گنادوتروپینها استفاده کردند.
کیفیت شواهد
به دلیل توضیحات ضعیف در مورد متدولوژی مطالعه و تعداد محدود کارآزماییهای وارد شده، کیفیت شواهد را پائین تا بسیار پائین ارزیابی کردیم. همچنین، گزارشهایی در مورد مسائل بالینی مرتبط، مانند تولد زنده، که برای زوجهای نابارور مهم است، وجود نداشت.
براساس شواهدی با كیفیت بسیار پائین، مشخص نیست كه تفاوتی در نرخ بارداری، میزان تخمکگذاری، بروز عوارض جراحی و میزان سقط جنین بین UTND و LOD در زنان مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن تفاوت وجود دارد یا خیر. هیچ مطالعهای در مورد پیامدهای نرخ تولد زنده، بروز OHSS و نرخ بارداری چندقلویی گزارش نداد. هیچ مطالعهای به ارائه گزارش در مورد پیامدهای اصلی تولد زنده و عوارض جراحی برای مقایسه UTND همراه با گنادوتروپینها در مقابل گنادوتروپینها بهتنهایی نپرداخت. شواهد برای پیامدهای OHSS، بارداری، تخمکگذاری، سقط جنین و بارداری چندقلویی در این مقایسه از کیفیت بسیار پائینی برخوردار بودند. بنابراین، مشخص نیست که تفاوتی در هر یک از پیامدها بین UTND در ترکیب با گنادوتروپینها در مقابل گنادوتروپینها بهتنهایی وجود دارد یا خیر.
اختلال در تخمکگذاری یک ویژگی مهم تشخیصی سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) است که منجر به ناباروری و به دنبال آن، بار (burden) سنگین بیماری میشود. راهکارهای درمانی بسیاری برای القای تخمکگذاری در زنان مبتلا به PCOS که نابارور هستند، استفاده شدهاند. دریل کردن تخمدان با سوزن به صورت ترانسواژینال تحت هدایت اولتراسوند (UTND) یک روش جراحی جدید است که برای القای تخمکگذاری در زنان مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن در کلینیک سرپایی استفاده میشود. با این وجود، کیفیت اکثر مطالعات پایین به نظر میرسید، و ایمنی و اثربخشی UTND هنوز نامشخص است.
ارزیابی اثربخشی و ایمنی UTND در زنان نابارور مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن.
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه زنان و باروری در کاکرین (CGFG)؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ و 6 بانک اطلاعاتی دیگر را تا نوامبر 2018 جستوجو کردیم. چکیدهای کنفرانس را از ESHRE 2018، فهرست منابع، و پایگاههای ثبت کارآزماییهای بالینی را بررسی کردیم. با کارشناسان و متخصصان این حوزه تماس گرفتیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (randomised controlled trials; RCTs) را وارد کردیم که به مقایسه UTND با دریل کردن لاپاروسکوپیک تخمدان (LOD)، و UTND در ترکیب با گنادوتروپینها در مقابل گنادوتروپینها بهتنهایی برای زنان در سنین تولید مثل پرداختند که مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن و ناباروری بودند.
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم کارآزماییهای مناسب را برای ورود غربالگری کرده، کیفیت روششناسی و خطر سوگیری (bias) را بررسی و دادهها را استخراج کردند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از میزان تولد زنده و بروز عوارض جراحی (خونریزی و عفونت). ما سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) را به عنوان یک پیامد ثانویه وارد کردیم. متاآنالیزها فقط برای پیامدهای ثانویه نرخ بارداری و میزان تخمکگذاری در مقایسه میان UTND در مقابل LOD، با استفاده از یک مدل اثر تصادفی، قابل انجام بودند. ما نسبت شانس (OR) را با 95% فواصل اطمینان (CIs) برای دادههای دو حالتی گزارش کردیم. ما کیفیت کلی شواهد را با استفاده از روشهای درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
ما 5 کارآزمایی را شامل 639 زن مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن وارد کردیم. یک مطالعه UTND را با LOD، و دو مطالعه UTND را در ترکیب با گنادوتروپینها با گنادوتروپینها بهتنهایی مقایسه کردند. کیفیت شواهد از پائین تا بسیار پائین متغیر بود. محدودیتهای اصلی، عبارت بودند از خطر سوگیری جدی ناشی از گزارشدهی ضعیف روشها، ناهمگونی ناشی از ناسازگاری مطالعات، عدم دقت ناشی از حجم نمونه محدود، و عدم گزارش پیامدهای کلینیکی مرتبط از جمله تولد زنده و عوارض جراحی.
UTND در مقابل LOD
هیچ یک از مطالعات در مورد پیامد اصلی تولد زنده گزارشی ارائه نکرد. یک مطالعه در مورد عوارض جراحی گزارش داد؛ با این حال، شواهد برای این پیامد کیفیت بسیار پائینی داشت، زیرا بر اساس یک مطالعه با حجم نمونه کوچک بوده و هیچ حادثهای در هر دو بازوی آن رخ نداد. بنابراین، ما مطمئن نیستیم که تفاوتی در عوارض جراحی بین UTND و LOD وجود دارد یا خیر.
هنگام مقایسه UTND با LOD، ما در مورد وجود هرگونه اختلاف در نرخ بارداری (OR: 0.66؛ 95% CI؛ 0.24 تا 1.86؛ 60 زن؛ یک RCT) یا میزان تخمکگذاری (OR: 0.66؛ 95% CI؛ 0.18 تا 2.36؛ 60 زن؛ یک RCT) نیز مطمئن نبودیم.
هیچ مطالعهای در مورد نتایج OHSS و بارداری چندقلویی گزارش نداد. همچنین شواهد کافی برای نتیجهگیری در مورد سقط جنین وجود نداشت، زیرا فقط یک مطالعه با کیفیت بسیار پائین وجود داشت.
UTND در ترکیب با گنادوتروپینها در مقابل گنادوتروپینها بهتنهایی
هیچ مطالعهای در مورد پیامدهای اصلی تولد زنده و بروز عوارض جراحی گزارشی نداد. شواهد برای پیامدهای OHSS، بارداری، تخمکگذاری، سقط جنین و بارداری چندقلویی در این مقایسه از کیفیت بسیار پائینی برخوردار بودند. بنابراین، ما مطمئن نیستیم که تفاوتی در این پیامدها برای زنان مبتلا به PCOS مقاوم به کلومیفن با استفاده از UTND در ترکیب با گنادوتروپینها در مقایسه با گنادوتروپینها وجود دارد یا خیر.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.