برای انتخاب درست یک روش تنظیم خانواده، افراد باید بدانند که روشهای مختلف چقدر خوب کار میکنند. آگاهی از مزایا و معایب روشها مهم هستند. افراد ممکن است روش کنترل بارداری را بر اساس میزانی که آن روش از بارداری پیشگیری میکند، انتخاب کنند. مصرفکنندگان همچنین باید بدانند چه عاملی بر سودمندی روش کنترل بارداری تاثیر میگذارد.
تا فوریه 2013، جستوجوهای رایانهای را برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی شده از راههایی انجام دادیم تا افراد را در مورد اینکه روشهای تنظیم خانواده تا چه اندازه به خوبی از بارداری پیشگیری میکنند، آگاه کنیم. برای یافتن کارآزماییهای دیگر با پژوهشگران مکاتبه کردیم. برنامه جدید با روش معمول یا با برنامه یا وسیله دیگری برای اطلاعرسانی به مردم مقایسه شد.
هفت کارآزمایی را با مجموع 4526 زن پیدا کردیم. دو مورد چندین جلسه را برای شرکتکنندگان تشکیل دادند. یکی از آنها به انتخاب روش کنترل بارداری نگاه کرد. زنانی که در برنامه تست قرار داشتند، بیشتر از زنانی که مشاوره معمولی را دریافت کردند، عقیم شدن یا استفاده از روشهای کنترل بارداری مدرن را انتخاب کردند. در مطالعه دیگر، گروهها، جلسات متفاوتی را در مورد تنظیم خانواده برگزار کردند. هر دو گروه استفاده از کنترل بارداری خود را افزایش دادند. بااینحال، گروهها در شش ماه در استفاده از روشهایی که به خوبی برای پیشگیری از بارداری کار میکنند، مشابه بودند. پنج کارآزمایی برای هر گروه یک جلسه را برگزار کرد. در یک مورد، زنان از فرمت اسلاید و صدا بیشتر یاد گرفتند تا صحبت کردن با پزشک. کارآزمایی دیگری نشان داد که طبقهبندیهای اثربخشی برای مقایسه روشها بهتر از اعداد بارداری هستند. مطالعه دیگر با استفاده از فلیپچارت (flipchart) در مورد روشهای تنظیم خانواده، مشاوره ساختاریافته را ارائه کرد. گروهها از نظر انتخاب روش کنترل بارداری و تعداد افرادی که هنوز از روش انتخابی خود در سه ماه استفاده میکردند، مشابه بودند. آخرین مطالعه از ویدئوها برای آگاه کردن زوجها در مورد تنظیم خانواده استفاده کرد. گروهها عمدتا در استفاده از کنترل بارداری پساز ویدئوها مشابه بودند. اما آنهایی که ویدئوهای مربوط به انگیزه و تنظیم خانواده را تماشا کردند، به اندازه کسانی که فقط ویدئوی تنظیم خانواده را تماشا کردند، قرصها یا روش تزریقی را انتخاب نکردند.
مطالعات دارای انواع شرکتکنندگان و برنامههای مختلف بودند. ما نمیتوانیم بهطور کلی بگوییم چه روشی به مصرفکنندگان کمک میکند تا روش کنترل بارداری خود را انتخاب کنند. راههای اطلاعرسانی به زنان در مورد گزینههای تنظیم خانواده باید در کلینیکها بررسی شوند. کارآزماییها باید به انتخاب روش کنترل بارداری، همراه با میزان یادآوری بعدی برای مصرفکنندگان، توجه کنند.
این کارآزماییها در انواع شرکتکنندگان و مداخلات برای برقراری ارتباط اثربخشی روش پیشگیری از بارداری بسیار متفاوت بودند. بنابراین، نمیتوانیم بهطور کلی بگوییم چه راهکاری به مصرفکنندگان در انتخاب روش مناسب پیشگیری از بارداری کمک میکند. برای ارائه دادههای خطر بارداری، یک کارآزمایی نشان داد که طبقهبندیهای اثربخشی بهتر از اعداد بارداری بودند. در کارآزمایی دیگر، وسایل کمکی سمعی و بصری بهتر از ارائه شفاهی معمول عمل کردند. استراتژیها باید در محیطهای بالینی تست شده و از نظر تاثیر آنها بر انتخاب روشهای پیشگیری از بارداری اندازهگیری شوند. ارائه گزارش دقیقتر از محتوای مداخله به تفسیر نتایج کمک میکند. گزارشها همچنین میتوانند شامل این باشند که ابزارهای مورد استفاده برای ارزیابی دانش یا نگرشها، از نظر روایی (validity) یا قابلیت اطمینان یا اعتبار تست شدهاند. برای ارزیابی حفظ دانش در طول زمان، پیگیری باید گنجانده شود. کیفیت کلی شواهد برای این مرور پائین در نظر گرفته شد، با توجه به اینکه پنج مطالعه از هفت مطالعه شواهدی را با کیفیت پائین یا بسیار پائین ارائه کردند.
آگاهی از اثربخشی روش پیشگیری از بارداری برای انتخاب آگاهانه بسیار مهم است. مصرفکننده باید مزایا و معایب روشهای پیشگیری از بارداری را بشناسد. انتخاب ممکن است با درک احتمال وقوع بارداری با هر روش و عواملی که بر اثربخشی آن موثر است، تاثیر بگذارد.
مرور همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده که استراتژیهای ارتباط با مصرفکنندگان را درباره اثربخشی داروهای پیشگیری از بارداری در پیشگیری از بارداری مقایسه کردند.
تا فوریه 2013، بانکهای اطلاعاتی رایانهای MEDLINE؛ POPLINE؛ CENTRAL؛ PsycINFO و CINAHL؛ ClinicalTrials.gov و ICTRP را جستوجو کردیم. جستوجوهای قبلی، EMBASE را نیز وارد کردند. فهرست منابع مقالات مرتبط را هم بررسی کردیم. در مرور اولیه، برای دسترسی به اطلاعات در مورد دیگر کارآزماییهای منتشرشده یا منتشرنشده، به محققین شناختهشده نامه نوشتیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را وارد کردیم که روشهای ارتباطی را با مصرفکنندگان برای تببین اثربخشی روش پیشگیری از بارداری مقایسه کردند. مقایسه میتوانست روش معمول یا جایگزینی برای مداخله تجربی باشد.
معیارهای پیامد شامل آگاهی از اثربخشی روش پیشگیری از بارداری، نگرش در مورد روش پیشگیری از بارداری یا هر روش پیشگیری از بارداری خاص و انتخاب یا استفاده از روش پیشگیری از بارداری بودند.
برای مرور اولیه، دو نویسنده بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج کردند. یک نویسنده دادهها را وارد نرمافزار RevMan کرد، و نویسنده دوم صحت (accuracy) آنها را بررسی کرد. برای این بهروزرسانی، یک نویسنده و یک همکار پژوهشی دادهها را استخراج، وارد و بررسی کردند.
برای متغیرهای دوحالتی (dichotomous)، نسبت شانس منتل-هنزل (Mantel-Haenszel) را با 95% فاصله اطمینان (CI) محاسبه کردیم. برای متغیرهای پیوسته (continuous)، تفاوت میانگین (MD) با 95% CI را به دست آوردیم.
هفت کارآزمایی معیارهای ورود را داشته و در مجموع 4526 زن را وارد کردند. پنج مطالعه چندمرکزی بودند. چهار کارآزمایی در ایالات متحده انجام شدند، در حالی که نیجریه و زامبیا هرکدام یک مطالعه را انجام داده و یک کارآزمایی در جامائیکا و هند انجام شد.
دو کارآزمایی جلسات متعددی را برای شرکتکنندگان تشکیل دادند. در مطالعهای که انتخاب روشهای پیشگیری از بارداری را بررسی کرد، شرکت زنان در برنامه گستردهتر احتمال بیشتری داشت که روش عقیمسازی را انتخاب کنند (OR: 4.26؛ 95% CI؛ 2.46 تا 7.37) یا از روش مدرن پیشگیری از بارداری (OR: 2.35؛ 95% CI؛ 1.82 تا 3.03)، یعنی، عقیمسازی، قرصها، تزریقی، وسیله داخل رحمی یا مانع، بهره ببرند. گروهها در مطالعه دیگر، مداخلات آموزشی را با فرمت و شدت متفاوت دریافت کردند. طبق گزارشها، هر دو گروه در استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری افزایش داشتند، اما در استفاده منسجم از یک روش پیشگیری از بارداری موثر، یعنی عقیمسازی، IUD، تزریقی، کاشت و استفاده منسجم از داروهای پیشگیری از بارداری خوراکی، دیافراگم، یا کاندومهای مردانه، تفاوت معنیداری با هم نداشتند.
پنج کارآزمایی یک جلسه را ارائه داده و بر بررسی مواد آموزشی یا رسانه (educational material or media) متمرکز بودند. در یک مطالعه، ارائه اسلاید و صدا در مقایسه با ارائه شفاهی پزشک، سطح دانش افراد را بیشتر افزایش داد (MD: -19.00؛ 95% CI؛ 27.52- تا 10.48-). در کارآزمایی دیگر، جدولی با طبقهبندیهای اثربخشی روش پیشگیری از بارداری نسبت به جدولی بر اساس اعداد بارداری (بهترتیب، OR: 2.42؛ 95% CI؛ 1.43 تا 4.12 و OR: 2.19؛ 95% CI؛ 1.21 تا 3.97) یا جدولی با طبقهبندیهای اثربخشی و اعداد بارداری (بهترتیب، OR: 2.58؛ 95% CI؛ 1.5 تا 4.42 و OR: 2.03؛ 95% CI؛ 1.13 تا 3.64)، به پاسخهای صحیحتری منجر شد. یک کارآزمایی دیگر، مشاوره ساختاریافته را با فلیپچارت (flipchart) در مورد روشهای پیشگیری از بارداری ارائه کرد. گروه مداخله و مراقبت معمول از نظر انتخاب روش پیشگیری از بارداری (بر اساس طبقهبندی اثربخشی) یا در ادامه روش انتخابی در سه ماه تفاوت معنیداری نداشتند. در نهایت، یک مطالعه با زوجها از فیلمها برای برقراری ارتباط اطلاعات پیشگیری از بارداری (روشهای کنترل، انگیزشی، پیشگیری از بارداری، و ویدیوهای انگیزشی و ویدیوهای روشها) استفاده کرد. آنالیزها تفاوت معنیداری را میان گروهها در انواع روشهای پیشگیری از بارداری انتخابی نشان ندادند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.