عفونت ویروس سین‌سیشیال تنفسی (respiratory syncytial virus; RSV) عامل اصلی عفونت‌های دستگاه تنفسی در کودکان است. این عفونت می‌تواند منجر به بروز عوارض و مرگ‌ومیر در کودکان و در نتیجه بستری شدن در بیمارستان، بستری در بخش مراقبت‌های ویژه، نیاز به درمان‌های پزشکی فشرده و مرگ‌ومیر شود.
اکثر کودکان مبتلا به این ویروس، عوارض چندانی را متحمل نمی‌شوند. بااین‌حال، کودکانی که بیماری‌های جدی دیگری دارند، در معرض خطر بالاتری از عوارض ناشی از عفونت RSV قرار دارند. این مرور استفاده از ایمن‌سازی غیرفعال - پالیویزوماب (palivizumab) - را برای پیشگیری و تعدیل شدت عفونت RSV در این کودکان و تعیین مقرون‌به‌صرفه بودن (هزینه-اثربخشی) آن بررسی کرد.
نتایج این مرور بر اساس داده‌های هفت مطالعه (همگی با حمایت شرکت تولید کننده دارو) هستند که شامل 11,096 شرکت‌کننده گزارش‌شده در مورد کارآمدی و بی‌خطری (safety) پالیویزوماب، و 34 مطالعه گزارش‌شده در مورد مقرون‌به‌صرفه بودن آن است.
یافته‌های ما حاکی از تاثیر مطلوب استفاده پیشگیرانه از پالیویزوماب در مقایسه با دارونما (placebo) در کودکانی است که در معرض خطر بالاتر ابتلا به عفونت شدید RSV قرار دارند. کودکانی که با پالیویزوماب تحت درمان قرار گرفتند، نسبت به کودکانی که دارونما (placebo) دریافت کردند، کمتر در بیمارستان بستری شدند، روزهای کمتری را در بیمارستان سپری کردند، کمتر در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شدند و روزهای کمتری را تحت اکسیژن‌درمانی قرار داشتند.
با توجه به مشکلات اساسی سلامت در این جمعیت از نوزادان و کودکان، نرخ بالای عوارض جانبی کاملا مورد انتظار است. یافته‌های موجود نشان دادند کودکانی که با پالیویزوماب درمان شدند، دچار عوارض جانبی مشابهی با کودکان تحت درمان با دارونما شدند.
همچنین موثر بودن پالیویزوماب در کاهش بستری شدن در بیمارستان مشخص است، اما تعیین هزینه-اثربخشی آن آسان نیست. این مرور، تفاوت‌های قابل توجهی را در نتایج مقرون‌به‌صرفه بودن بین مطالعات مختلف یافت. به دلیل هزینه بالای این دارو، ممکن است پروفیلاکسی با پالیویزوماب به‌عنوان یک درمان استاندارد در بسیاری از کشورها در دسترس نباشد.
شواهدی وجود دارد که پروفیلاکسی با پالیویزوماب در کاهش فراوانی بستری شدن به دلیل عفونت RSV، یعنی کاهش بروز بیماری جدی دستگاه تنفسی تحتانی ناشی از RSV در کودکان مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی، بیماری مادرزادی قلبی، یا نوزادان نارس موثر است.
نتایج به‌دست آمده از ارزیابی‌های اقتصادی پروفیلاکسی با پالیویزوماب میان مطالعات ناسازگار هستند، از مقرون‌به‌صرفه بودن (هزینه-اثربخشی) تا مقرون‌به‌صرفه نبودن، به این معنی که یافته‌های اقتصادی باید با احتیاط تفسیر شوند. قابل دسترسی بودن پالیویزوماب با هزینه پائین، توزیع نابرابر آن را کاهش خواهد داد، به‌طوریکه پروفیلاکسی RSV برای کشورهای فقیرتر که کودکان در معرض خطر بیشتری قرار دارند، امکان‌پذیر شود.
ویروس سین‌سیشیال تنفسی (respiratory syncytial virus; RSV) یکی از مهم‌ترین پاتوژن‌های ویروسی است که باعث بروز عفونت‌های حاد تنفسی شده، و سالانه منجر به بستری شدن حدود 3.4 میلیون کودک زیر پنج سال می‌شود. پالیویزوماب (palivizumab) تنها محصول تاییدشده برای پیشگیری از بیماری جدی RSV است، زیرا موتاویزوماب (motavizumab) دیگر برای این بیماری استفاده نمی‌شود. کارآمدی و بی‌خطری (safety) پالیویزوماب در کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌شده (randomised controlled trials; RCTs) ارزیابی شده و تعداد زیادی از ارزیابی‌های اقتصادی (economic evaluations; EEs) مقرون‌به‌صرفه بودن آن را آزمایش کرده‌اند.
ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری پروفیلاکسی با پالیویزوماب در کاهش خطر عوارض (بستری شدن در بیمارستان به دلیل عفونت RSV) در نوزادان و کودکان پُرخطر. ارزیابی مقرون‌به‌صرفه بودن (یا هزینه-اثربخشی) پروفیلاکسی با پالیویزوماب در نوزادان و کودکان در گروه‌های خطر مختلف.
به منظور یافتن RCTها، در پایگاه‌های CENTRAL (شماره 7، سال 2012)؛ MEDLINE (1996 تا هفته 4 جولای 2012)؛ EMBASE (1996 تا آگوست 2012)؛ CINAHL (1996 تا آگوست 2012)؛ LILACS (1996 تا آگوست 2012) به جست‌وجو پرداختیم. بانک اطلاعاتی ارزیابی اقتصادی NHS (NHS EED؛ 2012، شماره 4)، بانک اطلاعاتی ارزیابی اقتصادی سلامت (HEED؛ 9 آگوست 2012)، بانک اطلاعاتی ارزیابی‌های اقتصادی کودکان (PEDE؛ 1980 تا 2009)؛ MEDLINE (1996 تا هفته 4 جولای 2012) و EMBASE (1996 تا آگوست 2012) را برای یافتن EEها جست‌وجو کردیم.
RCTهایی را وارد این مرور کردیم که پروفیلاکسی با پالیویزوماب را با دارونما (placebo) یا نوع دیگری از پروفیلاکسی در پیشگیری از بروز بیماری‌های جدی دستگاه تنفسی تحتانی ناشی از RSV در بیماران خردسال در معرض خطر بالا مقایسه کردند. آنالیزهای مقرون‌به‌صرفه بودن و آنالیزهای هزینه-اثربخشی را مربوط به پروفیلاکسی با پالیویزوماب با عدم انجام پروفیلاکسی وارد کردیم.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم خطر سوگیری (bias) را برای مطالعات واردشده ارزیابی کرده و داده‌ها را، هم برای RCTها و هم برای EEها، استخراج کردند. خطرات نسبی (RRs) و 95% فواصل اطمینان (CIs) آنها را برای پیامدهای دو حالتی (dichotomous outcome) و عوارض جانبی (adverse events; AEs) محاسبه کردیم. برای پیامدهای پیوسته (continuous outcome)، به دلیل داده‌های ازدست‌رفته در مورد انحراف معیار (standard deviation; SD)، خلاصه‌ای از نتایج را به شکل نقل قول (narrative) ارائه کردیم. در صورتی که اندیکاسیونی از ناهمگونی (heterogeneity) میان RCTهای واردشده وجود نداشت، متاآنالیزهای اثر ثابت (fixed-effect) را برای تخمین تاثیرات تجمعی انجام دادیم.
نتایج گزارش‌شده در EEهای واردشده، مانند هزینه‌های افزایشی، اثربخشی افزایشی، و نسبت‌های مقرون‌به‌صرفه بودن و/یا هزینه-اثربخشی افزایشی (incremental cost-effectiveness and/or cost-utility ratios; ICERs) را خلاصه کرده، و مقادیر فعلی ICER را در یورو 2011 برای همه مطالعات محاسبه کردیم.
از هفت RCT موجود، سه مورد پالیویزوماب را با دارونما در مجموع با 2831 بیمار، و چهار مورد پالیویزوماب را با موتاویزوماب در مجموع با 8265 بیمار مقایسه کردند. تمام RCTها توسط شرکت تولید کننده دارو حمایت مالی شدند. کیفیت کلی RCTها خوب بود، اما بیشتر پیامدهای ارزیابی‌شده فقط بر داده‌های حاصل از دو مطالعه متکی بودند. پروفیلاکسی با پالیویزوماب در مقایسه با دارونما با کاهشی با اهمیت آماری در میزان بستری شدن در بیمارستان به دلیل RSV (RR: 0.49؛ 95% CI؛ 0.37 تا 0.64) و کاهشی بدون اهمیت آماری در میزان مورتالیتی به هر علتی (all-cause mortality) (RR: 0.69؛ 95% CI؛ 0.42 تا 1.15) همراه بود. در دریافت‌کنندگان پالیویزوماب در مقایسه با موتاویزوماب، افزایش غیرمعنی‌داری در خطر بستری شدن به دلیل RSV (RR: 1.36؛ 95% CI؛ 0.97 تا 1.90) و کاهش غیرمعنی‌داری در خطر مورتالیتی به هر علتی (RR: 0.74؛ 95% CI؛ 0.38 تا 1.43) مشاهده شد. در هر دو مورد، نسبت کودکانی که دچار هر نوع AE یا هر نوع AE مرتبط با داروی مورد مطالعه شدند، میان دو گروه مشابه بودند.
تعداد 34 مطالعه را وارد این مرور کردیم که داده‌های مقرون‌به‌صرفه بودن و/یا هزینه-اثربخشی را برای پروفیلاکسی با پالیویزوماب در کودکان پُرخطر با بیماری‌های زمینه‌ای مختلف گزارش کردند. کیفیت کلی EEها خوب بود، اما تغییرات در رویکردهای مدل‌سازی در سراسر مطالعات قابل توجه بود، که منجر به تفاوت‌های زیادی در نتایج شد. مقرون‌به‌صرفه بودن پروفیلاکسی با پالیویزوماب بستگی دارد به مصرف منابع در نظر گرفته‌شده توسط نویسندگان مطالعه، همچنین حد آستانه (threshold) مقرون‌به‌صرفه بودن تعیین‌شده توسط بخش مراقبت سلامت در هر کشور.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.