ทำไมการพัฒนาการตรวจหามะเร็งในช่องปากจึงมีความสำคัญ
รอยแผลที่ผิดปกติในช่องปากแบบฝังแน่นอาจแสดงถึงมะเร็งในปาก หรือ รอยโรคที่สามารถก่อมะเร็งช่องปาก (OPMD) บางครั้ง OPMD อาจกลายเป็นมะเร็งในช่องปากได้ แต่หากระบุได้ตั้งแต่เนิ่นๆ ผลการรักษาของผู้ป่วยจะดีขึ้นได้
วัตถุประสงค์ของการทบทวนวรรณกรรมนี้คืออะไร
การวินิจฉัยมะเร็งในช่องปากเป็นการผ่าตัดเอาเนื้อเยื่อที่ดูเป็นเนื้อร้าย (การผ่าเอาชิ้นเนื้อ) แล้วส่งไปที่ห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจเซลล์โดยใช้กล้องจุลทรรศน์ สิ่งนี้เป็นเรื่องที่เจ็บปวดสำหรับผู้ป่วยและยังคงล่าช้าในการตรวจหาผลลัพธ์ จุดมุ่งหมายของการทบทวนวรรณกรรมของ Cochrane Review นี้คือการค้นหาความแม่นยำของการทดสอบวินิจฉัยที่มีรุกล้ำต่อร่างกายน้อยกว่าซึ่งอาจให้ผลลัพธ์ที่ทันท่วงทีมากขึ้น ผู้วิจัยได้รวบรวมบทความทางการศึกษา 63 ฉบับ เพื่อตอบคำถามนี้
อะไรคือสิ่งที่ได้เรียนรู้ในการทวนวรรณกรรมนี้
มี 3 การทดสอบที่นอกเหนือจากการทดสอบด้วยสายตา (visual examination) ก็ถูกประเมินด้วย
- การย้อมสี: ของเหลวที่สามารถใช้แบบน้ำยาบ้วนปากหรือทาโดยตรงกับบริเวณที่สงสัยว่าผิดปกติของปาก สิ่งที่เคยคิดคือบริเวณใดก็ตามที่ถูกระบายสีหลังจากทาของเหลวนี้มีโอกาสสูงที่จะเป็นมะเร็งปากหรือ OPMD
- การตรวจเซลล์วิทยาในช่องปาก: ใช้แปรงเพื่อแปรงเซลล์ออกจากบริเวณที่สงสัยว่าผิดปกติและส่งไปยังห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจสอบด้วยกล้องจุลทรรศน์
- การตรวจจับด้วยแสง: แสงแบบพิเศษที่ส่องเข้าไปในปากซึ่งเชื่อว่าทำให้บริเวณที่เป็นมะเร็งดูแตกต่างจากบริเวณที่มีสุขภาพดี
มีการศึกษาจำนวนไม่มากประเมินการรวมกันของการทดสอบเหล่านี้ ไม่มีการศึกษาใดที่ประเมินความแม่นยำของการทดสอบเลือดหรือน้ำลาย
ผลลัพธ์หลักของการทบทวนวรรณกรรมคืออะไร
การทบทวนวรรณกรมมนี้รวมการศึกษา 63 ฉบับ ที่เกี่ยวข้องกับรอยที่ผิดปกติหรือแผลหนองในปากที่ผิดปกติ 7942 รอย ผู้เข้าร่วมการศึกษาในแต่ละการศึกษาได้รับการตรวจวินิจฉัยอย่างน้อย 1 ครั้ง รวมไปถึงการผ่าตัดตรวจชิ้นเนื้อ
สัดส่วนของผู้ที่เข้าร่วมการศึกษาที่เป็นมะเร็งปากหรือ OPMD ระบุว่าเคยผ่านการผ่าตัดตัดชิ้นเนื้อมีช่วงกว้างตั้งแต่ 4% ถึง 97% จากข้อมูลของผู้ใหญ่ที่เข้ารับการรักษาทางทันตกรรมทั่วไปในสหราชอาณาจักร ในกลุ่มตัวอย่าง 1000 รอยโรค มี 25 รอยโรคจะเป็นมะเร็งปากหรือ OPMD และ 975 รอยโรคจะไม่ใช่มะเร็งปากหรือ OPMD
- จาก 1000 รอยโรค ซึ่งจะถูกทดสอบด้วยการย้อมสี: 22 รอยแผลถูกระบุอย่างถูกต้องว่าเป็นมะเร็งปากหรือ OPMD (ผลบวกแท้) แต่อีก 3 รอยแผลที่จริงๆ เป็นะเร็งปาก หรือ OPMD ยังคงตรวจไม่พบ ; ผลการทดสอบเป็นลบเหล่านั้นไม่ถูกต้อง (ผลลบลวง) 663 รอยโรคได้รับการระบุอย่างถูกต้องว่าไม่มีมะเร็งปากหรือ OPMD (ผลลบจริง) แต่มี 312 รอยโรคถูกระบุไม่ถูกต้อง; ผลการทดสอบเหล่านั้นเป็นบวกคือเป็นมะเร็งปากหรือ OPMD (ผลบวกลวง)
- สำหรับการตรวจเซลล์วิทยาในช่องปาก: 23 รอยแผลถูกระบุอย่างถูกต้องว่าเป็นมะเร็งปากหรือ OPMD (ผลบวกแท้) แต่อีก 2 รอยแผลที่จริงๆ เป็นะเร็งปาก หรือ OPMD ยังคงตรวจไม่พบ (ผลลบลวง) 917 รอยแผลที่ได้รับการระบุอย่างถูกต้องว่าไม่มีมะเร็งปากหรือ OPMD (ผลลบจริง) แต่มี 58 รอยแผลถูกระบุไม่ถูกต้อง (ผลบวกลวง)
- สำหรับการทดสอบโดยใช้แสง: 22 รอยแผลถูกระบุอย่างถูกต้องว่าเป็นมะเร็งปากหรือ OPMD (ผลบวกแท้) แต่อีก 3 รอยแผลที่จริงๆ เป็นะเร็งปาก หรือ OPMD ยังคงตรวจไม่พบ (ผลลบลวง) 448 รอยโรคได้รับการระบุอย่างถูกต้องว่าไม่มีมะเร็งปากหรือ OPMD (ผลลบจริง) แต่มี 487 รอยโรคถูกระบุไม่ถูกต้อง (ผลบวกลวง)
มีความคลาดเคลื่อนอย่างมากในความแม่นยำของการทดสอบการย้อมสีและการทดสอบด้วยแสง ซึ่งหมายความว่าผลลัพธ์ของการศึกษาในอนาคตอาจจะมีหลากหลายค่า
ผลการศึกษาในการทบทวนวรรณกรรมนี้เชื่อถือได้อย่างไร
มีข้อบกพร่องในหลายการศึกษาซึ่งจัดกลุ่มการศึกษาเหล่านั้นให้อยู่ในกลุ่มที่เสี่ยงต่อการเกิดอคติที่สูง พวกเราจัดอันดับความเชื่อมั่นของหลักฐานว่าการตรวจเซลล์วิทยาในช่องปากอยู่ในระดับปานกลาง และการทดสอบที่เหลืออยู่ในระดับต่ำหรือต่ำมาก
ผลของการทบทวนวรรณกรรมนี้ควรนำไปใช้กับใคร
การศึกษาที่รวมอยู่ในการทบทวนวรรณกรรมนี้ได้ดำเนินการในหลายประเทศ แต่ไม่มีการศึกษาในลักษณะนี้ที่แอฟริกา การศึกษาส่วนใหญ่ดำเนินการเสร็จสิ้นในโรงพยาบาล การศึกษาถูกตีพิมพ์ระหว่างปี ค.ศ. 1980 ถึง 2020
อะไรคือสิ่งที่เกี่ยวข้องกับการทบทวนวรรณกรรมนี้
แม้ว่าเซลล์วิทยาจะมีความแม่นยำมากที่สุดในบรรดาการทดสอบทั้งหมด แต่ก็ไม่สามารถแนะนำวิธีนี้มาทดแทนการตรวจชิ้นเนื้อและการประเมินพยาธิวิทยาที่ใช้อยู่ในปัจจุบันได้ การศึกษาส่วนใหญ่สำรวจผู้ป่วยที่เคยได้รับการส่งต่อไปยังคลินิกของโรงพยาบาลเพื่อทำการตรวจสอบเพิ่มเติม ดังนั้นเราจึงมีจำกัดที่เกี่ยวกับความแม่นยำเมื่อถูกใช้โดยทันตแพทย์ทั่วไป หรือ แพทย์ระดับแถวหน้า
การทบทวนวรรณกรรมนี้เป็นปัจจุบันแค่ไหน
ผู้ทบทวนวรรณกรรมได้สืบค้นการศึกษาที่ได้รับการตีพิมพ์จนถึงวันที่ 20 ตุลาคม 2020
ในปัจจุบันยังไม่มีการทดสอบเสริมใด ๆ ที่ถูกแนะนำเพื่อใช้ทดแทนการผ่าตัดชิ้นเนื้อเพื่อวินิจฉัยแบบมาตรฐาน และ histological assessment เมื่อพิจารณาค่าประมาณค่าความไวและความจำเพาะสำหรับการตรวจเซลล์วิทยาในช่องปากที่มีค่าผลสรุปค่อนข้างสูงดูมีความเป็นไปได้มากที่สุด การทดสอบเพิ่มเติมแบบรวมที่เกี่ยวข้องกับการตรวจเซลล์วิทยารับประกันว่าจะมีการตรวจต่อไป การศึกษาที่อาจจะเข้าเกณฑ์ของตัวบ่งชี้ทางชีวภาพในเลือดและน้ำลายไม่รวมอยู่ในการทบทวนวรรณกรรม เนื่องจากเป็นการออกแบบการศึกษาที่มีกลุ่มควบคุม (Case-control study) ดังนั้นจึงไม่เข้าเกณฑ์ ในการอัพเดตวรรณกรรมในครั้งนี้การประเมินการทดสอบไม่ได้พัฒนาอย่างมีนัยสำคัญ การวิจัยในครั้งต่อไปอาจจะต้องมีตัวชี้วัดทางชีวภาพ
เซลล์มะเร็งชนิดสความัสเป็นรูปแบบที่พบบ่อยที่สุดของเนื้อร้ายภายในช่องปาก และบ่อยครั้งเกิดขึ้นจากรอยโรคที่สามารถก่อมะเร็งช่องปาก (OPMD) การตรวจหาเซลล์มะเร็งสความัสในช่องปากในระยะเริ่มแรก (มะเร็งช่องปาก) สามารถช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิตได้ มาตรฐานการวินิจฉัยในปัจจุบันคือการผ่าเนื้อเยื่อไปตรวจทางจุลกายวิภาคศาสตร์ของเนื้อเยื่อแต่ผู้ป่วยจะต้องได้รับความเจ็บปวดจากการผ่าเนื้อเยื่อและยังมีความล่าช้าจากการวินิจฉัยเนื้อเยื่อ แต่มีการทดสอบวินิจฉัยแบบอื่น ๆ ให้เลือกซึ่งมีการรุกรานร่างกายน้อยกว่าและบางการทดสอบสามารถให้ผลลัพธ์ได้ทันที นี่เป็นการปรับปรุงของ Cochrane Review ที่เผยแพร่ครั้งแรกในปี 2015
วัตถุประสงค์หลัก: เพื่อประเมินความแม่นยำของดัชนีตัวชี้วัดในการตรวจหามะเร็งในช่องปากและรอยโรคที่สามารถก่อมะเร็งช่องปาก (OPMD) ในผู้ที่พบรอยแผลที่น่าสงสัยและดูไม่เป็นอันตรายทางคลินิก
วัตถุประสงค์รอง: เพื่อประเมินความแม่นยำสัมพัทธ์หรือความถูกต้องของการทดสอบดัชนีตัวชี้วัดอื่นๆ
ผู้เชี่ยวชาญด้านข้อมูลของ Cochrane Oral Health ทำการสืบค้นจากฐานข้อมูลต่อไปนี้: MEDLINE Ovid (ค.ศ. 1946 ถึง 20 ตุลาคม ค.ศ. 2020) และ Embase Ovid (ค.ศ. 1980 ถึง 20 ตุลาคม ค.ศ. 2020) ได้มีการค้นหาการทดลองที่กำลังยังดำเนินการอยู่ ใน the US National Institutes of Health Ongoing Trials Register (ClinicalTrials.gov) และ the World Health Organization International Clinical Trials Registry Platform จนถึง 20 ตุลาคม 2020 ไม่มีข้อจำกัดใดใดทางภาษาหรือวันที่เผยแพร่เมื่อค้นหาฐานข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ เรากำหนดการค้นหาการอ้างอิงและคัดกรองรายการอ้างอิงที่รวบรวมการศึกษาวิจัยไว้เพื่อใช้อ้างอิงเพิ่มเติม
เราเลือกการศึกษาที่รายงานเกี่ยวกับความแม่นยำในการวินิจฉัยตามดัชนีการทดสอบ เมื่อใช้การตรวจหา OPMD หรือ เซลล์มะเร็งในช่องปากชนิดสความัสในแบบทั่วๆไป เช่น การย้อมสี (สีย้อมสำหรับย้อมเนื้อเยื่อเยื่อเมือกในช่องปาก) การตรวจเซลล์วิทยาในช่องปาก การตรวจหาด้วยแสงและการตรวจสเปกโทรสโกปีในช่องปาก การตรวจวิเคราะห์เลือดหรือน้ำลาย (ซึ่งจะทดสอบตัวบ่งชี้ในเลือดหรือน้ำลาย)
ผู้ประพันธ์สองท่านคัดเลือกบทความวิจัยที่เกี่ยวข้องจากชื่อเรื่องและบทคัดย่ออย่างเป็นอิสระกัน การประเมินคุณสมบัติที่เหมาะสม การดึงข้อมูล และคุณภาพถูกดำเนินการโดยผู้เขียนอย่างน้อย 2 คน เป็นอิสระจากกันและเป็นบทความที่ซ้ำกัน การศึกษาถูกประเมินคุณภาพของระเบียบวิธีโดยใช้ the Quality Assessment of Diagnostic Accuracy Studies 2 (QUADAS-2) การวิเคราะห์เมตต้าถูกนำมาใช้เพื่อรวมผลการศึกษาสำหรับการทดสอบแต่ละดัชนีโดยใช้วิธีการวิเคราะห์ bivariate approach เพื่อประมาณค่าที่คาดหวังของค่าความไวและค่าความจำเพาะ
การอัปเดตนี้รวมการศึกษา 63 ฉบับ (79 ชุดข้อมูล) ที่เผยแพร่ระหว่างปี ค.ศ. 1980 ถึง 2020 โดยรอยโรคที่ประเมินทั้งหมด 7,942 รอย เพื่อนำมาวิเคราะห์เมตต้าเชิงปริมาณ การศึกษาเหล่านี้ถูกประเมินความแม่นยำในการวินิจฉัยของการตรวจช่องปากแบบทั่วไปด้วย: การย้อมสี (22 ชุดข้อมูล) การตรวจเซลล์วิทยาในช่องปาก (24 ชุดข้อมูล) การตรวจด้วยแสง หรือการตรวจสเปกโทรสโกปีในช่องปาก (24 ชุดข้อมูล) 9 ชุดข้อมูลประเมิน 2 combined index tests ไม่มีการศึกษาใดวิเคราะห์เกี่ยวกับการประเมินความแม่นยำในการวินิจฉัยที่เข้าเกณฑ์ของตัวอย่างเลือดหรือน้ำลาย การศึกษา 2 ฉบับ ถูกจัดในประเภทที่มีความเสี่ยงต่ำของการเกิดอคติในทุกหมวด และมี 33 ฉบับที่มีความเสี่ยงของการมีอคติต่ำใน 3 หมวด คือ สถานที่การคัดเลือกกลุ่มผู้ป่วย ดัชนีของการทดสอบ และ มาตรฐานการอ้างอิงที่บุคคลทั่วไปเข้ารับบริการในสถานพยาบาลระดับทุติยภูมิ
ค่าประมาณสรุปที่ได้จากการวิเคราะห์เมตต้าคือ:
- การย้อมสี: ความไว 0.86 (ช่วงความเชื่อมั่น 95% (CI) 0.79 ถึง 0.90) ความจำเพาะ 0.68 (95% CI 0.58 ถึง 0.77), การศึกษา 20 ฉบับ, หลักฐานที่ปรากฏของความไวมีความเชื่อมั่นที่ต่ำ, หลักฐานที่ปรากฏของความจำเพาะมีความเชื่อมั่นที่ต่ำมาก;
- การตรวจเซลล์วิทยาในช่องปาก: ความไว 0.90 (95%CI 0.82 ถึง 0.94) ความจำเพาะ 0.94 (95% CI 0.88 ถึง 0.97), การศึกษา 20 ฉบับ, หลักฐานที่ปรากฏของความไวมีความเชื่อมั่นปานกลาง, หลักฐานที่ปรากฏของความจำเพาะมีความเชื่อมั่นปานกลาง;
- แบบใช้แสง: ความไว 0.87 (95%CI 0.78 ถึง 0.93) ความจำเพาะ 0.50 (95% CI 0.32 ถึง 0.68), การศึกษา 23 ฉบับ, หลักฐานที่ปรากฏของความไวมีความแน่นอนที่ต่ำ, หลักฐานที่ปรากฏของความจำเพาะมีความแน่นอนที่ต่ำมาก; และ
- การทดสอบแบบรวมกัน: ความไว 0.78 (95%CI 0.45 ถึง 0.94) ความจำเพาะ 0.71 (95% CI 0.53 ถึง 0.84), การศึกษา 9 ฉบับ, หลักฐานที่ปรากฏของความไวมีความเชื่อมั่นที่ต่ำ, หลักฐานที่ปรากฏของความจำเพาะมีความเชื่อมั่นที่ต่ำมาก
แปลโดย นายฎลกร จำปาหวาย