هدف این مطالعه مروری چیست؟
هدف از این مرور کاکرین، تعیین این موضوع بود که اجرای تست پزشکی پیش از عمل پیش از جراحی کاتاراکت ضروری است یا خیر.
پیام‌های کلیدی
تست پزشکی پیش از عمل خطر بروز حوادث جانبی پزشکی حین یا پس از جراحی کاتاراکت را در مقایسه با تست انتخابی یا عدم انجام تست کاهش نداده بود.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
جراحی کاتاراکت به‌طور گسترده‌ای انجام می‌شود، و منابع قابل توجهی برای افزایش نرخ جراحی کاتاراکت در کشورهای با سطح درآمد پائین و متوسط در حال هزینه شدن است. با توجه به حجم کنونی جراحی کاتاراکت و افزایش‌های آتی، فراهم شدن امکان بهینه‌سازی ایمنی و نیز هزینه-اثربخشی این پروسیجر ضروری است. بیشتر کاتاراکت‌ها وابسته به سن (age‐related) هستند و بنابراین جراحی‌ها روی افراد سالمند مبتلا به سایر وضعیت‌های چشم و سلامت به اجرا درمی‌آیند. احتمالا تست پزشکی پیش از عمل وضعیت‌های پزشکی را تشخیص خواهند داد، اما اینکه این وضعیت‌ها باید این افراد را از انجام جراحی کاتاراکت منع کنند یا مدیریت پیش از عمل آنها را تغییر می‌دهند یا خیر، محل سوال است.
نتایح اصلی این مطالعه مروری کدامند؟
ما سه مطالعه را در این مرور وارد کردیم. یک مطالعه در چین و آمریکا، مطالعه دیگر در برزیل و مطالعه سوم در ایتالیا به اجرا درآمده بود. این مطالعات تست‌های روتین پزشکی پیش از عمل را در برابر تست انتخابی یا عدم انجام تست مقایسه کرده بودند. شرکت‌کنندگان در مطالعات از یک هفته تا دو ماه پس از جراحی مورد پیگیری قرار گرفته بودند.
این مرور نشان داد که:
• تست پزشکی پس از جراحی خطر حوادث جانبی حین یا پس از جراحی کاتاراکت را در مقایسه با تست انتخابی یا عدم انجام تست کاهش نداده بود (شواهد با قطعیت بالا). هر سه مطالعه نتایج مربوط به مجموعا 21,531 جراحی کاتاراکت را با مجموعا 707 حادثه جانبی پزشکی مربوط به جراحی، شامل 61 مورد بستری در بیمارستان و سه مورد مرگ‌ومیر گزارش کرده بودند. از 707 حادثه جانبی پزشکی گزارش شده، 353 مورد در گروه پره‌تست و 354 مورد در گروه فاقد تست اتفاق افتاده بودند.
• هیچ تفاوت آشکاری برای وقوع حوادث جانبی مرتبط با چشم حین یا پس از جراحی مشاهده نشد (شواهد با قطعیت متوسط).
• یک مطالعه که به ارزیابی هزینه پرداخته بود، میزان هزینه را در افرادی که تست‌های روتین پزشکی پیش از عمل را انجام داده بودند، در مقایسه با آنهایی که تست انتخابی پیش از عمل را انجام داده بودند، 2.55 برابر بالاتر برآورد کرده بود (شواهد با قطعیت متوسط).
• هیچ تفاوتی از نظر کنسل شدن جراحی بین آنهایی که تست‌های روتین پزشکی پیش از عمل را انجام داده و آنهایی که این تست را انجام نداده یا تست انتخابی پیش از عمل را انجام داده بودند، وجود نداشت (شواهد با قطعیت بالا).
• هیچ یک از مطالعات تغییرات مدیریت جراحی (به غیر از کنسل شدن جراحی) یا معیارهای کیفیت زندگی را گزارش نکرده بودند (شکاف شواهد).
این مرور تا چه زمانی به‌روز است؟
برای شناسایی مطالعات منتشر شده تا 29 جون 2018 جست‌وجو کردیم.
این مرور نشان داده که انجام روتین تست پیش از جراحی، بی‌خطری جراحی کاتاراکت را افزایش نمی‌دهد. جایگزین‌هایی برای تست روتین پزشکی پیش از عمل پیشنهاد شده‌اند که عبارتند از پرسشنامه سلامت بر پایه خود-اظهاری، که می‌تواند جایگزین معاینات فیزیکی و سوابق ارائه دهنده خدمات سلامت شود. چنین روش‌هایی ممکن است منجر به کشف ابزار هزینه-اثربخش روش‌های شناسایی افرادی شود که در معرض خطر بالای بروز حوادث جانبی پزشکی ناشی از جراحی کاتاراکت قرار دارند. با وجود این، علیرغم وقوع نادر این رویدادها، حوادث جانبی پزشکی ناشی از جراحی کاتاراکت به دلیل بالا بودن تعداد بیماران سالمند با موربیدیتی‌های پزشکی چند-گانه که در محیط‌های متنوعی جراحی کاتاراکت را انجام می‌دهند، محل نگرانی است. مطالعات خلاصه شده در این مرور بهتر است به ارائه توصیه‌هایی برای درمان استاندارد جراحی کاتاراکت، حداقل در کشورهای با سطح درآمد پائین و متوسط، کمک کند. متاسفانه، در این محیط‌ها، پرسشنامه‌های پیشینه پزشکی ممکن است برای غربالگری خطر قابل استفاده نباشند، زیرا تعداد کمی از افراد در طول عمر خود به پزشک مراجعه می‌کنند، چه برسد به اینکه وجود هر نوع بیماری مزمن در آنها به تشخیص رسیده باشد.
جراحی کاتاراکت (cataract surgery) به‌طور گسترده‌ای انجام می‌شود و منابع قابل توجهی به افزایش میزان جراحی کاتاراکت در کشورهای با سطح درآمد پائین و متوسط اختصاص داده می‌شود. با حجم اخیر جراحی کاتاراکت و افزایش‌های آتی، بهینه‌سازی ایمنی و هزینه-اثربخشی این پروسیجر ضروری است. بیشتر جراحی‌های کاتاراکت‌ها به ترتیب در سالمندان مبتلا به کوموربیدیتی‌های سیستمیک و چشمی بالا به اجرا در می‌آید. احتمالا انجام تست‌های روتین پزشکی پیش از عمل وضعیت‌های پزشکی را تشخیص خواهد داد، اما اینکه این وضعیت‌ها افراد را از جراحی کاتاراکت معاف کرده یا مدیریت پیش از عمل آنها را تغییر می‌دهد یا خیر، جای سوال دارد.
1. بررسی شواهد برای کاهش حوادث جانبی از طریق تست پزشکی پیش از عمل
2. تخمین میانگین هزینه برای اجرای تست‌های روتین پزشکی
پایگاه ثبت مرکزی کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL) (که پایگاه ثبت کارآزمایی‌های چشم و بینایی را در کاکرین دربرمی‌گیرد) (2018، شماره 6)؛ Ovid MEDLINE؛ Embase.com؛ PubMed؛ LILACS BIREME؛ متارجیستری از کارآزمایی‌های کنترل شده (mRCT) (تاریخ آخرین جست‌وجو: 5 ژانویه 2012)؛ ClinicalTrials.gov و WHO ICTRP را جست‌وجو کردیم. تاریخ جست‌وجو، به استثنای mRCT که در حال حاضر خدمتی ارائه نمی‌دهد، 29 جون 2018 بود. برای دستیابی به مطالعات مرتبط اضافی بدون اعمال هیچ گونه محدودیت زبانی یا تاریخ انتشار، فهرست منابع گزارش‌های به دست آمده را از مطالعات وارد شده به مرور جست‌وجو کردیم.
کارآزمایی‌های بالینی تصادفی‌سازی شده‌ای را وارد مرور کردیم که در آنها تست‌های روتین پزشکی پیش از عمل با عدم انجام تست پیش از عمل یا تست انتخابی پیش از عمل، پیش از جراحی کاتاراکت وابسته به سن مقایسه شده بود.
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به ارزیابی چکیده مقالات برای شناسایی کارآزمایی‌های امکان‌پذیر برای ورود به مرور پرداختند. برای هر مطالعه وارد شده به مرور، دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به مستندسازی ویژگی‌های مطالعات، استخراج داده‌ها و ارزیابی خطر سوگیری (bias) پرداختند.
سه کارآزمایی بالینی تصادفی‌سازی شده را شناسایی کردیم که به مقایسه تست‌های روتین پزشکی پیش از عمل در برابر تست انتخابی یا عدم انجام تست پیش از عمل برای 21,531 جراحی کاتاراکت پرداخته بودند. بزرگ‌ترین کارآزمایی، که در آن 19,557 جراحی تصادفی‌سازی شده بودند، در چین و آمریکا به اجرا درآمده بود. مطالعه دیگر در برزیل و سومین مطالعه در ایتالیا به اجرا درآمده بودند. اگرچه مطالعات به دلیل فقدان ماسکه کردن (masking) دارای موضوعاتی در ارتباط با سوگیری عملکرد و تشخیص بودند (خطر بالا برای یک مطالعه، نامشخص برای دو مطالعه)، ما مطالعات را دارای خطر پائین سوگیری به‌طور کلی ارزیابی کردیم.
هر سه کارآزمایی بالینی تصادفی‌سازی شده وارد شده در این مرور نتایح مربوط به مجموعا 21531 جراحی کاتاراکت را با مجموعا 707 حادثه جانبی پزشکی مربوط به جراحی، شامل 61 مورد بستری در بیمارستان و سه مورد مرگ‌ومیر را گزارش کرده بودند. از 707 حادثه جانبی پزشکی گزارش شده، 353 مورد در گروه پره‌تست و 354 مورد در گروه فاقد تست اتفاق افتاده بود (نسبت شانس (OR): 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.86 تا 1.16؛ شواهد با قطعیت بالا). بیشتر رویدادها قلبی‌عروقی بوده و حین جراحی اتفاق افتاده بودند. تست روتین پزشکی پیش از عمل در مقایسه با تست انتخابی یا عدم انجام تست، خطر حین عمل (خطر نسبی (OR): 0.99؛ 95% CI؛ 0.71 تا 1.38) یا حوادث جانبی چشمی پس از جراحی (OR: 1.11؛ 95% CI؛ 0.74 تا 1.67) را کاهش نداده بود (2 مطالعه؛ 2281 جراحی کاتاراکت؛ شواهد با قطعیت متوسط). یک مطالعه که هزینه صرفه‌جویی شده را ارزیابی کرده بود، برآورد کرده بود که هزینه‌ها در افرادی که تست پزشکی پیش از عمل را انجام داده بودند در مقایسه با آنهایی که تست پزشکی پیش از عمل را انجام نداده بودند، 2.55 برابر بالاتر بود (1 مطالعه؛ 1005 جراحی کاتاراکت؛ شواهد با قطعیت متوسط). در دو مطالعه با 20,582 جراحی کاتاراکت، هیچ تفاوتی از نظر کنسل شدن جراحی بین افراد با تست پزشکی پیش از عمل و افراد با تست انتخابی یا عدم انجام تست وجود نداشت (OR: 0.97؛ 95% CI؛ 0.78 تا 1.21؛ شواهد با قطعیت بالا). هیچ مطالعه‌ای پیامدهای مربوط به تغییرات مدیریت بالینی (به غیر از کنسل شدن جراحی) یا نمرات کیفیت زندگی را گزارش نکرده بود.
این متن توسط مرکز کاکرین ایران به فارسی ترجمه شده است.