سوال مطالعه مروری
این مرور، تاثیرات مراقبت روزانه مبتنی بر مرکز را برای کودکان کمتر از پنج سال در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط (همانطور که توسط بانک جهانی 2011 تعریف شد) ارزیابی کرد. پیامدهای زیر را در نظر گرفتیم: رشد شناختی و روانی‌اجتماعی کودکان، شیوع و بروز بیماری‌های عفونی میان آنها و وضعیت اقتصادی والدین. «مراقبت روزانه مبتنی بر مرکز» را به صورت نظارت بر کودکان در یک مکان در دسترس عموم تعریف کردیم.
پیشینه
بخش بزرگی از کودکان کمتر از پنج سال در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط، مراقبت را از افرادی غیر از والدین خود در مراکز مراقبتی روزانه رسمی و غیررسمی دریافت می‌کنند. خدمات مراقبت روزانه در مرکز ممکن است بر رشد کودکان و وضعیت اقتصادی والدین تاثیر بگذارد.
ویژگی‌های مطالعه
مطالعاتی را وارد کردیم که تاثیرات دریافت مراقبت روزانه در مرکز را برای کودکان کمتر از پنج سال در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط ارزیابی کردند. برای جداسازی تاثیرات مراقبت روزانه، مداخلاتی را که شامل مداخلات هم‌زمان پزشکی، روان‌شناختی یا غیرمتمرکز بر کودک بودند، حذف کردیم. از 34,902 استناد شناسایی‌شده از طریق جست‌وجوهای الکترونیکی، فقط یک مطالعه را پیدا کردیم که معیارهای ورود را برآورده کرد. این مطالعه در کنیا، اوگاندا و تانزانیا/زانزیبار انجام شد و شامل 256 کودک بود. شواهد تا اپریل 2014 به‌روز است.
نتایج کلیدی
تنها مطالعه واردشده، تاثیرات مثبت دریافت مراقبت روزانه در مرکز را بر رشد شناختی کودکان گزارش کرد. این گزارش، تاثیرات دریافت مراقبت روزانه در مرکز را بر رشد روانی‌اجتماعی کودکان، بروز یا شیوع بیماری‌های عفونی، اشتغال والدین یا درآمد خانوار گزارش نکرد.
کیفیت شواهد
این مرور فقط شامل یک کارآزمایی است. این مطالعه شرکت‌کنندگان را به‌طور تصادفی به مداخله اختصاص نداد، بنابراین گروه‌های مقایسه ممکن است تفاوت اساسی با هم داشته باشند. بنابراین، این نتایج باید با احتیاط تفسیر شوند. اگرچه مطالعات کنونی اجازه قضاوت قطعی را در مورد تاثیرات دریافت مراقبت‌های روزانه مبتنی بر مرکز بر رشد کودکان و وضعیت اقتصادی والدین نمی‌دهد، این بدان معنا نیست که این خدمات در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط مهم نیستند. مطالعات اثربخشی در مورد مراقبت‌های روزانه مبتنی بر مرکز بدون مداخله مشترک اندک بوده، و نیاز به انجام چنین مطالعاتی وجود دارد.
این مطالعه یکی از دو مروری است که به این موضوع می‌پردازد؛ محققان و متخصصان ممکن است شواهدی را از مرور کشورهایی با درآمد بالا نیز آموزنده بیابند (Van Urk 2014).
مطالعه موجود در این مرور، شواهد محدودی را در مورد تاثیرات دریافت مراقبت روزانه در مرکز برای کودکان زیر پنج سال در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط ارائه می‌کند. این مطالعه خطر بالای سوگیری داشت و ممکن است تعمیم‌پذیری محدودی به دیگر کشورها با درآمد پائین و متوسط داشته باشد. بسیاری از مطالعات حذف‌شده از این مرور، حضور در مراکز مراقبتی را با مداخلات مشترکی که بعید به نظر می‌رسد در مراکز مراقبتی معمولی ارائه شوند، همراه کردند. مطالعات اثربخشی پیرامون مراقبت‌های روزانه مبتنی بر مرکز بدون این مداخلات مشترک اندک بوده، و نیاز به انجام چنین مطالعاتی قابل توجه است. در مطالعات آینده، مقایسه‌ها ممکن است شامل بازدید از منزل یا جایگزین مراقبت روزانه باشد.
کودکان و خانواده‌ها در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط، به دلیل فقر، اغلب با موانع قابل توجهی برای سلامت و به‌زیستی (well-being) روبه‌رو هستند. ارائه خدمات مراقبت روزانه در مرکز ممکن است با ارائه مراقبت‌های اولیه و با کیفیت خوب و با آزاد گذاشتن وقت والدین برای مشارکت در نیروی کار، بر رشد کودکان و وضعیت اقتصادی والدین تاثیر بگذارد.
ارزیابی تاثیرات دریافت مراقبت روزانه در مرکز بدون مداخلات بیشتر (مانند خدمات روان‌شناختی یا پزشکی، آموزش والدین) بر رشد، سلامت و به‌زیستی کودکان و خانواده‌ها در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط (همانطور که توسط بانک جهانی در سال 2011 تعریف شد).
در اپریل 2014، به جست‌وجو در CENTRAL؛ Ovid MEDLINE؛ EMBASE؛ PsycINFO؛ ERIC و 16 منبع دیگر، از جمله چندین بانک‌های اطلاعاتی منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت (WHO) پرداختیم. همچنین دو پایگاه ثبت کارآزمایی، وب‌سایت‌های سازمان‌های دولتی و غیردولتی و فهرست منابع مطالعات مرتبط را جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و شبه-تصادفی‌سازی و کنترل‌شده و مطالعات تصادفی‌سازی نشده آینده‌نگر را با گروه‌های کنترل هم‌زمان و ارزیابی‌های پیش از و پس از مداخله وارد کردیم. کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی نشده و کنترل‌شده را در نظر گرفتیم، زیرا مراقبت‌های مبتنی بر مرکز در کشورهایی با سطح درآمد پائین و متوسط بعید است که با استفاده از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده و کنترل‌شده مورد مطالعه قرار گیرند (Higgins 2011). پیامدهای زیر را وارد کردیم: رشد فکری کودک، رشد روانی‌اجتماعی کودک، پیامدهای مادری و خانوادگی و بروز بیماری‌های عفونی.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم، خطر سوگیری (bias) را ارزیابی و داده‌ها را از تنها کارآزمایی واردشده استخراج کردند.
فقط یک کارآزمایی، شامل 256 زن، معیارهای ورود را برای این مرور داشتند. این مطالعه به دلیل تخصیص تصادفی‌سازی نشده، داده‌های ناقص پیامد و کنترل ناکافی عوامل مداخله‌گر، دارای خطر سوگیری ارزیابی شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که دریافت مراقبت روزانه مبتنی بر مرکز در مقایسه با عدم درمان (مراقبت در منزل) ممکن است تاثیر مثبتی بر توانایی شناختی کودک داشته باشد (ارزیابی با نسخه اصلاح‌شده مقیاس توانایی بریتانیایی-II؛ (British Ability Scale-II; BAS-II) (تفاوت میانگین استانداردشده (SMD): 0.74؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.48 تا 1.00، 256 شرکت‌کننده، 1 مطالعه، شواهد با کیفیت بسیار پائین). این مطالعه دیگر متغیرهای مرتبط با این مرور را اندازه‌گیری نکرد.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.