انجام خود-پایش (self-monitoring) گلوکز خون بهعنوان ابزاری در خود-مدیریتی (self-management) سطح گلوکز بیماران در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که از انسولین استفاده میکنند، موثر است. بیماران میتوانند از مقادیر گلوکز برای تنظیم دوز انسولین خود استفاده کنند. این فرضیه وجود دارد که بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که از انسولین استفاده نمیکنند، ممکن است از مقادیر گلوکز برای تنظیم رژیم غذایی و «سبک زندگی» خود بهره ببرند. بااینحال، هیچ اتفاقنظری در مورد تاثیر خود-پایش گلوکز خون برای بیماران دیابت نوع 2 که از انسولین استفاده نمیکنند، وجود ندارد. در این مرور سیستماتیک بهروزشده، شش کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده جدید به شش کارآزمایی که در مرور اصیل وارد شده بودند، اضافه شدند. برای مقایسه تاثیر خود-پایش در مقایسه با عدم خود-پایش در بیماران مبتلا به دیابت با طول دوره یک سال یا بیشتر، 2324 بیمار با پیگیری شش ماه و 493 بیمار با پیگیری 12 ماه در دسترس بودند. نتایج تجمعی از مطالعات شامل بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 با طول دوره حداقل یک سال نشان میدهند که خود-پایش گلوکز خون تاثیر حداقلی در بهبود کنترل گلوکز در شش ماه دارد، که پساز 12 ماه پیگیری ناپدید میشود. مزیت بالینی ناشی از این تاثیر محدود است.
دو مطالعه هزینههای انجام خود-پایش را گزارش کردند: یک مطالعه هزینههای خود-پایش گلوکز خون را با خود-پایش گلوکز ادرار براساس نه اندازهگیری در هفته و با قیمتهای دلار آمریکا برای خود-پایش در سال 1990 مقایسه کرد. آنها به این نتیجه رسیدند که مجموع هزینههای سال اول خود-پایش گلوکز خون، با خرید یک دستگاه بازتابسنج (reflectance meter)، 12 برابر گرانتر از خود-پایش گلوکز ادرار است (481 دلار یا 361 یورو [تبدیل 11/2011] در مقایسه با 40 دلار یا 30 یورو [تبدیل 11/2011]). مطالعه دیگر، یک ارزیابی اقتصادی کامل را از هزینهها و تاثیرات انجام خود-پایش گزارش کرد. در پایان کارآزمایی، هزینههای مداخله 89 پوند (104 یورو [تبدیل 11/2011]) برای مراقبتهای معمول استاندارد (گروه کنترل)، 181 پوند (212 یورو [تبدیل 11/2011]) برای گروه خود-پایش کمتر فشرده و 173 پوند (203 یورو [تبدیل 11/2011]) برای گروه خود-پایش بیشتر فشرده بودند.
ما شواهد خوبی را برای بررسی تاثیر مداخله بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت عمومی، بهزیستی (well-being) عمومی، رضایت بیمار یا کاهش تعداد اپیزودهای هیپوگلیسمی نیافتیم. بااینحال، بروز اپیزودهای هیپوگلیسمی اغلب در گروههای خود-پایش گلوکز خون نسبت به گروههای کنترل، بیشتر گزارش شدند (چهار مطالعه). از آنجاییکه بیماران در گروههای خود-پایش گلوکز خون میتوانند از دستگاه خود برای تائید دورههای اپیزودهای هیپوگلیسمی بدون نشانه و نشانهدار استفاده کنند، این مطابق انتظارات است.
از این مرور، نتیجه میگیریم زمانی که طول دوره ابتلا به دیابت بیشاز یک سال باشد، تاثیر کلی خود-پایش گلوکز خون بر کنترل سطح قند خون در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که از انسولین استفاده نمیکنند، تا شش ماه پساز شروع کم است و پساز 12 ماه فروکش میکند. علاوهبر این، براساس ترکیب بهترین شواهد، هیچ شواهدی وجود ندارد مبنی بر اینکه SMBG بر رضایت بیمار، بهزیستی عمومی یا کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کلی تاثیر میگذارد. انجام پژوهشهای بیشتری برای بررسی تاثیر روانشناختی SMBG و تاثیر آن بر کیفیت زندگی و بهزیستی خاص دیابت، همچنین تاثیر SMBG بر هیپوگلیسمی و عوارض دیابت مورد نیاز است.
پایش گلوکز خون توسط خود بیماران (self-monitoring of blood glucose; SMBG) مبتلا به دیابت نوع 1 و برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که از انسولین استفاده میکنند، موثر است. بحثهای زیادی پیرامون اثربخشی SMBG بهعنوان ابزاری در خود-مدیریتی (self-management) برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که از انسولین استفاده نمیکنند، صورت میگیرد.
ارزیابی تاثیرات SMBG در بیماران مبتلا به دیابت ملیتوس نوع 2 که از انسولین استفاده نمیکنند.
چندین بانک اطلاعاتی الکترونیکی کتابشناختی (bibliographic) و کارآزمایی در حال انجام همراه با جستوجوی دستی در منابع مقالات بازیابی شده، بررسی شدند (تاریخ آخرین جستوجو: 07 جولای 2011).
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده که به بررسی تاثیرات SMBG در مقایسه با مراقبتهای معمول، خود-پایش گلوکز ادرار (self-monitoring of urine glucose; SMUG) یا هر دو در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که از انسولین استفاده نمیکنند، پرداختند. مطالعاتی که از هموگلوبین گلیکوزیله A 1c ؛ (HbA 1c ) به عنوان پیامد اولیه استفاده کردند، واجد شرایط ورود بودند.
دو نویسنده بهطور مستقل از هم دادهها را از مطالعات واردشده استخراج کرده و خطر سوگیری (bias) مطالعات را ارزیابی کردند. دادههای حاصل از مطالعات برای تصمیمگیری در مورد اینکه به اندازه کافی همگن بودند تا در یک متاآنالیز تجمیع شوند، مقایسه شدند. پیامدهای اولیه عبارت بودند از HbA 1c ، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، بهزیستی (well-being) و رضایت بیمار. پیامدهای ثانویه، شامل سطح گلوکز پلاسما ناشتا، اپیزودهای هیپوگلیسمی، عوارض، عوارض جانبی و هزینهها بودند.
دوازده کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده وارد شده و پیامدها را در 3259 بیمار تصادفیسازی شده ارزیابی کردند. طول دوره مداخله از 6 ماه (26 هفته) تا 12 ماه (52 هفته) متغیر بود. نه کارآزمایی SMBG را با مراقبت معمول بدون پایش مقایسه کردند، یک مطالعه SMBG را با SMUG مقایسه کرد، یک مطالعه یک کارآزمایی سه-بازویی بود که SMBG و SMUG را با مراقبتهای معمول مقایسه کرد و یک مطالعه یک کارآزمایی سه-بازویی بود که SMBG با شدت کمتر و SMBG شدیدتر را با گروه کنترل مقایسه کرد. هفت مورد از 11 مطالعه دارای خطر پائین سوگیری برای اکثر شاخصها بودند. نتایج متاآنالیز مطالعاتی که شامل بیماران مبتلا به دیابت به مدت یک سال یا بیشتر بودند، کاهشی را با اهمیت آماری ناشی از SMBG در HbA 1c در پیگیری حداکثر شش ماه نشان داد (0.3-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.4- تا 0.1-؛ 2324 شرکتکننده، نه کارآزمایی)، اما بهطور کلی SMBG باعث کاهش غیرمعنیدار از نظر آماری در پیگیری 12 ماه شد (0.1-؛ 95% CI؛ 0.3- تا 0.04؛ 493 شرکتکننده، دو کارآزمایی). انجام آنالیز کیفی از تاثیر SMBG بر بهزیستی و کیفیت زندگی، تاثیری را بر رضایت بیمار، بهزیستی عمومی یا کیفیت زندگی مرتبط با سلامت عمومی نشان نداد. دو کارآزمایی هزینههای خود-پایش را گزارش کردند: یک کارآزمایی هزینههای خود-پایش گلوکز خون را با خود-پایش گلوکز ادرار بر اساس نه اندازهگیری در هفته و با قیمتهای دلار آمریکا برای انجام خود-پایش در سال 1990 مقایسه کرد. نویسندگان به این نتیجه رسیدند که مجموع هزینههای سال اول خود-پایش گلوکز خون، با خرید دستگاه بازتابسنج (reflectance meter)، 12 برابر گرانتر از خود-پایش گلوکز ادرار بود (481 دلار یا 361 یورو [تبدیل 11/2011] در مقایسه با 40 دلار یا 30 یورو [تبدیل 11/2011]). کارآزمایی دیگر، یک ارزیابی اقتصادی کامل را از هزینهها و تاثیرات خود-پایش گزارش کرد. در پایان کارآزمایی، هزینههای مداخله 89 پوند (104 یورو [تبدیل 11/2011]) برای مراقبتهای معمول استاندارد (گروه کنترل)، 181 پوند (212 یورو [تبدیل 11/2011]) برای گروه خود-پایش کمتر فشرده و 173 پوند (203 یورو [تبدیل 11/2011]) برای گروه خود-پایش بیشتر فشرده بودند. بالا بودن میزان از دست رفتن بیماران در دوره پیگیری در گروه خود-پایش فشردهتر، مسئول تفاوت در هزینهها در مقایسه با گروه خود-پایش کمتر فشرده بودند.
دادههای کمی در مورد تاثیرات مداخله بر دیگر پیامدها وجود داشتند و این تاثیرات دارای اهمیت آماری نبودند. هیچیک از مطالعات دادههایی را در مورد عوارض گزارش نکردند.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.