سوال مطالعه مروری

ما شواهد مربوط به استفاده از پروبیوتیک‌ها را برای افراد مبتلا به فیبروز سیستیک مرور کردیم.

پیشینه

فیبروز سیستیک (CF) منجر به تولید مخاطی غلیظ و چسبنده‌ می‌شود که ریه‌ها، روده و اندام‌های دیگر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. باکتری‌ها و التهاب روده در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک اغلب تغییر یافته‌اند. التهاب روده ممکن است با رشد مرتبط باشد، و بدتر شدن التهاب با معیارهای بدتر رشد همراه است. این موضوع حائز اهمیت است زیرا تغذیه و رشد مطلوب برای عملکرد ریه و بقا در CF مهم است.

پروبیوتیک‌ها باکتری‌های زنده‌ای هستند که برای سلامت فرد مزیت‌هایی دارند. پروبیوتیک‌های بدون نیاز به نسخه (over-the-counter) در دسترس هستند، معمولا توسط افراد مبتلا به فیبروز سیستیک استفاده می‌شوند و ممکن است التهاب روده و سلامت کلی آنها را بهبود ببخشند.

تاریخ جست‌وجو

شواهد تا این تاریخ به‌روز هستند: 20 ژانویه 2020.

ویژگی‌های مطالعه

این مرور 12 کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده (11 کارآزمایی تکمیل شده و یک پروتکل کارآزمایی (طرح‌ریزی) - این کارآزمایی زودهنگام متوقف شد اما برخی از نتایج مربوط به عوارض جانبی را گزارش کرد) را با 464 فرد مبتلا به فیبروز سیستیک وارد کرد. هشت کارآزمایی فقط شامل کودکان بودند، در حالی که چهار کارآزمایی کودکان و بزرگسالان را وارد کردند. کارآزمایی‌ها بین یک تا 12 ماه به طول انجامیدند. هشت کارآزمایی از یک پروبیوتیک با یک نوع باکتری واحد و چهار کارآزمایی از یک پروبیوتیک با دو یا چند نوع باکتری استفاده کردند. فقط یک کارآزمایی به مقایسه باکتری‌های مختلف پرداخت و کارآزمایی‌های دیگر به مقایسه پروبیوتیک‌ها با دارونما (placebo) (درمان ساختگی بدون داروی فعال) پرداختند.

نتایج کلیدی

پروبیوتیک‌ها ممکن است میزان تشدیدهای حملات ریوی را کاهش دهند، با این حال، این یافته قطعی نیست؛ تشدیدهای حملات ریوی عوارضی هستند که علائم تنفس بدتر می‌شوند (به عنوان مثال افزایش سرفه، خلط یا تنگی نفس) و عملکرد ریه کاهش می‌یابد. پروبیوتیک‌ها ممکن است یک نشانگر التهاب روده را به نام کالپروتکتین (calprotectin) کاهش دهند، با این حال، مزیت آن برای بیمار نامشخص است. هیچ تفاوتی بین پروبیوتیک‌ها و دارونما در قد، وزن یا شاخص توده بدن (BMI) وجود نداشت. نتایج نشان ندادند که پروبیوتیک‌ها تاثیری بر عملکرد ریه، نیاز به بستری شدن در بیمارستان یا علائم شکمی دارند. یک کارآزمایی کوچک، کیفیت زندگی را اندازه‌گیری کرد و پرسشنامه والدین به نفع پروبیوتیک‏‌ها بود، اما خود-گزارشی کودکان تفاوتی را بین پروبیوتیک‌ها و دارونما نشان نداد. پروبیوتیک‌ها ممکن است باعث استفراغ، اسهال و واکنش‌های آلرژیک شوند. ما تخمین می‌زنیم برای اینکه یک فرد دچار یک حادثه جانبی شود، باید 52 نفر پروبیوتیک‏ مصرف کنند.

ما به دلیل طراحی یک کارآزمایی که به مقایسه پروبیوتیک‌های مختلف پرداخت، نتوانستیم نتایج حاصل از آن را تجزیه‌وتحلیل کنیم.

کارآزمایی‌های آینده باید استفاده از پروبیوتیک‌ها را به مدت حداقل 12 ماه بررسی کرده و معیارهای سلامت ریه و روده، رشد، علائم شکمی، کیفیت زندگی و حوادث جانبی را ارزیابی کنند. با توجه به طیف گسترده پروبیوتیک‌ها (ترکیبات واحد و چند سویه‌ای)، دوزهای مورد استفاده و درجه اثربخشی، تعیین بهترین رژیم(ها) برای ارزیابی بیشتر، چالش‌برانگیز خواهد بود.

قطعیت شواهد

مسائل متعددی در رابطه با قطعیت کلی شواهد وجود داشت که اعتماد ما را به نتایج حاصل از این کارآزمایی‌ها تحت تاثیر قرار می‌دهد. ما فکر می‌کنیم این واقعیت که برخی از شرکت‌کنندگان درمان خود را کامل نکردند یا در گزارش‌ها وارد نشدند، ممکن است نتایج مربوط به وزن را تحت تاثیر قرار دهد. ما فکر می‌کنیم این واقعیت که همه پیامدهای برنامه‌ریزی شده در چهار کارآزمایی گزارش نشدند، ممکن است نتایج مربوط به التهاب روده، رشد و علائم شکمی را تحت تاثیر قرار دهد. ما فکر می‌کنیم هنگام بررسی نتایج این مرور، باید این واقعیت را در نظر بگیریم که حداقل چهار کارآزمایی از صنعت داروسازی حمایت مالی دریافت کردند. از آنجایی که اکثر کارآزمایی‌ها فقط شامل کودکان بودند، ما مطمئن نیستیم که بتوان این نتایج را به بزرگسالان نیز تعمیم داد و همچنین مشکلاتی در رابطه با آگاهی افراد شرکت‌کننده در کارآزمایی از نوع درمانی که دریافت می‌کردند، وجود داشت.

ما قطعیت شواهد مربوط به تغییرات ایجاد شده را در تشدید حملات ریوی، التهاب روده، عملکرد ریه، بستری در بیمارستان، وزن و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را پایین قضاوت کردیم. حوادث جانبی فقط توسط چهار کارآزمایی و پروتکل برای کارآزمایی پایان یافته، ثبت شد و قطعیت شواهد نیز پایین بود.